(۱۵۴۵) حکم و راهکار شرعی وسواس در وضو و نماز

(۱۵۴۵) سوال: من از وسواس زیاد، به خصوص در مورد نماز و وضو، رنج می‌برم؛ وقتی وضو می‌گیرم دچار تردید می‌شوم و دوباره وضو می‌گیرم. در نماز نیز گاهی به همین صورت شک می‌کنم که مثلا سوره‌ی فاتحه را خوانده‌ام یا خیر؟ راه حل چیست؟

جواب:

راه حل این است که هرگاه انسان دچار وسوسه شد، از شیطان رانده شده به الله À پناه ببرد و اگر این شک و تردیدها برایش پیش آمد، هرگز به آن توجه نکند و به طور کلی از آن رویگردان شود. رسول الله B نیز در چنین حالت‌هایی همین توصیه و راهنمایی را دارند؛ وقتی مردی نزد ایشان ابراز ناراحتی کرد که در حال نماز، تصور می‌کند چیزی از وی خارج می‌شود، فرمود: «لا ينصرف حتى يسمع صوتاً أو يجد ريحاً»[۱] : (این شخص نباید نماز را ترک کند تا این ‌که صدایی بشنود یا بویی به مشام وی برسد). بنابراین اگر وضو گرفتی و تردید داشتی که وضو را کامل کرده‌ای یا خیر، اصل بر این است که وضویت را کامل کرده و به پایان رسانده‌ای. اگر تردید داشتی که نیت کرده‌ای یا خیر، اصل بر این است که نیت کرده‌ای. اگر شک داشتی که (بسم الله) را گفته‌ای یا خیر، اصل بر این است که (بسم الله) را گفته‌ای.

یادآور می‌شوم که سخن مذکور برای کسی است ‌که دچار وسواس می‌باشد زیرا شک و تردیدهای چنین شخصی صرفا وهم و خیال است و هیچ پایه و اساسی ندارد؛ لذا هرگز به چنین شک و تردیدهایی در نماز و وضو، توجه نکن. همان طور که واقع است گمان می‌کنم که اگر برای عمل به این توصیه اصرار ورزیده و به این وسواس توجه نکنی، از نظر روانی دچار سختی و درد و رنج خواهی شد اما این حالت، خیلی زود از بین خواهد رفت لذا صبور و شکیبا باش که این حالت در مدت زمان اندکی برطرف خواهد شد.

[۱] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 5

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: أنا أعاني من كثرة الوساوس، وخصوصا في الصلاة والوضوء؛ فعندما أتوضأ أشتُ في وضوئي فأعيده، كذلك في الصلاة أحيانًا أشك في عدم قراءتي للفاتحة أو غير ذلك. ما الحل؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الحل أن يتعوذ الإنسان من الشيطان الرجيم إذا حصلت له هذه الشكوك، وألا يلتفت إليها، وأن يُعرض عنها إعراضًا تاما. وقد أرشد إلى مثل هذا رسول الله صلى الله عليه وسلم حين شَكَا إليه رجلٌ أنه يُخيَّل إليه أنه يجد الشيء في الصلاة، فقال: «لاَ يَنْصَرِفْ حَتَّى يَسْمَعَ صَوْتًا أَوْ يَجِدَ ريحا»، فإذا توضأت وشككت هل أنتِ أتممت الوضوء أم لم تتميه؟ فالأصل الإتمام، وإذا شككت أنك نويت أم لم تنوي فالأصل النية، وإذا شككت سَمَّيتِ أم لم تُسمِّي فالأصل التسمية.

وأقول: هذا فيمن ابتلي بالوسواس؛ لأن الذي ابتلي بالوسواس لا تكون شكوكه إلا وهما، ليس لها أساس. وعلى هذا فلا تلتفتي إلى مثل هذه الشكوك أبدا، لا في الصلاة، ولا في الوضوء، وأنا أظن كما هو الواقع كثيرا- أنك إذا أصررت، ولم تلتفتي إلى هذا الوسواس فستجدين مشقة وضيقا وأما نفسيا، ولكن هذا يزول قريبًا، فاصبري عليه ، وفي مدة يسيرة سيزول.