(۱۱۹۵) سوال: میخواهم در مورد حدیثی بپرسم که حدودا یک سال قبل از یکی از برداران شنیدم. شنیدم که میگفت: پیامبرﷺ میفرماید: «خواندن نماز با عمامه بهتر از چهل نماز بدون عمامه است».[۱] آیا این حدیث است یا خیر؟
جواب:
این حدیث باطل، موضوع و مکذوب است. عمامه مثل دیگر لباسها به عادات مردم بستگی دارد. اگر در میان مردمی هستی که به بستن عمامه عادت دارند، تو هم عمامه بگذار. اگر در میان کسانی هستی که عمامه نمیگذارند، بلکه به جایش غتره میپوشند، یا چیزی روی سرشان نمیگذارند، مثل همان را انجام بده. بنا بر این گذاشتن عمامه از اموری نیست که شرعا مطلوب باشد. بلکه از اموری است که تابع عادات مردم است. انسان نیز مامور است آنچه را که مردم میپوشند، بپوشد، مگر اینکه چیزی که مردم میپوشند، حرام باشد. چون اگر لباسش مثل لباس مردم نباشد، میشود لباس شهرت و در حدیث، از پوشیدن لباس شهرت نهی شده است.[۲]
البته اگر در جایی غریبه باشد و لباس مردم آنجا با لباسی که این شخص پوشیده تفاوت داشته باشد، اشکالی ندارد همان لباسی را بپوشد که در شهر خودش میپوشد. چون مردم میدانند که این شخص غریب است و اینکه لباسش با لباس آنها تفاوت دارد، عجیب نیست. چنین چیزی الان در اینجا – خصوصا در مکه و مدینه – هم قابل مشاهده است. مردمی که با لباس کشور خودشان دیده میشوند و کسی هم کاری به آنها ندارد.
خلاصه اینکه میگویم: حدیثی که سائل به آن اشاره نمود، حدیثی باطل و موضوع و مکذوب بر رسول اللهﷺ است.
دوم اینکه: پوشیدن عمامه، سنت نیست. بلکه تابع عادت و رسومی است که مردم آنجا دارند. اگر عمامه میگذارند، او هم بگذارد و اگر نمیگذارند، او هم نگذارد. باید بگویم: سنت این است که لباست مثل لباس کسانی باشد که در میان آنها زندگی میکنی. این تا زمانیست که لباس آنها شرعا حرام نباشد. در این صورت نباید آن لباس را پوشید. دیگر اینکه گفتم انسان اگر به منطقهای رفت که لباس مردمش با لباس مردم منطقهی خودش تفاوت دارد، اشکالی ندارد که لباس منطقهی خودش را بپوشد؛ چون لباس شهرت به حساب نمیآید.
***
[۱] روایت ابن عساکر (ج۳۷، ص۳۵۵)، با این لفظ: «صلاة تطوع أو فريضة بعمامة تعدل خمسا وعشرين صلاة بلا عمامة».
[۲] سنن ابو داود: کتاب اللباس، باب فی لبس الشهرة، حدیث شماره (۴۰۲۹). سنن ابن ماجه: کتاب اللباس، باب من لبس شهرة من الثیاب، حدیث شماره (۳۶۰۶). از ابن عمر رَضِيَاللهُعَنْهُمَا با این لفظ: «مَنْ لَبِسَ ثَوْبَ شُهْرَةٍ أَلْبَسَهُ اللَّهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ثَوْبَ مَذَلَّةٍ».