شنبه 19 ربیع‌الثانی 1447
۱۸ مهر ۱۴۰۴
11 اکتبر 2025

(۱۱۸۲) فضیلت مردن در شب و روز جمعه

(۱۱۸۲) سوال: آیا کسی که در روز یا شب جمعه از دنیا برود، اجر خاصی دارد؟ آیا چنان که در حدیث هست، از عذاب قبر حفظ می‌شود؟

جواب:  در این زمینه حدیث صحیحی به یاد ندارم. مرگ انسان به اختیار خودش نیست. اگر روز جمعه یا روز دوشنبه بمیرد، به دست خودش نیست. الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌‌فرماید: {إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوتُ} [لقمان: ۳۴]. (همانا الله است که علم به زمان رسیدن قیامت دارد و باران نازل می‌کند و می‌داند در رحم‌ها چیست و کسی نمی‌داند فردا چه می‌شود و کسی نمی‌داند کجا می‌میرد). پس انسان نمی‌داند که کجا می‌میرد. در شهر خودش یا جایی دیگر؟ در کشور خودش یا در کشوری دیگر؟

همچنین نمی‌داند چه وقت می‌میرد؛ چون دانستنِ زمان مرگ، همانند دانستن زمان به وقوع پیوستن قیامت، مجهول است. فقط الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از آن آگاه است. حال انسان در هر روزی که از دنیا برود – فرقی نمی‌کند جمعه باشد یا دوشنبه و پنج شنبه یا هر روز دیگری – مرگش به دست خودش نیست که به خاطر آن ثواب ببرد. اما اگر حدیثی در این زمینه از رسول اللهﷺ ثابت است، ایمان به آن و تسلیم شدن در مقابل آن واجب است.

***

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل من أَجْرٍ لمن يموت يوم الجمعة أو ليلة الجمعة، وأنه يُوقَى من فتنة القبر، كما جاء في الحديث؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: لا أعلم في هذا حديثا صحيحًا، والإنسان مَوْتُه ليس باختياره، فإذا مات يوم الجمعة فليس من كسبه، أو يوم الاثنين فليس من كسبه، قال الله تبارك وتعالى: ﴿ إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِك الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْأَرْحَامِ وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ مَاذَا تَكْسِبُ غَدًا وَمَا تَدْرِي نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضِ تَمُوتُ ﴾ [لقمان: ٣٤] فالإنسان يجهل بأي أرض يموت، هل في بلده أو في بلد آخر؟ هل هو داخل مملكته أو خارج مملكته؟

كذلك أيضًا لا يدري متى يموت؛ لأن علم الموت كعلم الساعة، مجهول، هو عند الله -تعالى- وحده، فإذا كان كذلك فمات الإنسان في أي يوم، فإن موته في أي يوم الجمعة أو الاثنين أو الخميس أو غيره – ليس من كسبه حتى يثاب عليه، لكن إن ثَبَتَ عن النبي صلى الله عليه وسلم في ذلك حديث فالواجب الإيمان به والتسليم له.

مطالب مرتبط:

(۱۱۵۴) آیا نمازی به نام نماز تسبیح وجود دارد؟

نماز تسبیح مشروعیت ندارد. چون حدیثی که در مورد آن وجود دارد، ضعیف است و شیخ الاسلام ابن تیمیه نیز گفته هیچ یک از ائمه آن را مستحب ندانسته است

ادامه مطلب …

(۱۱۱۶) کامل کردن وضو و انتظار نماز بعد از نماز

کامل کردن وضو در سختی‌ها یعنی انسان در روزهای سرد، وضویش را تمام و کامل بگیرد. انتظار نماز بعد از نماز هم یعنی شخص قلبش بسته به نماز باشد

ادامه مطلب …

(۱۰۹۹) تهدیدی که برای کتمان علم آمده است

حدیث در مورد کسی است که در مورد علمی‌از او سوال شود و او آن را بیان نکند. روز قیامت به دهان این شخص افساری از آتش زده می‌شود.

ادامه مطلب …

(۱۲۵۲) در مورد حدیث جمع نشدن امت بر گمراهی

این حدیث با این لفظ، صحیح نیست. اما ادله بر این دلالت دارند که اجماع امت، حجت است و عمل به آن، امت را معذور می‌کند و امت نیز بر گمرهی جمع نمی‌شود

ادامه مطلب …

(۱۱۷۳) حکم صید پرندگان در شب

این حدیث صحیح نیست. صید چه در شب و چه در روز، جایز است. ولی در شب خطر بیشتری دارد. اما از لحاظ کلی صید در شب یا روز اشکالی ندارد

ادامه مطلب …

(۱۰۸۴) اهمیت اصلاح کردن قلب و رسیدگی به آن

مقصود پیامبرﷺ این است که مدار صلاح و فساد بر قلب می‌باشد که تکه گوشتی بیشتر نیست، اما همه‌ی بدن را مدیریت می‌کند. باید قلب را اصلاح کرد

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه