سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۲۴۲۷) حکم سجده‌ی سهوی که محل آن بعد از سلام است اما قبل از سلام خوانده شود

(۲۴۲۷) سوال: حکم سجده‌ی سهوی که محل آن بعد از سلام است اما قبل از سلام خوانده شود یا عکس آن چیست؟

جواب:

اکثر اهل علم می‌گویند این که سجده‌ی قبل از سلام یا بعد از سلام باشد از باب افضلیت است و از باب وجوب نیست.

و بر همین مبنا: اگر کسی که سجده‌ای که محل آن قبل از سلام است را بعد از سلام به جا آورد یا عکس آن گناهی ندارد ولی بعضی از اهل علم مانند شیخ الإسلام ابن تیمیه Ë نیز رأی‌شان بر این است که اگر محل آن قبل از سلام است واجب است که قبل از سلام خوانده شود و اگر محل آن بعد از سلام است واجب است که بعد از آن خوانده شود.

و بر همین مبنا: اگر کسی سجده‌ی سهوی که محل آن بعد از سلام است را قبل از سلام بخواند یا عکس آن گناه‌کار است.

اما قول مردم عوام که می‌گویند انسان در آن مخیر است اصلی و وجهی در ادله‌ی شرعی ندارد بلکه ادله‌‌ی شرعی دلالت می‌دهد هر کدام محل خود را دارد اما این که این به جا آوردن  در آن محل واجب است یا فقط من باب افضلیت است در آن اختلاف است که ذکر کردم.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما الحكم في السجود للسهو قبل السلام في سجود محله بعد السلام، أو العكس؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: أكثر أهل العلم على أن كون السجود قبل السلام أو بعده من باب الأفضلية فقط، وليس من باب الوجوب.

وبناءً على ذلك: فإنه لو سجد – فيما يَحِلَّه قبل السلام- بعد السلام، أو – فيما محله بعد السلام- قبله فلا إثم عليه ولكن ذهب بعض أهل العلم، ومنهم شيخ الإسلام ابن تيمية رحمه الله، أن ما كان محله قبل السلام يجب أن يكون محله قبل السلام، وما كان محله بعد السلام يجب أن يكون بعد السلام. وبناءً على ذلك: فإن الإنسان لو سجد قبل السلام فيما محله بعده، أو بعد السلام فيها محله قبله، لكان بذلك آثما.

وأما قول العامة بأن الإنسان مخير فهذا لا أصل له، ولا وجه له من حيث الأدلة الشرعية، بل الأدلة الشرعية تدل على أن لكل محلا، ولكن هل هذا المَحِلُّ على سبيل الوجوب أو على سبيل الأفضلية؟ فيه الخلاف الذي ذكرت.

مطالب مرتبط:

(۲۴۵۱) حکم شک در تعداد سجده‌ها هنگام نماز

اگر این حالت بسیار رخ می‌دهد اعتباری ندارد یعنی اگر این شک همیشه برایش رخ می‌دهد اعتباری ندارد و آن‌چیزی را بگیرد که اول در قلبش می‌باشد...

ادامه مطلب …

(۲۴۵۴) حکم ترک تشهد اول توسط امام و وظیفه مأمومین

انسان برای سهو در نماز سرزنش نمی‌شود زیرا هر بشری فراموش می‌کند و برای همین کسی که بیشترین خشوع در نماز را داشت یعنی رسول الله ﷺ نیز در نماز فراموش کرد....

ادامه مطلب …

(۲۴۳۰) چگونگی انجام سجده سهو در صورت فراموشی و گفتن سلام نماز

در این حالت بعد از این که سلام داد، سجده‌ی سهو کند و سلام دهد....

ادامه مطلب …

(۲۴۵۷) وظیفه مأموم در صورت ترک رکعت توسط امام در نماز جماعت

اگر مأموم یقین دارد که امامش نماز را ناقص خواندن و تسبیح گفته اما برنگشت در این حالت واجب است که از او جدا شود....

ادامه مطلب …

(۲۴۳۳) اگر سجده‌ی سهو بعد از سلام قرار داشته باشد بعد از سجده‌ی سهو نیز سلام کرده می‌شود؟

بله، اگر نماز‌گزار سجده‌ی سهو را بعد از سلام قرار دهد بعد از آن بلافاصله دو سجده سلام می‌دهد و طبق قول راجح تشهد نمی‌خواند.....

ادامه مطلب …

(۲۴۳۲) سجده‌ کننده در سجده سهو چه می‌گوید؟

در سجده‌ی سهو همان‌چیزی گفته می‌شود که در سجده‌ی نماز گفته می‌شود ....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه