(۱۹۹۴) سوال: حکم شرع در مورد نماز در مسجدی که ضریح در آن وجود دارد چیست؟
جواب:
ضریح یعنی قبر و مسجدی که در آن ضریح وجود دارد از دو حالت خارج نیست:
حالت اول: این که مسجد بر روی ضریح یعنی قبر بنا شده است پس نماز در این مسجد صحیح نمیباشد زیرا که شرعا اقرار بر این مسجد جایز نیست بلکه واجب است که از بین برود و آن مکان خالی شود از مسجد و نماز اطراف قبر زیرا رسول اللهÀ میفرماید: «لا تصلوا إلي القبور»[۱] (به سمت قبور نماز نخوانید).
حالت دوم: این که ابتدا مسجد بوده است و بعد میت به هر سببی در آن دفن شده است پس این مسجد نماز در آن درست میباشد بشرط این که قبر در قبلهی آن نباشد ولی واجب است که این قبر نبش شود و همراه مسلمانان در قبرستان دفن شود و بقای آن به آن حالت حلال نیست زیرا که مسجد برای نماز بنا شده است نه برای دفن کردن در آن و این میت از دفنش در مسجد نفعی نمیبرد و اگر میت از اهل سعادت میباشد پس او اهل سعادت است اگر که در دورترین نقطهی بیابان نیز دفن شده باشد و اگر از اهل شقاوت است پس او اهل شقاوت است اگر چه در مسجد نیز دفن شده باشد.
و من در این مناسبت برادرانمان را که به این مبتلا شدهاند نصیحت میکنم که یا مسجدی که بر روی قبر بنا شده است را از بین ببرند که قبر سابق بوده است و سپس مسجد بر روی آن بنا شده است یا این که میت را از قبرش بیرون بیاورند تا همراه مردم دفن شود اگر که مسجد سابق بوده و بعد میت در آن دفن کردهاند زیرا که اهل میت حق ندارند میتشان را در مسجدی دفن کنند که برای نماز آماده شده است.
[۱] تخریج آن گذشت.