چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۱۷۸۹) حکم قضای نمازهای ترک شده

(۱۷۸۹) سوال: من گناهان بسیاری از نذر‌ها و قسم‌ها و نمازهای ضایع شده و چیزهای دیگر را انجام داده‌ام و الان توبه کرده‌ام. وسوال من این است که چکار کنم که در مقابل این گناهان؟ و چگونه پاک می‌شوند؟ با این وجود که تعداد نذر‌ها و قسم‌ها و نمازهایی ضایع شده‌ام را نمی‌دانم؟ جزاکم الله خیرا.

جواب:

اما در مورد نمازهایی که ترک کرده‌ای و سوال کننده را الان مخاطب قرار می دهم که توبه در مورد آن کفایت می‌کند و باقی عمرت آن را خوب بجای آور و آنچه فوت شده است قضا ندارد زیرا وقتی که از وقتش بدون عذر خارج شد کل اوقات نیز قضای آن نمی‌باشد یعنی اگر تا زمان مرگش نیز نماز بخواند به او نفع نمی‌رساند زیرا عبادتی وقت آن محدود است زمانی که از وقتش گذشت بعد از آن قبول نمی‌شود به خاطر قول رسول اللهﷺ که می‌فرماید: «من عمل عملاً لیس علیه أمرنا فهو رد»[۱] (هر عملی که امر ما بر آن نیست مردود است).

اما به نسبت نذور و قسم‌ها هر آنچه می‌دانی و بررسی کرده‌ای بر تو لازم است و آنچه در آن شک داری برای تو لازم نیست مثلا نزد خود می‌گویی پنج قسم بوده یا ده؟ پس آن پنج قرار بده زیرا که بر آن یقین داری و در مورد نذر‌ها نیز همین می‌باشد و آنچه زیادتر است در آن شک وحود دارد و اصل بر برائت ذمه می‌باشد.


[۱] رواه البخاری (۲۶۹۷) و مسلم (۱۷۱۸).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: علي ذنوب كثيرة من نذور، وأيمان، وصلوات ضائعة فيما سبق وغيرها، والآن أنا تبت إلى الله ، وسؤالي، ماذا أفعل تجاه هذه الذنوب؟ وكيف أكَفُرُ عنها ؟ علما بأنني لا أعلم عدد النذور، ولا الأيمان، ولا الصلوات الضائعة مأجورين؟

فأجاب رحمه الله تعالى: أما الصلوات التي تركتها – وأخاطب السائل الآن- فإنه يكفي أن تتوب إلى الله تعالى من تركها، وأن تحسنها فيها يستقبل من عمرك، ولا تقضي ما فات لأن من أخرج فرضًا عن وقته بلا عذر شرعي لا يقضيه عنه الدهر كله بمعنى أنه إن بقي يصلي إلى أن يموت ما نفعه، لأن العبادة المؤقتة إذا تعمد الإنسان إخراجها عن وقتها، ثم فعلها بعد الوقت لم تقبل منه، لقول النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم-: «من عمل  عملا ليس عليه أمرنا فهو رد» أي: مردود.

وأما بالنسبة للنذور والأيمان: فتحرَّ ما عليك، وما شككت فيه لا يلزمك، فمثلا إذا قلت في نفسك ما أدري هل علي عشرة أيمان أو خمسة؟ اجعلها خمسة، لأن هذا هو المتيقن، وكذلك النذور إذا كنت شككت هل نذرت عشر مرات أو خمس مرات؟ فاجعلها خمس مرات، لأن هذا هو المتيقن، وما زاد على ذلك مشكوك فيه، والأصل براءة الذمة.

مطالب مرتبط:

(۱۷۹۵) حکم قضای نماز و روزه

بر او واجب است روزه‌ای که بعد از بلوغ بر آن فرض شده است را قضا کند ولی روزه‌ی قبل رسیدن او به بلوغ لازم نیست...

ادامه مطلب …

(۱۸۳۱) موقف شوهری كه همسرش در امر نماز سهل‌انگاری می‌کند

بر او واجب است که همسرش را به نماز امر کند و او را ادب کند تا این که نماز بخواند و اگر بر ترک نماز اصرار ورزید او کافر است العیاذ بالله و از دین اسلام خارج شده است....

ادامه مطلب …

(۱۷۷۲) چرا بعضی در رمضان فقط نماز می‌خوانند؟

کسی که نماز نمی‌خواند کافر است و در این شدت نمی‌باشد بلکه شدت در ترک نماز برای کسی که نماز را ترک می‌کند، است پس چه دینی بعد از ترک نماز با وجود راحتی آن و عظمتش برایش باقی می‌ماند...

ادامه مطلب …

(۱۷۸۲) حكم مردی كه وفات کرده است و به اخلاق نیک متصف بوده است ولی نماز نمی‌خوانده است

این مردی که وفات کرده است و نماز و روزه را انجام نمی‌داده است والعیاذ بالله بر کفر مرده است چون که قول راجح از اقوال اهل علم که از قرآن و سنت و اقوال صحابه برمی‌آید این است که تارک نماز کافر است...

ادامه مطلب …

(۱۷۸۵) آیا کسی که نماز را از روی کسالت ترک می‌کند از ملت اسلام خارج می‌شود؟

قول راجح از اقوال اهل علم، کسی که از روی سهل‌انگاری و کسالت نماز را ترک کند کافر می‌گردد و در این منبر ادله‌هایی از قرآن و سنت و اقوال صحابه بر صحیح و مناسب بودن حکم بیان کردیم.....

ادامه مطلب …

(۱۷۹۹) آیا قضای نماز بعد از فجر و عصر جایز می‌باشد؟

برای سوال کننده مشروع نیست که نمازهای گذشته را قضا کند زیرا عملی که فایده‌ای ندارد شرعا مطلوب نیست و بلکه ترک آن فایده دارد پس خودت را آرام کن و زیاد عمل صالح انجام بده و خوبی‌ها، بدی‌ها را از یین می‌برد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه