دوشنبه 22 جمادی‌الثانی 1446
۳ دی ۱۴۰۳
23 دسامبر 2024

(۴۴۵) حکم خواندن “دعای پیوند”

(۴۴۵) سوال: در کتاب (مأثورات) مطلبی خواندم که در دیگر کتاب‌ها‌ی دعا آن را پیدا نکردم. عنوان این مطلب، (دعای پیوند) است و بدین صورت خوانده می‌شود که ابتدا فرد، این فرموده‌ی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را می‌خواند: {قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ ۖ بِيَدِكَ الْخَيْرُ ۖ إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ * تُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَتُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَتُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَتُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَتَرْزُقُ مَنْ تَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ} [آل عمران: ۲۶-۲۷]: (بگو: ‌ای الله!‌ای صاحب مُلک و پادشاهی! تو به هر کس بخواهی، فرمان‌روایی می‌بخشی و از هر کس بخواهی فرمان‌روایی را می‌ستانی، به هر کس بخواهی عزت می‌دهی و هر کس را بخواهی خوار و ذلیل می‌گردانی؛ همه‌ی خیر و خوبی به دست تو است و همانا تو بر هر چیزی قدرت‌مند و توانا هستی. شب را در روز و روز را در شب داخل می‌کنی، زنده را از مرده و مرده را از زنده بیرون می‌آوری و به هر کس بخواهی بدون ‌حساب، رزق و روزی عطا می‌کنی).

سپس این دعا را می‌خواند: (اللّهُمَّ إنَ هَذَا إقبَالُ لَيلِكَ وَإدبَارُ نَهارِكَ فَاغفِر لِي): (ای الله! (این آمدن شب تو و رفتن روز تو است پس مرا ببخش و بیامرز).

سپس چهره‌ی یکی از افراد اخوان المسلمین را در ذهن خود تصور می‌کند و پیوند روحی میان خود و افراد دیگر که آنان را نمی‌شناسد را احساس می‌کند سپس چنین برایشان دعا می‌خواند: “اللّهُمَّ إنّكَ تَعلَمُ أنَّ هذِهِ القُلوُبَ اجتَمَعَت عَلَى مَحَبَتِكَ، وَالتَقَت عَلَى طَاعَتِكَ، وَتَوَحَّدَت عَلَى دَعوَتِكَ، وَتَعَاهَدَت عَلَى نُصرَةِ شَريعَتِكَ، فَألِّف اللّهُمَّ رَابِطَتَهَا، وَأَدِم وُدَّهَا، وَاهدِهَا سُبُلَهَا، وَاملَأهَا بِنُورِكَ الّذِي لاَ يَخبُو، وَاشرَح صُدُورَها بِفَيضِ الإيمَانِ بِكَ، وَجَمِيلَ التَّوَكُلِ عَلَيكَ، وَأحيِهَا بِمَعرِفَتِكَ، وَأمِتهَا عَلَى الشَّهَادَةِ فِي سَبِيلِكَ، إنَّكَ نِعمَ المَولى وَنِعمَ النَّصِير”: (ای الله! تو می‌دانی که این قلب‌ها به خاطر محبت تو جمع شده‌اند، به خاطر اطاعت تو به هم رسیده‌اند، برای دعوت تو متحد شده‌اند و برای یاری دین و شریعت تو پیمان بسته‌اند؛ ‌ای الله! پس پیوند میانشان را سراسر محبت قرار ده، دوستی‌شان را همیشگی قرار ده، ایشان را به راهشان هدایت نما، از نورت که خاموش نمی‌گردد سرشار گردان، با نور ایمان به خودت و توکل زیبا بر خودت سینه‌هایشان را فراخ ساز، با معرفت خویش زنده بدار و با شهادت در راهت بمیران که تو بهترین یار و یاور هستی).

همچنین ورد و دعای دیگری ذکر کرده و آن را (ورد دعا) می‌نامد که چنین است: شخص، بعد از نماز صبح، مغرب، عشاء و قبل از خواب، صد مرتبه (أستَغفِرُ اللهَ) می‌گوید سپس هر قدر توانست برای دعوت، جماعت اخوان و خودش دعا می‌کند و نباید این ورد و دعا را به خاطر امور دنیوی ترک کند مگر این که امری ضروری باشد. کتاب‌های حدیث و کتاب ریاض الصالحین را بسیار مطالعه کرده‌ام اما دلیلی برای صحت دعای مذکور نیافتم. لطفا درباره‌ی صحت دعای مذکور و حکم التزام و پایبندی به آن توضیح دهید.

جواب:

واقع امر چنان است که در سؤال اشاره شد که این دعاها هیچ اصل و دلیلی در سنت رسول الله ﷺ ندارد، صحیح نیست و پایبندی به آن‌ برای هیچ کس جایز نیست بلکه انجام آن به عنوان عبادت برای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ جایز نیست؛ زیرا بدعت است و پیامبر ﷺ فرموده است: «كَلُّ بِدعَةٍ ضَلاَلَةٌ»: (هر بدعتی، گمراهی است) چنان به نظر می‌رسد که سؤال کننده، کتاب‌های زیادی به خصوص کتاب‌های اذکار و دعا را مطالعه می‌کند؛ وی را نصیحت می‌کنم که مراقب باشد زیرا کتاب‌های بسیاری وجود دارد که حاوی اذکار و دعاهایی است که بدعت است و متأسفانه در میان مسلمانان منتشر است و چه بسا انتشارش حتی بیش از اذکار و دعاهای صحیح باشد؛ لذا همه‌ی برادران مسلمانم را نصیحت و سفارش می‌کنم که از صحت این مطالب، مطمئن شوند تا مبادا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را بر اساس جهل و ناآگاهی، گمراهی و بدعت عبادت کنند.

کتاب‌های صحیحی که نویسندگان آن از نظر علمی، علم و امانت، ‌ قابل اعتماد هستند ما را از مراجعه به چنین کتاب‌هایی بی‌نیاز می‌گرداند؛ بنابراین بر فرد واجب است به کتاب‌های صحیح مراجعه کند و چنین کتاب‌هایی که در سؤال ذکر شد که حاوی اذکار و دعاهایی است که بدعت است را کنار بگذارد. همچنین بر مسلمانان واجب است از چنین کتاب‌هایی هشدار و تحذیر دهند تا بدعت‌ و گمراهی‌ در بین مردم رایج نشود و زیاد نگردد. از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌خواهم که ما و برادران مسلمانمان را به سوی راهی که صلاح دین و دنیا در آن است هدایت نماید، زیرا او بخشنده‌ و بزرگوار است.

***


این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: قرأت في كتاب المأثورات شيئًا لم أجده في بقية كتب الأدعية، وما قرأته يعرف بورد الرابطة، وهو: أن يتلو الإنسان قوله تعالى: ﴿ قُلِ اللَّهُمَّ مَلِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَن تَشَاءُ وَتَنزِعُ الْمُلْكَ مِمَّن تَشَاءُ ﴾ [آل عمران: ٢٦]. إلى قوله: ﴿ وَتَرْزُقُ مَن تَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ ﴾ [آل عمران: ٢٧]. ثم يتلو بعد ذلك الدعاء: اللهم إن هذا إقبال ليلك وإدبار نهارك فاغفر لي. ثم يستحضر صورة من يعرف من إخوان في ذهنه ويستشعر الصلة الروحية بينه وبين من لم يعرف منهم، ثم يدعو لهم مثل هذا الدعاء: اللهم إنك تعلم أن هذه القلوب اجتمعت على محبتك والتقت على طاعتك، وتوحدت على دعوتك، وتعاهدت على نصرة شريعتك، فألف اللهم رابطتها، وأدم ودها، واهدها سبلها، واملأها بنورك الذي لا يخبو واشرح صدورها بفيض الإيمان بك، وجميل التوكل عليك، وأحيها بمعرفتك، وأمتها على الشهادة في سبيلك، إنك نعم المولى ونعم النصير. كما ذكر وردًا آخر يسمى بورد الدعاء يقول فيه: أستغفر الله مائة مرة، ثم الدعاء للدعوة والإخوان والنفس بعد ذلك، بما تيسر من الدعاء، بعد صلاة الفجر والمغرب والعشاء وقبل النوم، وألا يقطع الورد لأمر دنيوي إلا لضرورة. وقد قرأت كثيرًا في كتب الأحاديث ورياض الصالحين، ولم أجد ما يدل على صحة هذا المذكور. فأرجو أن تنبهونا على مدى صحته، وعن حكم الالتزام به، والمداومة عليه.

فأجاب رحمه الله تعالى: الأمر كما ذكرت السائلة في أن هذه الأدعية أدعية لا أصل لها في سنة الرسول صلى الله عليه وسلم وليست بصحيحة، ولا يجوز لأحد أن يلتزم بها، بل لا أن يفعلها تعبدا الله ؛ لأنها بدعة، وقد قال النبي صلى الله عليه وسلم: «كُلُّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ». والذي ظهر لي من حال هذه المرأة السائلة أنها تطالع كثيرًا من الكتب، ولا سيما كتب الأذكار والأوراد. الذي أنصحها به أن تتحرز كثيرًا؛ لأنه كتب في الأذكار البدعية والأدعية البدعية شيء كثير، ومن المؤسف أنها تروج كثيرًا بين المسلمين، ورواجها قد يكون أكثر من رواج الأدعية والأذكار الصحيحة. فأنصحها وأنصح جميع إخواني المسلمين بالتثبت في هذه الأمور، حتى لا يعبدوا الله تعالى على جهل وضلال وبدع.

وفي الكتب الصحيحة، التي ألفها من يوثق بعلمهم وأمانتهم ودينهم، ما يغني عن ذلك، فالرجوع إليها هو الواجب، وطرح مثل هذه الكتب، التي أشارت إليها السائلة وغيرها مما يشتمل على أذكار وأدعية بدعية، واجب، والتحذير منها هو الواجب على المسلمين حتى لا تفشو فيهم البدع، وتكثر فيهم الضلالات. والله أسأل أن يهدينا وإخواننا المسلمين لما فيه صلاح ديننا ودنيانا، إنه جواد كريم.

مطالب مرتبط:

(۴۷۱) حكم هدیه دادن به یکدیگر در مناسبت‌هایی مانند روز تولد

هدیه دادن به مناسبت جشن تولد یک فرد به مسلمان و نصرانی جایز نیست زیرا به معنای رضایت از آن اعتقاد و دین شرک‌آلود و کفرآمیز است و مسلمان با ارتکاب آن در معرض خطر بزرگی قرار می‌گیرد.

ادامه مطلب …

(۴۴۰) چگونگی تعامل با شخص مبتدع

در رفتار و تعامل با وی باید او را نصیحت نمایید که از این کار دست بکشد؛ زیرا این کار، حرام است....

ادامه مطلب …

(۴۷۵) حکم زیارت بعضی از مساجد در ماه رجب

این برادرانم که این کار را انجام می‌دهند را نصیحت می‌کنم که خود را خسته نکنند و مالشان را در این راه تباه نکنند که فقط آنان را از الله دورتر می‌کند؛ بلکه همت و کوشش خود را در چیزی  مصرف کنند که مشروعيت آن در كتاب الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ یا سنت رسول الله ﷺ ثابت شده باشد که همین برای مؤمن، کافی است.

ادامه مطلب …

(۴۸۰) حکم خواندن فاتحه بعد از اذان برای پیامبر ﷺ

این‌که می‌گویند: (برای روح پیامبر ﷺ فاتحه بخوانید) بدعت  بسیار زشتی است که بعد از اذان نماز فجر و اذان هیچ نماز دیگری و بعد از نمازها و در هیچ جا و مکانی گفته نمی‌شود.

ادامه مطلب …

(۴۵۵) حکم مدح رسول الله ﷺ در شب دوشنبه و شب جمعه

این‌ها به ازای آن چه هر شب جمعه و شب دوشنبه انجام می‌دهند، بدعت‌گزار و گمراه هستند؛ زیرا این کار بسیار زشت و ناپسند است که صحابه و تابعین که از آنان به خوبی پیروی نموده‌اند هرگز چنان نکرده‌اند.

ادامه مطلب …

(۴۷۲) حکم برگزاری جشن سالگرد ازدواجشان

به نظر من این جشن، جایز نیست زیرا آن ‌را به عنوان روز عید در نظر گرفته‌اند؛ بدین صورت که هر گاه آن روز فرا رسد شادی می‌کنند، به هم‌دیگر هدیه می‌دهند.

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه