چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۲۷۴۴) حکم ترک نماز جماعت در صورت بیماری روانی یا عصبی هنگام ازدحام

(۲۷۴۴) سوال: من دچار بیمار شدیدی در مغزم هستم و هنگام شلوغی در تجمعات، این بیماری به سراغم می‌‌آید و بر زمین می‌افتم و نمی‌‌دانم کجا هستم و این بیماری جز هنگام نماز به سراغم نمی‌‌آید، آیا به خاطر این بیماری می‌‌توانم نماز خواندن در مسجد و نماز جماعت را ترک کنم و در خانه‌‌ام به صورت فردی نماز بخوانم؟ وفقکم الله.

جواب:

بله! می‌‌توانی نماز را ترک کنی و در خانه بخوانی، زیرا حضور در جماعت باعث می‌‌شود این بیماری به سراغت بیاید و الله À می‌‌فرماید: {فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوا وَأَطِيعُوا}[تغابن: ۱۶](پس تا (جایی که) می‌توانید از الله بترسید) همچنین می‌‌فرماید: { يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ}[بقره: ۱۸۵](الله برای شما آسانی می‌‌خواهد، و برای شما دشواری نمی‌‌خواهد) همچنین می‌‌فرماید: { وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ}[حج: ۷۸](و در دین برای شما هیچ سختی (و تنگنایی) قرار نداد) و رسول الله ﷺ می‌‌فرماید: «الدین یسر»[۱](دین آسان است)، لذا مادامی که بر این حالت که وصف نمودی هستی حضور جماعت بر تو واجب نیست. از الله À می‌‌خواهیم تو را از این بیماری شفا دهد.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أنا رجل مريض مرضًا شديدا يصيبني في الدماغ، وعند الزحام في التجمعات يصيبني هذا المرض أقع على الأرض ولا أشعر أين أنا، وهذا المرض لا يصيبني إلا عند الصلاة، فهل لي أن أترك الصلاة في المسجد نظرا لهذا المرض، أتركها مع الجماعة وأصلي في بيتي منفردًا، وفقكم الله؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم يجوز لك أن تدع الصلاة وتصلي في بيتك، نظرًا لأن الحضور للجماعة يؤدي بك إلى هذا المرض الذي تتأثر منه وقد قال الله تبارك وتعالى -: ﴿ فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ ﴾ [التغابن: ١٦] وقال -سبحانه وتعالى-: ﴿ يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ ﴾ [البقرة: ١٨٥]، وقال سبحانه وتعالى-: ﴿ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ ﴾ [الحج: 78] ، وقال النبي صلى الله عليه وسلم: «الدين يسر»، فما دمت على هذه الحال التي وصفت لنا فإنه لا يجب عليك حضور الجماعة، ونسأل الله أن يشفيك مما يقع بك.

مطالب مرتبط:

(۲۷۴۳) حکم حدیث «یهادى بین الرجلین» درباره‌ی حضور بیمار در نماز جماعت

این دلالت بر حرص صحابه بر نماز جماعت دارد، تا جاییکه از آن‌‌ها کسانی بودند که هر چند عذر داشتند اما برای درک نمودن فضیلت آن خود را به سختی و با تلاش فراوان می‌‌رساندند و از جمله حرص آن‌‌ها بر نماز جماعت این بود که آن را در حالت بیماری رها نمی‌‌کردند تا جاییکه یکی از آن‌‌ها بین دو نفر از سمت راست و چپ تکیه می‌‌داد.

ادامه مطلب …

(۲۷۶۲) حکم نماز جماعت در کنار راه در صورت خطر رفت‌وآمد به مسجد

مادامی که این‌‌گونه است و مسجد حدود یک کیلومتر از شما فاصله دارد و بزرگراهی بین شما وجود دارد، اشکالی ندارد که در مکان خود نماز بخوانید و در این حالت اگر برای شما آسان‌‌تر است قصر و جمع بخوانید، زیرا مسافر هستید....

ادامه مطلب …

(۲۷۵۱) حکم ترک جماعت در مسجد به‌علت اشتغال و دوری مکان از مسجد با وجود شنیدن اذان

بر انسان واجب است که در نماز همراه با جماعت مسلمانان حضور داشته باشد، اما اگر در محل کار است همان‌‌طور که سؤال کننده گفت و نمی‌‌تواند برای نماز به مسجد برد؛ در محل کارش همراه با دوستان و همکارانش نماز جماعت می‌‌خواند...

ادامه مطلب …

(۲۷۵۳) صحت نماز در مسجد ساخته‌شده در زیرزمینِ ساختمان تجاری

اصل بر این است که نماز در همه جا درست است، مگر جاهایی که دلیل بر منع آن وجود داشته باشد...

ادامه مطلب …

(۲۷۴۷) حکم ثواب پیاده‌روی به مسجد دورتر با وجود مسجد نزدیک

جایز نیست که به مسجد دورتری برود، بلکه بر او واجب است که همراه با جماعت در آن مسجد نماز بخواند، زیرا اگر به مکان دور برود، به اندازه‌‌ی مسافت کار از او فوت می‌‌شود .....

ادامه مطلب …

(۲۷۷۰) حکم شرکت در جماعت همراه با منکرات

بهتر این است که با آن‌‌ها نماز بخوانید و آن‌‌ها به ترک نمودن این اموری بدعی سفارش کنید، حال اگر هدایت شدند، به نفع شما و آن‌‌ها است، اما اگر هدایت نشدند، به نفع شما و به ضرر آن‌‌ها است و در این صورت برای شما عذر وجود دارد که تنهایی نماز بخوانید....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه