(۶۷۵) سوال: نزد ما بسیاری از کتابهای تصوف وجود دارد. نظر شرع در مورد این کتابها و در مورد تصوف چیست؟
جواب:
نظرم در مورد تصوف و دیگر فرقههایی که در اسلام بدعت وارد کردهاند، همان است که رسول اللهﷺ به امتشان فرمودند: «بر شما لازم است که روش من و روش خلفای برحق و هدايت شدهی بعد از مرا در پیش گرفته و از بدعتها و امور تازه وارد شده در دين بپرهيزيد؛ زيرا هر بدعت و نوآوری در دین، گمراهی است».[۱]
پس تصوفی که مخالف با سیرت رسول اللهﷺ است، بدعت و گمراهی بوده و بر مسلمان واجب است که از آن فاصله گرفته و راه خود را از قرآن و سنت رسول اللهﷺ فرا گیرد.
اما در مورد کتابهای تصوف؛ خریدن و خواندن این کتابها جایز نیست مگر برای کسی که میخواهد بدعتهای موجود در آن را بداند تا آنها را رد کند. در چنین حالتی مطالعهی این کتابها سودمند است و سودش این است که بدعت موجود در این کتابها را رد میکند تا مردم از آن در امان بمانند. این کار، در صورتی که شخص اطمینان دارد با خواندن این کتابها به انحراف کشیده نمیشود، کار خوبی است.
***
[۱] مسند احمد: (ج۴، ص۱۲۶). سنن ابوداود: کتاب السنة، باب لزوم السنة، حدیث شماره (۴۶۰۷). سنن ترمذی: کتاب العلم عن رسول اللهﷺ، باب ما جاء فی الأخذ بالسنة، حدیث شماره (۲۶۷۶). سنن ابن ماجه: کتاب المقدمة، باب اجتناب البدع و الجدل، حدیث شماره (۴۲)، از عرباض بن ساریه رضی الله عنه با این لفظ: «عَلَيْكُمْ بِسُنَّتِي وَسُنَّةِ الْخُلَفَاءِ الْمَهْدِيِّينَ الرَّاشِدِينَ، وَإِيَّاكُمْ وَمُحْدَثَاتِ الْأُمُورِ، فَإِنَّ كُلَّ مُحْدَثَةٍ بِدْعَةٌ، وَكُلَّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ».