دوشنبه 22 جمادی‌الثانی 1446
۳ دی ۱۴۰۳
23 دسامبر 2024

(۶۶۶) نظر شیخ ابن عثیمین در مورد چند کتاب مفید

(۶۶۶) سوال: نظر جناب شیخ در مورد کتاب (مختصر تفسیر ابن کثیر) و (فقه السنة) و (ریاض الصالحین) و  (الکبائر) و (قصص الانبیاء) چیست؟

جواب:

در ابتدا باید بگویم که رجوع کردن به اصل، بهتر و برتر است. اما اگر حاجت – مثل ضیق وقت یا دیگر اسباب – اقتضا کند که انسان به کتاب‌های مختصر رجوع کند، اشکالی ندارد.

اما در مورد کتاب‌هایی که برشمرد: هیچ کتابی نیست که در آن لغزش قلم یا فهم وجود نداشته باشد. بشر معصوم نیست. چه زیباست سخنی که عبدالرحمن بن رجب، از شاگردان ابن قیم در کتاب (القواعد الفقهیة) گفته: «و الله، عصمت را فقط برای کتاب خود خواسته و منصف کسی است که از خطای کمِ شخص در مقابل صحت و درستی زیادی که از او موجود است، چشم پوشی نماید».[۱] این سخنی نیک است. من غالب کتاب‌هایی را که سائل نام برد، مطالعه نکرده‌ام. پس نمی‌توانم در مورد هر کدام از آنها نظر بدهم. اما هر کسی که این کتاب‌ها یا دیگر کتب را خوانده و در جایی دچار اشکال شده، باید از اهل علم در مورد آن بپرسد.

***

[۱] (ص۳) با این لفظ: «‌ويأبى ‌الله ‌العصمة لكتاب غير كتابه، والمنصف من اغتفر قليل خطأ المرء في كثير صوابه».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما رأيكم يا فضيلة الشيخ في تفسير مختصر ابن كثير، وفقه السنة، ورياض الصالحين، والكبائر، وقصص الأنبياء؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: أقول أولا: إن الرجوع إلى الأصول أفضل وأحسن، لكن إذا دعت الحاجة إلى الرجوع إلى المختصرات – لضيق الوقت، أو لغير ذلك من الأسباب – فلا بأس.

وأما ما عَدَّدَهُ من الكتب بعد ذلك فإنه من المعلوم أنه لا يكاد كتاب يسلم من شيء يَطْغَى به القلم، أو يزل به الفهم، والإنسان غير معصوم، وما أحسن كلمة قالها عبد الرحمن ابن رجب رحمه الله في كتابه القواعد الفقهية، وهو أحد أحفاد شيخ الإسلام ابن تيمية رحمه الله في العلم، وهو تلميذ ابن القيم، وابن القيم تلميذ شيخ الإسلام ابن تيمية رحمه الله: «ويأبى الله العصمة لكتاب غير كتابه، والمنصف من اغتفر قليل خطأ المرء في كثير صوابه»، فإنها كلمة جيدة، وغالب هذه الكتب التي ذكرها السائل لم أستوعبها قراءة أو مطالعة، فلا يمكنني أن أحكم على كل واحد منها بعينه، ولكن من طالع هذه الكتب أو غيرها، وأشكل عليه مسألة من المسائل، فعليه أن يراجع أهل العلم في ذلك.

مطالب مرتبط:

(۶۵۴) سوال: کتابهای مفید در علم حدیث

(۶۵۴) سوال: لطفا کتاب‌های مفیدی که در زمینه‌ی حدیث رسول اللهﷺ نوشته شده‌اند را به من معرفی کنید. جواب: کتاب‌های حدیث که مطالعه‌ی آنها توصیه می‌شود، کتاب‌های صحیح معتمد نزد اهل علم هستند. کتاب‌هایی مثل: صحیح بخاری و صحیح مسلم، یا کتاب‌هایی که احادیث صحیح را گرد آورده و درجه‌ی صحتشان را بیان می‌کنند، مثل: […]

ادامه مطلب …

(۶۳۱) سوال: دانشجو نزد شیخ معین درس بیاموزد؟

(۶۳۱) سوال: آیا طالب علم باید تنها یک شیخ معین را انتخاب کرده و نزد او کسب علم نماید، یا می‌تواند بیشتر از یک شیخ را انتخاب کند؟ جواب: اگر در بدایت طلب علم باشد، نظرم این است که یک شیخ را انتخاب کند. چون ممکن است مشایخ در یک مسأله اختلاف نظر داشته باشند […]

ادامه مطلب …

(۶۷۵) نظر شریعت در مورد کتاب‌های صوفیه

(۶۷۵) سوال: نزد ما بسیاری از کتاب‌های تصوف وجود دارد. نظر شرع در مورد این کتاب‌ها و در مورد تصوف چیست؟ جواب: نظرم در مورد تصوف و دیگر فرقه‌هایی که در اسلام بدعت وارد کرده‌اند، همان است که رسول اللهﷺ به امتشان فرمودند: «بر شما لازم است که روش من و روش خلفای برحق و […]

ادامه مطلب …

(۷۱۶) تعامل با استاد قائل به نظریه تکامل

(۷۱۶) سوال: من و همکلاسی‌ها از استادمان نزد شما شکایت می‌کنیم. هر وقت سر کلاس آمد، می‌گوید: سلام بر میمون‌ها. وقتی اعتراض می‌کنیم، به فروید استدلال می‌کند و می‌گوید: اصل من و شما از میمون است و نمی‌توان از اصل خود فرار کرد. با این استاد چطور برخورد کنیم؟ البته او بسیار مغرور است و […]

ادامه مطلب …

(۶۶۹) دو کتاب (حادی الأرواح) و (الروح) ابن قیم

(۶۶۹) سوال: نظر شما در مورد دو کتاب (حادی الارواح) و (الروح) تالیف ابن قیم چیست؟ جواب: هر دو کتاب ابن قیم، یعنی (حادی الأرواح) و (الروح) کتاب‌های سودمندی هستند و خیر زیادی در آنها نهفته است. گر چه هر دو کتاب خالی از اشکالاتی که ما را در صحتشان متردد می‌کنند، نیستند، اما بدون […]

ادامه مطلب …

(۶۴۹) سوال: کتاب‌های مفید برای طالب علم متوسط

(۶۴۹) سوال: مطالعه‌ی چه کتاب‌هایی را به طالب علمی که در اواسط طلب علم است، توصیه می‌کنید؟ جواب: اول از هر چیز می‌گویم: هیچ کتابی بهتر و برتر از قرآن نیست. بنا بر این به برادرانم توصیه می‌کنم که به قرآن عنایت ورزیده، آن را حفظ کرده و بفهمند و به آن عمل نمایند. منهج […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه