(۱۳۷۱) سوال: بلند کردن ناخن‌ها با دقت در رعایت پاکیزگی آن، چه حکمی دارد؟ آیا کوتاه کردن ناخن، فرض است یا سنت؟
جواب:
چیدن یا کوتاه کردن ناخن‌ها از جمله امور فطری است که الله B بندگانش را بر خوب دانستن آن سرشته و از نظر شرعی نیز آن را برایشان تشریع نموده است. انس بن مالک Ð می‌گوید: «وُقِّتَ لنا في قَصِّ الشَّارِبِ، وتقْلِيمِ الأظْفارِ، ونتْفِ الإبِطِ، وحَلْقِ العانَةِ، أنْ لا نَتْرُكَ أكْثَرَ مِن أرْبَعِينَ لَيْلَةً»[۱] : (برای کوتاه کردن سبیل، چیدن ناخن‌ها، کندن موی زیر بغل و تراشیدن موی شرمگاه مهلت داده شده‌ایم که آن را بیش از چهل شبانه‌روز رها نکرده و به تأخیر نیاندازیم). بنابراین چیدن ناخن‌ها نباید بیش از چهل شبانه‌روز ترک شود و تفاوتی ندارد که ناخن‌ها پاکیزه یا آلوده باشند؛ زیرا بهترین روش و رهنمود، همان رهنمود رسول الله ﷺ است و کوتاه نکردن ناخن، مخالفت با فطرتی است که انسان‌ها بر آن سرشته و آفریده شده‌اند. اگر انگیزه‌ی شخص از کوتاه نکردن ناخن‌ها بیش از چهل شبانه‌روز، پیروی از کافران باشد که از فطرت صحیح و سالم منحرف شده‌اند، این کار حرام است؛ زیرا رسول الله ﷺ فرمود: «مَنْ تَشَبَّهَ بِقَومٍ فهُوَ مِنْهُم»[۲] : (هر کس خود را شبیه قوم یا گروهی سازد، از همان قوم به شمار می‌رود). این حدیث را امام احمد بن حنبل Ë با سند صحیح و جیّد روایت نموده است. شیخ الإسلام ابن تیمیه Ë می‌گوید: (این حدیث در کم‌ترین حالت، دلالت بر تحریم دارد؛ هر چند که ظاهر حدیث، کفر کسی که خود را شبیه آنان می‌کند را می‌رساند).[۳] اما اگر انگیزه‌ی شخص از کوتاه نکردن ناخن‌ها بیش از چهل شبانه‌روز فقط هوس و میل نفسانی باشد، این کارش بر خلاف فطرت و همچنین خلاف زمان تعیین شده از سوی رسول الله ﷺ برای امتش می‌باشد.
[۱] تخریج آن گذشت.
[۲] تخریج آن گذشت.
[۳] اقتضاء الصراط (ص ۸۳).
