(۱۵۴۹) سوال: شخصی وارد سرویس بهداشتی شده و قصد و نیت داشته که وضو بگیرد اما وقتی بیرون آمده، ندانسته که آیا وضو گرفته است یا خیر؟ این حالت نیز نیز چند بار برایش رخ داده و تکرار شده است. راه حل چیست؟
جواب:
اگر همیشه این شک و تردید برایش رخ میدهد، نباید به آن توجه کند زیرا وسواس به شمار میرود اما اگر شک عادی باشد، واجب است که وضو بگیرد زیرا در وجود وضو تردید دارد و اصل بر عدم وجود وضو است.
برخی از علما ضابطهای برای شک بیان نموده و گفتهاند:
والشكُ بعدَ الفعلِ لا يُؤَثِّرُ وهكذا إذا الشكوكُ تَكثُرُ[۱]
ترجمه: شك بعد از انجام فعل، تأثیر و اعتباری ندارد. اگر شک و تردید شخص زیاد شود نیز همین طور است.
بنابراین به این سؤال کننده میگوییم: اگر در بیشتر موارد این طور است که وضو میگیری سپس دچار شک میشوی که وضو نگرفتهای، مبنا را بر این قرار بده که وضو داری اما اگر فقط در حالتهای اندکی شک و تردید برایت اتفاق میافتد، واجب است وضو بگیری زیرا اصل بر عدم وجود وضو است.
[۱] مراجعه شود به: (منظومة فی أصول الفقه وقواعد فقهیة) نظم شیخ ابن عثیمین Ë، صفحه (۱۰).