(۱۰۵۱) حکم عمل به حدیث ضعیف که مخالف قرآن نباشد

(۱۰۵۱) سوال: اگر حدیث ضعیفی از رسول اللهﷺ وجود داشته باشد، آیا در صورتی که مخالف با قرآن نباشد، عمل به آن جایز است؟

جواب:

عمل به حدیث ضعیف جایز نیست. زیرا اگر انسان به آن عمل کند به این معناست که آن را به پیامبرﷺ نسبت داده، در حالی که از او ثابت نیست. این برای او خطر بزرگی است. اما بعضی از اهل علم گفته‌اند: اگر حدیث در رابطه با فضایل اعمال باشد به این سه شرط روایت آن جایز است:

اول: ضعفش شدید نباشد.

دوم: اصلی برای آن وجود داشته باشد.

سوم: اعتقاد نداشته باشد که پیامبرﷺ آن را گفته است. منظور از اینکه اصلی برای آن وجود داشته باشد این است که مثلا حدیثی در رابطه با فضیلت نماز جماعت آمده باشد. برای این حدیث، اصل وجود دارد؛ زیرا مشروعیت نماز جماعت ثابت است. اگر حدیثی در رابطه با فضیلت نماز جماعت و ستایش کسی که آن را انجام می‌دهد بیاید، بعضی از علما روایت آن را جایز دانسته‌اند. اما به شرطی که معتقد نباشد پیامبرﷺ آن را گفته است. اما اگر آن حدیث ضعیف، خود دلیل مستقلی برای اثبات یک حکم شرعی باشد، روایت و نشرش جایز نیست.

***

تعداد بازدید: 3

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إذا كان هناك حديث ضعيف عن الرسول صلى الله عليه وسلم فهل يجوز الأخذ به إذا لم يكن مخالفًا للقرآن؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: لا يجوز الأخذ بالحديث الضعيف؛ لأنه إذا أخذ الإنسان بحديث ضعيف فمعنى ذلك أنه ينسب إلى الرسول صلى الله عليه وسلم ما لم يثبت عنه، وهذا على خطر عظيم، لكن رَخَّص بعض أهل العلم في رواية الحديث الضعيف إذا كان في فضائل الأعمال، إلا أنهم اشترطوا لذلك ثلاثة شروط:

الشرط الأول: ألا يكون الضعف شديدا.

والشرط الثاني: أن يكون لهذا الحديث أصل.

والشرط الثالث: ألا يعتقد أن الرسول صلى الله عليه وسلم قاله. ومعنى قولهم: له أصل، أن يكون هذا الحديث وَرَدَ في فضل صلاة الجماعة مثلا، فهذا له أصل، فمشروعية صلاة الجماعة ثابتة، فإذا جاء حديث ضعيف في فضلها والثناء على من فعلها، فبعض العلماء يُرَخُص في روايته، ولكن بشرط ألا يعتقد أن النبي صلى الله عليه وسلم قاله. أما لو كان دليلا على إثبات حُكم شرعي مستقل، فإن هذا لا يجوز روايته ولا نشره.