چهارشنبه 16 ربیع‌الثانی 1447
۱۶ مهر ۱۴۰۴
8 اکتبر 2025

(۲۶۰۰) اگر نتوانستم سنت قبلیه‌‌ی ظهر را بخوانم، آیا قضای آن بر من لازم است؟

(۲۶۰۰) سوال: اگر نتوانستم سنت قبلیه‌‌ی ظهر را بخوانم، آیا قضای آن بر من لازم است؟

جواب:

تعبیر نمودن به قضا، در آن اشکالی وجود دارد، زیرا مقتضای حرفش که گفت: آیا بر من قضا لازم است این است که این راتبه واجب است، در حالی که رواتب واجب نیستند، بلکه سنت هستند که نمازهای فرض با آن تکمیل می‌‌گردد.

بنابراین می‌‌گوییم: عبارت درست این است که بگویی: اگر سنت قبلیه‌‌ی ظهر از من فوت شد، آیا می‌‌توانم آن را بعد از نماز قضا نمایم؟

جواب: بله! می‌‌توانی آن را بعد از نماز قضا کنی، اما اگر نماز خواندی در حالی که راتبه‌‌ی اولی را نخوانده بودی دو راتبه در حقت جمع می‌‌شود: اول و دوم: حال کدام یک مقدم می‌‌شود؟ جواب این است که بگوییم: ابتدا سنت بعدیه را شروع کن سپس سنت قبلیه را قضا کن.

و مثل آن اگر از انسان سنت نماز صبح فوت شد، آن را زمانی نماز صبح را خواند، قضا می‌‌کند و اگر خواست می‌‌تواند آن را تا وقت نماز ضحی به تأخیر بیندازد، اما اگر ترسید که فراموش کند، آن را بعد از نماز صبح بخواند بهتر از این است که به تأخیر بیندازد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إذا لم أتمكن من صلاة راتبة الظهر هل عَلَيَّ القضاء بعد الصلاة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: التعبير بقوله: هل علي القضاء؟ فيه نظر، وذلك لأن قوله: هل عَلَيَّ القضاء؟ يقتضي أن تكون هذه الراتبة واجبة، والرواتب ليست واجبة، وإنما هي سُنَّة تكمل بها الفرائض.

وعلى هذا فنقول: إن صواب العبارة أن تقول: إذا فاتتني راتبة الظهر القَبْلِيَّة فهل لي أن أقضيها بعد الصلاة؟

والجواب على ذلك: نعم، لك أن تقضيها بعد الصلاة، ولكن إذا صليت وأنت لم تصل الراتبة الأولى اجتمع في حقك راتبتان: الأولى والثانية، فأيهما تُقَدِّم؟ والجواب على هذا أن نقول: ابدأ بالراتبة البعدية، ثم اقض الراتبة القبلية.

ومثل ذلك لو فاتت الإنسان راتبة صلاة الفجر فإنه يقضيها إذا انتهى من صلاة الفجر، وإن شاء أَخَّرَهَا إلى الضحى، ولكن إن خاف أن ينساها فإنه يصليها بعد صلاة الفجر أفضل من تأخيرها.

مطالب مرتبط:

(۲۵۸۲) حکم قضای رکعت فوت‌شده‌ی نماز صبح و ادای سنت پس از فجر

برای انسان جایز است که هرگاه سنت فجر قبل از نماز از وی فوت شد، آن را بعد از نماز قضا کند...

ادامه مطلب …

(۲۵۷۹) نماز راتبه قبل از اذان چه موقع و بعد از اذان چه موقع است؟

راتبه‌‌ای که قبل از نماز است وقت آن داخل نمی‌‌شود مگر زمانی که وقت نماز داخل شود، و وقت آن ادامه دارد تا زمانی که نماز اقامه شود و راتبه‌‌ای که بعد از نماز است از اتمام شدن نماز شروع می‌‌شود...

ادامه مطلب …

(۲۶۳۲) حکم بالا بردن دو دست و مسح نمودن آن هنگام سنت‌‌های راتبه چیست؟

نه، این کار مشروع نیست، زیرا پیامبر ﷺ نوافل و دیگر سنت‌‌ها را می‌‌خواند ولی از ایشان نقل نشده که هرگاه سلام می‌‌دادند، دستانش را بالا برده و دعا می‌‌کردند یا اینکه بدون بالا بردن دو دست دعا می‌‌کردند....

ادامه مطلب …

(۲۶۲۲) برخی از نمازگزاران را ملاحظه می‌‌کنم که سنت را در مکانی غیر از مکان نماز فرض می‌‌خوانند، آیا این کار سنت است؟

بله! این کار اصلی در سنت دارد...

ادامه مطلب …

(۲۵۸۰) حکم کسی که دو رکعت سنت صبح را قبل از اذان بخواند، چیست؟

سنت او صحیح نیست و برایش از سنت راتبه کفایت نمی‌‌کند و به عنوان نافله‌‌‌‌ی مطلق محسوب می‌‌شود که فقط ثواب نافله‌‌ را می‌‌برد و هنگامی‌‌ که اذان گفت، این نماز را اعاده می‌‌کند، به ایت معنا که راتبه را دوباره می‌‌خواند.....

ادامه مطلب …

(۲۶۱۶) حکم نماز بین اذان اول و خطبه‌ی جمعه

این عمل و استدلال درست نیست...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه