(۱۲۶۴) سوال: خاله‌ای دارم که ازدواج کرده و تقریبا دیوانه است. به خاطر همین دیوانگی، خود را آتش زده است. آیا به این خاطر، خاله‌ام گناهکار است؟ آیا جزء بهشتیان قرار می‌گیرد یا جهنمیان؟
جواب:
چیزی که من از سخنش فهمیدم این است که آن زن عقل نداشته است. اگر چیزی که فهمیدم، واقعیت باشد، مجنون و دیوانه به خاطر کاری که انجام دهند، عقوبت نمی‌شوند. چون شخص مجنون، عقل ندارد و الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ کسی را مورد عقوبت قرار می‌دهد که عقل داشته باشد. همچنین از رسول اللهﷺ روایت است که فرمودند: «سه کس مورد مواخذه قرار نمی‌گیرند: کسی که خواب است تا زمانی که بیدار شود. انسان کم سن و سالی که هنوز به بلوغ نرسیده است. دیوانه تا وقتی که عقلش برنگشته است».[۱] با توجه به این حدیث، این زن اگر در حالت دیوانگی خود را آتش زده باشد، گناهی بر او نیست. اما بهشتی یا جهنمی بودنش به دست الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است.
***
[۱] روایت سنن ابوداود: کتاب الحدود، باب المجنون یسرق أو یصیب حداً، حدیث شماره (۴۴۰۳). ترمذی در سنن، کتاب الحدود، باب ما جاء فیمن لا یجب علیه الحد، حدیث شماره (۱۴۲۳) و می‌گوید: این حدیث، حسن غریب است. نیز روایت سنن ابن ماجه: کتاب الطلاق، باب طلاق المعتوه و الصغیر و النائم، حدیث شماره (۲۰۴۲)، و حاکم آن را صحیح می‌داند: (ج۴، ص۴۳۰، حدیث شماره۸۱۷۰). آلبانی هم آن را صحیح می‌داند. از علی رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ با این لفظ: «رُفِعَ الْقَلَمُ عَنْ ثَلَاثَةٍ: عَنِ النَّائِمِ حَتَّى يَسْتَيْقِظَ، وَعَنِ الصَّبِيِّ حَتَّى يَحْتَلِمَ، وَعَنِ الْمَجْنُونِ حَتَّى يَعْقِلَ».
