(۱۸۳۵) سوال: مردی نماز فجر را بعد طلوع خورشید میخواند و این کار همیشگی آن میباشد و بقیهی نمازها را در مسجد میخواند. پس حکم آن چیست؟ جزاکم الله خیرا
جواب:
نماز امر عظیمی است و جایگاه آن بسیار بالا است و ستون دین میباشد و کسی که نماز نمیخواند اسلام ندارد و این مرد این که نماز فجر را بعد از طلوع خورشید میخواند و نمازهای دیگر در وقت خودش با جماعت میخواند سوال خواهد شد و از اللهÀ میخواهیم که هدایت را نصیبش کند و نعمتش را بر او تمام کند تا نماز فجر را همراه جماعت ادا کند و نماز را بر وجه مطلوبش بخواند.
و این که همیشه نماز فجر را بعد از طلوع خورشید میخواند دلالت بر سهلانگاری آن دارد و عدم اعتراف به آن که به او میگوییم: اگر همیشه نمازت را با این صفت میخوانی تو نمازی نداری یعنی نماز فجر شما قبول نمیباشد زیرا که بدون عذر آن را از وقتش خارج کردهای و از رسول اللهﷺ ثابت است که میفرماید: «من عمل عملاً لیس علیه أمرنا فهو رد»[۱] (هر عملی که امر ما بر آن نیست مردود است) و بدون شک نماز خواندن خارج از وقت، بدون عذر شرعی عملی نیست که اللهÀ و رسول به آن امر کرده باشند پس مردود میباشد.
و اگر این مرد بگوید: من خواب بودم و قلم به نسبت شخص خوابیده برداشته شده است، از رسول اللهﷺ ثابت است که میفرماید: «من نام عن صلاةٍ أو نسيها فليصلها إذا ذكرها، لاكفارة لها إلا ذلك»[۲] (کسی که از نمازی خواب رفت یا فراموش کرد پس هنگامی که بیاد آورد آن را بخواند و کفارهای غیر از آن ندارد) پس به او میگوییم: آن خوابی که عذر است خوابی است که بر انسان عارض میشود نه این که دائمی باشد اما خوابی که انسان در هر روز بدان دچار میشود و نماز فجر را نمیخواند مگر بعد از خارج شدن وقتش پس این عذر نیست.
پس بر برادرمان واجب است که تقوای اللهÀ را رعایت کند و نعمت الله را با ادا کردن نماز فجر در وقتش با جماعت بر خود تمام کند و از اللهÀ برای او و خودمان طلب کمک را داریم.
[۱] تخریج آن گذشت.
[۲] تخریج آن گذشت.