سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۲۶۵۲) آیا برای نماز اشراق اصلی در شرع وجود دارد؟

(۲۶۵۲) سوال: آیا برای نماز اشراق اصلی در شرع وجود دارد؟

جواب:

بله! نماز اشراق نمازی است که بعد از بالا آمدن خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه خوانده می‌‌شود و در حقیقت نماز ضحی است، زیرا وقت نماز ضحی از بالا آمدن خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه شروع شده -یعنی: حدود ربع ساعت بعد از طلوع خورشید- و تا نزدیکی زوال ادامه دارد، همه‌‌ی این‌‌ها وقت نماز ضحی است و هر کس که آن را در اول وقت بخواند، نماز ضحی و نماز اشراق است و کسی آن را در آخر وقت بخواند، فقط نماز ضحی است.

و رسول الله ﷺ بیان نمودند که: «یصبح علی کل سلامی من أحدکم صدقة… و یجزئ من ذلک رکعتان یرکعهما من الضحی»[۱](در هر روز به خاطر هر بند و مفصلی بر شما صدقه لازم است… و از همه‌‌ی این‌‌ها دو رکعت نماز ضحی کفایت می‌‌کند) و این اصل در ثبوت نماز ضحی است.

و علما M اختلاف نموده که آیا سنت است یا خیر؟ و بنابر قول به اینکه سنت است، آیا بر آن مواظبت می‌‌شود یا خیر؟ و قول راجح این است که سنت است و بر آن مواظبت می‌‌شود.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل لصلاة الإشراق أصل في الشرع؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم صلاة الإشراق هي التي تُصَلَّى إذا ارتفعت الشمس قيد رمح وهي في الحقيقة صلاة الضحى؛ لأن وقت صلاة الضحى من ارتفاع الشمس قيد رمح – أي: من بعد طلوع الشمس بنحو ربع ساعة – إلى قرب الزوال، كل هذا وقت لصلاة الضحى، فمن صَلاهَا في أول الوقت فهي صلاة الضحى وإن كانت صلاة إشراق، ومن صلاها في آخر الوقت – وهو أفض- فهي صلاة ضحى.

وقد بَيَّنَ الرسول -عليه الصلاة والسلام- أنه «يُصْبِحُ عَلَى كُلِّ سُلَامَى مِنْ أَحَدِكُمْ صَدَقَةٌ قال: «وَيُجْزِئُ مِنْ ذَلِكَ رَكْعَتَانِ يَرْكَعُهُمَا مِنَ الضُّحَى» وهذا أصل في ثبوت صلاة الضحى.

وقد اختلف العلماء -رحمهم الله – هل هي سُنَّة أو لا؟ وعلى القول بأنها سُنَّة هل يواظب عليها أو لا؟ والراجح أنها سُنَّةٌ، وأنه يُوَاظَبُ عَلَيها.

مطالب مرتبط:

(۲۶۵۳) حکم نماز اشراق و وقت آن

اگر آن‌‌ را در اول وقت بخواند، اینکه نماز اشراق است، غالب می‌‌شود، زیرا آن را بعد از وقت نهی هنگام اشراق می‌‌خواند و اگر آن را نماز ضحی بنامی صحیح است، زیرا وقت نماز ضحی بعد از بالا آمدن خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه است....

ادامه مطلب …

(۲۶۵۱) نماز اشراق چیست؟

دو رکعت ضحی همان دو رکعت اشراق است، اما اگر دو رکعت را در اول وقت یعنی بعد از بالا رفتنم خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه مقدم نمودی، نماز اشراق و ضحی است و اگر آن را به آخر وقت انداختی، نماز ضحی است و اشراق نیست....

ادامه مطلب …

(۲۶۵۰) شیخ بزرگوار! در مورد نماز ضحی چه می‌‌گویید؟

نماز ضحی سنت همیشگی است و علما درآن اختلاف نموده‌‌اند، اما نظرم بر این است که نماز ضحی سنت همیشگی است و انسان آن را هر روز انجام می‌‌دهد...

ادامه مطلب …

(۲۶۴۳) هنگام رسیدن گرما بر بچه شتر و سوختن سمهایش (شدت گرما) چه موقع است؟

رسیدن گرما بر بچه شتر و سوختن سمهایش (شدت گرما) هنگام زوال خورشید است، زیرا در این وقت گرما شدت می‌‌یابد و بچه شتران با گرما اذیت می‌‌شوند....

ادامه مطلب …

(۲۶۴۸) مداومت بر نماز ضحی بهتر است یا اینکه برخی اوقات ترک شود؟

بهتر است بر آن مداومت شود...

ادامه مطلب …

(۲۶۴۴) آیا نماز ضحی با قضای نماز شب و وتر جمع بسته می‌‌شود؟

ماز ضحی در وقت آن خوانده می‌‌شود، ولی نماز شب و وتر قبل از آن قضا می‌‌شود...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه