چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۲۲۱۳) حکم خواندن فاتحه و اذکار با صدای بلند در نماز جماعت

(۲۲۱۳) سوال: بعضی از مردم -الله ما و ایشان را هدایت کند- هنگامی که به صف نماز می‌ایستاند و همراه مردم نماز می‌خوانند فاتحه را به جهر می‌خوانند و همچنین در سجده و رکوع نیز با صدای بلند ذکر می‌گویند و این برای کسی که کنار آن است سبب تشویش می‌شود، آیا این جایز است یا نه؟  لطفا ما را راهنمایی کنید جزاکم الله خیرا.

جواب:

برای مأموم جایز نیست که قرائت و دعا طوری جهری بخواند که بر اطرافیانش تشویش ایجاد کند زیرا روزی رسول الله ﷺ به سوی اصحابش خارج شد و ایشان قرائت را به جهر می‌خوانند پس رسول الله ﷺ فرمودند: «لا یجهرنَّ بعضکم علی بعض في القرآن -أو قراءة-»[۱] (کسی بر یک‌دیگر با صدای بلند قرآن -قرائت- نخواند) زیرا که برادران نماز گزارش را اذیت می‌کند و الله À می‌فرماید: {وَٱلَّذِینَ یُؤۡذُونَ ٱلۡمُؤۡمِنِینَ وَٱلۡمُؤۡمِنَـٰتِ بِغَیۡرِ مَا ٱكۡتَسَبُوا۟ فَقَدِ ٱحۡتَمَلُوا۟ بُهۡتَـٰنࣰا وَإِثۡمࣰا مُّبِینࣰا} [سوره اﻷحزاب: ۵۸] (و کسانی‌که مردان مؤمن و زنان مؤمن را بی هیچ گناهی‌که مرتکب شده باشند؛ آزار می‌دهند، به راستی (بار) بهتان و گناه آشکاری را به دوش کشیده‌اند) و چون که این مرد راضی نمی‌شود که دیگری با خودش چنین برخورد کند و هنگامی که این را برای خودش نمی‌پسندد پس چگونه برای دیگران راضی می‌شود و رسول الله ﷺ می‌فرماید: «لَا يُؤْمِنُ أَحَدُكُمْ حَتَّى يُحِبَّ لِأَخِيهِ مَا يُحِبُّ لِنَفْسِهِ»[۲] (هیچ یک از شما (بر وجه کمال) ایمان نمی آورد تا آن که برای برادر مسلمان خود دوست بدارد آنچه را برای خود دوست می‌دارد) پس با این سه دلیل واضح شد که برای کسی از مأمومین جایز نمی‌باشد که طوری جهر بخواند که بر نماز‌گزاران اطرافش تشویش ایجاد کند نه در قرائت و در تسبیح و در نه در دعا کردن.


[۱] رواه احمد (۳۶/۲).

[۲] رواه البخاری (۱۳) و مسلم (۴۵).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: بعض الناس – هدانا الله وإياهم- إذا جاء إلى الصلاة وصف يصلي مع الجماعة فإنه يجهر في الصلاة بالفاتحة، وبالسجود، والركوع، وهذا يشوش على من بجانبه، فهل هذا جائز أم لا؟ أفتونا جزاكم الله خيرا.

فأجاب – رحمه الله تعالى-: لا يجوز للمصلي أن يجهر بالقراءة إذا كان مأموما، ولا بالتسبيح ولا بالدعاء على وجه يُشَوِّشُ به على من حوله، لأن النبي صلى الله عليه وسلم خرج إلى أصحابه ذات يوم وهم يقرؤون ويجهرون، فقال النبي صلى الله عليه وسلم: »لا يجهر بعضكم على بعض في القرآن»، أو قال: «في القراءة»، ولأن في هذا أذية لإخوانه المصلين وقد قال الله تعالى: ﴿ وَالَّذِينَ يُؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ بِغَيْرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَنَا وَإِثْمًا مُّبِينًا ﴾ [الأحزاب: ٥٨] ولأن هذا الرجل لا يرضى أن يفعله غيره معه، وإذا كان لا يرضاه لنفسه فيكف يرضاه لغيره، وقد قال النبي صلى الله عليه وسلم: «لا يؤمن أحدكم حتى يحب لأخيه ما يحب لنفسه». فبهذه الأدلة الثلاثة يتبين أنه لا يجوز للمرء المأموم أن يجهر جهرًا يُشَوِّشُ به على من حوله من المصلين، لا في القراءة، ولا في التسبيح، ولا في الدعاء.

مطالب مرتبط:

(۲۱۸۳) حکم جهری و یا سری خواندن نماز

سری خواندن در موضعش و جهری خواندن در موضعش در نماز سنت است و واجب نیست زیرا که واجب قرائت است....

ادامه مطلب …

(۲۱۸۵) حکم جهر در نمازهای جهری هنگام اقامه نماز به صورت انفرادی

علما می‌گویند: اگر انسان در شب نماز را به تنهایی می‌خواند اختیار دارد که قرائت را به جهر یا سرّ بخواند ولی اگر کسی همراه او نماز می‌خواند باید به صورت جهری بخواند....

ادامه مطلب …

(۲۲۱۶) حکم قرائت از روی مصحف در نمازهای فرض

بله نگاه کردن به مصحف در حال نماز جایز است زیرا نماز‌گزار را زیاد مشغول نمی‌کند....

ادامه مطلب …

(۲۱۹۸) حکم قرائت قرآن پس از فاتحه در رکعت سوم و چهارم نماز

در این مسئله بین علما اختلاف وجود دارد، ولی اگر انسان مأموم است و قرائت فاتحه را قبل از این امام به رکوع برود تمام کرد اشکال ندارد که تا امامش به رکوع می‌رود آنچه از قرآن برایش میسر است را بخواند....

ادامه مطلب …

(۲۲۰۲) حکم قرائت قرآن به ترتیب در نمازهای فجر و عشاء برای حفظ قرآن و رعایت سنت

نظر من بر این نمی‌باشد زیرا که از رسول الله ﷺ و همچنین اصحابش چنین چیزی وارد نشده است....

ادامه مطلب …

(۲۱۸۸) حکم کسی که در نماز جهری، جهری خواندن آن را فراموش کند

سنت است که به خاطر ترکش به جهری خواندن، سجده‌ی سهو بجا آورد زیرا جهری خواندن سنت است و ترک کردن آن از روی سهو این است که سجده‌ی سهو بجا آورد ولی این سنت است و واجب نیست....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه