سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۲۸۶۲) آیا نماز پشت سر کسی که سوره‌ی فاتحه را خوب بلد نیست جایز است؟

(۲۸۶۲) سوال: آیا نماز پشت سر کسی که سوره­ی فاتحه را خوب بلد نیست جایز است؟ غیر از اینکه فایض و سنت­های وضو همچنین ارکان نماز و اجبات آن را خوب بلد نیست؟

جواب:

پیامبر ﷺ می­فرماید: «یؤم القوم أقرؤهم لکتاب الله»[۱](کسی برای مردم امامت دهد که بیش از دیگران قرآن را حفظ باشد) و این شخص که سؤال کننده به او اشاره نمود و سوره فاتحه را خوب بلد نیست برای او جایز نیست که به نسبت کسی که قرائتش خوب است امام شود بلکه واجب است که امامت به مستحق­ترین مردم به آن سپرده شود زیرا فرموده­ی رسول الله ﷺ: «یؤم القوم» خبر به معنای امر است همچنین به عمرو بن سلمه J فرمود: «ولیؤمکم أکثرکم قرآنا»[۲](کسی که بیشتر قرآن را حفظ است امام شما شود) لذا فرموده­ی ایشان: «ولیؤمکم» لام امر است بنابراین بر جماعت واجب است که اگر امام ثابت نبود برای امامت کسی که مستحق­تر است را جلو بفرستند و امام احمد O در رساله­ی نماز ذکر نموده که اگر مردی امام قومی شود در حالی که در قوم کسی بهتر است پیوسته عقب هستند زیرا خود را پایین آورده­اند از این جهت که شخص را جلو فرستاده در حالی که در میان آن­ها کسی بهتر از او هست.

مهم اینکه برای انسان جایز نیست پشت سر کسی که قرائتش خوب نیست، وضو را خوب بلد نیست و واجبات نماز را به خوبی انجام نمی دهد نماز بخواند.

سؤال: شیخ بزرگوار! حتی اگر این امام، امام ثابت باشد در حالی پشت سرش مسافر باشد اما از لحاظ اتقان و قرائت از او بهتر باشد؟

جواب: اگر امام ثابت باشد بر امامتش باقی می­ماند مادامی که امامتش صحیح باشد هر چند که در جماعت کسی باشد که از او بهتر باشد به دلیل فرموده­ی رسول الله ﷺ: «لا یؤمن الرجل الرجل فی سلطانه»[۳](هیچ کس در محدوده­ی تحت اختیار شخصی دیگر برای او امامت نکند) و امام مسجد سلطان مسجد است.


[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] تخریج آن گذشت.

[۳] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل تجوز الصلاة خلف من لا يحسن قراءة سورة الفاتحة بأكملها، فضلا عن عدم إتقانه فرائض الوضوء وسُنَنَه، وكذلك أركان الصلاة وكل ما يتعلق بها من واجبات؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: يقول النبي صلى الله عليه وسلم:« يَؤُمُّ القوم أقرؤهم لكتاب الله»، وهذا الرجل الذي أشار إليه السائل الذي لا يحسن الفاتحة لا يجوز أن يكون إماما بمن يحسن قراءتها، بل الواجب أن يتولى الإمامة من هو أحق الناس بها؛ لأن قول الرسول عليه الصلاة والسلام: «يَؤُمُّ القوم» خبر بمعنى الأمر، ثم إنه قال لعمرو بن سلمة: «وليؤمكم أكثر كم قرآنا» فقوله: «وليؤمكم» هي لام الأمر، فيجب على الجماعة إذا لم يكن هناك إمام راتب أن يقدموا للإمامة من كان أحق بها، وقد ذكر الإمام أحمد رحمه الله في رسالة الصلاة: أن الرجل إذا أم قومًا وفيهم من هو خير منه لم يزالوا في سِفَالٍ؛ لأنهم نزلوا أنفسهم، حيث قَدَّمُوا شخصا وفيهم من هو خير منه.

المهم أنه لا يجوز للإنسان أن يصلي خلف شخص لا يحسن قراءة الفاتحة، ولا يحسن أن يتوضأ، ولا يحسن أن يأتي بواجبات الصلاة.

يقول السائل : فضيلة الشيخ حتى لو كان هذا الإمام مثلا الإمام الراتب، وخلفه شخص عابر سبيل، ولكنه أفضل منه قراءة وإتقانًا؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: إذا كان هو الإمام الراتب فإنه يبقى على إمامته ما دام صحيح الإمامة، ولو كان في الجماعة من هو أفضل منه؛ لقول النبي صلى الله عليه وسلم: «لا يَؤُمنَ الرجلُ الرجل في سلطانه»، وإمام المسجد هو سلطان هذا المسجد.

مطالب مرتبط:

(۲۸۷۳) آیا نماز پشت سر اهل بدعت و کسانی که اعتقاد باطل دارند جایز است؟

اگر بدعتش موجب کفر باشد نماز پشت سر چنین شخصی درست نیست....

ادامه مطلب …

(۲۹۰۷) اگر نمازگزاری در لباس امام نجاستی دید در حالی که امام نمی‌‌دانست چه کاری انجام دهد؟

اگر نجاست به قدری باشد که مورد عفو قرار نمی‌‌گیرد مانند اینکه مطمئن باشد که مدفوع است در این صورت واجب است که امام را از آن آگاه سازد...

ادامه مطلب …

(۲۸۷۲) اگر انسان پشت سر امامی نماز بخواند در حالی که این امام اعتقادات باطل و بدعت داشته باشد، حکم نماز پشت سر او چیست؟

نماز خواندن پشت سر مبتدع از دو حالت خارج نیست:...

ادامه مطلب …

(۲۸۷۱) حکم نماز پشت سر مبتدع

نماز خواندن پشت سر امام مبتدع در صورتی که بدعتش مکفره باشد جایز نیست ...

ادامه مطلب …

(۲۸۹۷) حکم امام مسجدی که بسیار در نمازش سهو می‌کند چیست؟

بر این امام لازم است اگر امامی قاری و آگاه به احکام نماز یافت مادامی که که بسیار فراموش می­کند از امامت انصراف دهد ...

ادامه مطلب …

(۲۸۹۰) حکم اخذ اجرت امامت بدون التزام به اقامه نماز جماعت در مسجد

برای انسان جایز نیست که در مقابل عملی مزد دریافت نماید مگر زمانی که آن عمل را انجام دهد و آنچه را از دولت دریافت می­کند در حقیقت دستمزد به معنای اصطلاحی فقهی نیست بلکه بنابر قول راجح روزی است یعنی روزی از جانب بیت المال برای کسی که این کار را انجام می­دهد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه