(۴۴۵) سوال: در کتاب (مأثورات) مطلبی خواندم که در دیگر کتابهای دعا آن را پیدا نکردم. عنوان این مطلب، (دعای پیوند) است و بدین صورت خوانده میشود که ابتدا فرد، این فرمودهی الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ را میخواند: {قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ وَتُعِزُّ مَنْ تَشَاءُ وَتُذِلُّ مَنْ تَشَاءُ ۖ بِيَدِكَ الْخَيْرُ ۖ إِنَّكَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ * تُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَتُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَتُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَتُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَتَرْزُقُ مَنْ تَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ} [آل عمران: ۲۶-۲۷]: (بگو: ای الله!ای صاحب مُلک و پادشاهی! تو به هر کس بخواهی، فرمانروایی میبخشی و از هر کس بخواهی فرمانروایی را میستانی، به هر کس بخواهی عزت میدهی و هر کس را بخواهی خوار و ذلیل میگردانی؛ همهی خیر و خوبی به دست تو است و همانا تو بر هر چیزی قدرتمند و توانا هستی. شب را در روز و روز را در شب داخل میکنی، زنده را از مرده و مرده را از زنده بیرون میآوری و به هر کس بخواهی بدون حساب، رزق و روزی عطا میکنی).
سپس این دعا را میخواند: (اللّهُمَّ إنَ هَذَا إقبَالُ لَيلِكَ وَإدبَارُ نَهارِكَ فَاغفِر لِي): (ای الله! (این آمدن شب تو و رفتن روز تو است پس مرا ببخش و بیامرز).
سپس چهرهی یکی از افراد اخوان المسلمین را در ذهن خود تصور میکند و پیوند روحی میان خود و افراد دیگر که آنان را نمیشناسد را احساس میکند سپس چنین برایشان دعا میخواند: “اللّهُمَّ إنّكَ تَعلَمُ أنَّ هذِهِ القُلوُبَ اجتَمَعَت عَلَى مَحَبَتِكَ، وَالتَقَت عَلَى طَاعَتِكَ، وَتَوَحَّدَت عَلَى دَعوَتِكَ، وَتَعَاهَدَت عَلَى نُصرَةِ شَريعَتِكَ، فَألِّف اللّهُمَّ رَابِطَتَهَا، وَأَدِم وُدَّهَا، وَاهدِهَا سُبُلَهَا، وَاملَأهَا بِنُورِكَ الّذِي لاَ يَخبُو، وَاشرَح صُدُورَها بِفَيضِ الإيمَانِ بِكَ، وَجَمِيلَ التَّوَكُلِ عَلَيكَ، وَأحيِهَا بِمَعرِفَتِكَ، وَأمِتهَا عَلَى الشَّهَادَةِ فِي سَبِيلِكَ، إنَّكَ نِعمَ المَولى وَنِعمَ النَّصِير”: (ای الله! تو میدانی که این قلبها به خاطر محبت تو جمع شدهاند، به خاطر اطاعت تو به هم رسیدهاند، برای دعوت تو متحد شدهاند و برای یاری دین و شریعت تو پیمان بستهاند؛ ای الله! پس پیوند میانشان را سراسر محبت قرار ده، دوستیشان را همیشگی قرار ده، ایشان را به راهشان هدایت نما، از نورت که خاموش نمیگردد سرشار گردان، با نور ایمان به خودت و توکل زیبا بر خودت سینههایشان را فراخ ساز، با معرفت خویش زنده بدار و با شهادت در راهت بمیران که تو بهترین یار و یاور هستی).
همچنین ورد و دعای دیگری ذکر کرده و آن را (ورد دعا) مینامد که چنین است: شخص، بعد از نماز صبح، مغرب، عشاء و قبل از خواب، صد مرتبه (أستَغفِرُ اللهَ) میگوید سپس هر قدر توانست برای دعوت، جماعت اخوان و خودش دعا میکند و نباید این ورد و دعا را به خاطر امور دنیوی ترک کند مگر این که امری ضروری باشد. کتابهای حدیث و کتاب ریاض الصالحین را بسیار مطالعه کردهام اما دلیلی برای صحت دعای مذکور نیافتم. لطفا دربارهی صحت دعای مذکور و حکم التزام و پایبندی به آن توضیح دهید.
جواب:
واقع امر چنان است که در سؤال اشاره شد که این دعاها هیچ اصل و دلیلی در سنت رسول الله ﷺ ندارد، صحیح نیست و پایبندی به آن برای هیچ کس جایز نیست بلکه انجام آن به عنوان عبادت برای الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ جایز نیست؛ زیرا بدعت است و پیامبر ﷺ فرموده است: «كَلُّ بِدعَةٍ ضَلاَلَةٌ»: (هر بدعتی، گمراهی است) چنان به نظر میرسد که سؤال کننده، کتابهای زیادی به خصوص کتابهای اذکار و دعا را مطالعه میکند؛ وی را نصیحت میکنم که مراقب باشد زیرا کتابهای بسیاری وجود دارد که حاوی اذکار و دعاهایی است که بدعت است و متأسفانه در میان مسلمانان منتشر است و چه بسا انتشارش حتی بیش از اذکار و دعاهای صحیح باشد؛ لذا همهی برادران مسلمانم را نصیحت و سفارش میکنم که از صحت این مطالب، مطمئن شوند تا مبادا الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ را بر اساس جهل و ناآگاهی، گمراهی و بدعت عبادت کنند.
کتابهای صحیحی که نویسندگان آن از نظر علمی، علم و امانت، قابل اعتماد هستند ما را از مراجعه به چنین کتابهایی بینیاز میگرداند؛ بنابراین بر فرد واجب است به کتابهای صحیح مراجعه کند و چنین کتابهایی که در سؤال ذکر شد که حاوی اذکار و دعاهایی است که بدعت است را کنار بگذارد. همچنین بر مسلمانان واجب است از چنین کتابهایی هشدار و تحذیر دهند تا بدعت و گمراهی در بین مردم رایج نشود و زیاد نگردد. از الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ میخواهم که ما و برادران مسلمانمان را به سوی راهی که صلاح دین و دنیا در آن است هدایت نماید، زیرا او بخشنده و بزرگوار است.
***