(۳۷۲) حکم تبرک جستن به قبور صالحین

(۳۷۲) سوال: در این روستا، آداب و رسومی وجود دارد که نزدیک است ما را به خطر بزرگی دچار سازد؛ از جمله این که مردم به زیارت قبرهای اشخاصی می‌روند که در زمان‌های قدیم از دنیا رفته‌اند که پدر بزرگان ما ادعا می‌کنند آنان از اولیا و صالحین بوده‌اند. آنان حتی خیرات و رزق و روزی مانند را از آنان می‌خواهند به جای این ‌که از الله والای بلند مرتبه‌ و توانا بخواهند. همچنین برای آن قبرها نذر می‌کنند؛ چنان که یکی از آنان می‌گوید: اگر در امتحان قبول شوم، گوسفندی قربانی می‌کنم و به آن وليّ صالح، تقدیم می‌نمایم و اسم آن ولیّ را یاد می‌کند که واقعا به این نذر، وفا می‌کنند. آیا این کار جایز است؟ نصیحت شما به این مردم چیست؟

جواب:

نصیحت ما به چنین افرادی این است که به عقل و اندیشه‌ی خود بازگردند؛ در مورد این قبرهایی که ادعا می‌کنند اولیاء در آن دفن شده‌اند، چند مسئله را باید مد نظر قرار داد:

اول: باید اثبات شود که واقعا قبر است؛ زیرا گاهی چیزی در زمین دفن می‌کنند و می‌گویند: این قبر فلانی است! که این مسئله اتفاق افتاده است.

دوم: باید اثبات شود که این افرادی که این جا دفن شده‌اند واقعا اولياء الله بوده‌اند؛ زیرا نمی‌دانیم که صاحبان آن قبرها، اولیاء الله بوده‌اند یا اولیاء شیطان؟

سوم: اگر ثابت شد اولياء الله بوده‌اند، قبرهایشان نباید برای تبرک جستن، کمک گرفتن از آنان در به انجام رسیدن کارها یا حل مشکلات یا به دعا فرا خواندن آنان زیارت شود؛ بلکه باید همانند سایر مسلمانان زیارت شوند تا فقط برایشان دعا کنند. اگر زیارت قبر آنان موجب بروز فتنه گردد، زیارت قبر آنان جایز نیست. همچنین اگر بیم آن باشد که مردم در مورد آنان غلو کنند و دچار فتنه شوند، زیارت قبر آنان جایز نیست تا از ارتکاب حرام و وقوع مفاسد جلوگیری شود.

برادرم! عقلت را در مورد این سه مورد که ذکر کردم حاکم قرار بده؛ ناگزیر باید قبر اثبات شود، ثابت شود آن شخص وليّ الله بوده است و این ‌که زیارت آن قبر برای کمک گرفتن از آن نباشد بلکه برای دعا کردن برای آنان باشد؛ زیرا آنان هر کسی که بوده‌اند ‌اکنون به دعا نیاز دارند، آنان مردگانی هستند که توان دفع ضرر و جلب منفعت ندارند.

زیارت قبر برای دعا کردن برای آن مردگان جایز است تا زمانی که چیز حرامی را در بر نداشته نباشد؛ اگر چیز حرامی را در بر داشته باشد چنان که زیارت قبر آنان موجب غلو یا به فتنه افتادن مردم شود، جایز نیست. زیارت آنان به صورتی که سؤال کننده یاد کرد که از آنان کمک می‌خواهند، برایشان نذر و ذبح می‌کنند، تمام این‌ها شرك اكبر است که موجب خروج از اسلام می‌شود و صاحب آن در آتش دوزخ جاودانه می‌ماند.

***

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل من الجزائر في القرية التي أقيم فيها بعض العادات توشك أن توقعنا في خطر كبير، منها زيارة بعض أشخاص قد ماتوا قديمًا، يدعي أجدادنا أنهم من الأولياء الصالحين، وزيادة على هذا فإنهم يسألونهم الخيرات والرزق مثل الأولاد، دون أن يسألوا الله العلي القدير، ويلقون إليهم بالنذور كأن يقول الواحد منهم: إن نجحت في الامتحان لأذبحن كبشًا، وأقدمه قربانًا إلى ذلك الولي الصالح. ويسميه باسمه الشخصي، ويوفون بالنذر فعلا. فهل يجوز هذا أم لا؟ وما نصيحتكم لهم؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نصيحتنا لهؤلاء وأمثالهم أن يرجع الإنسان إلى عقله وتفكيره، فهذه القبور التي يزعم أن فيها أولياء فيها أمور:

أولا: تحتاج إثبات أنها قبور، فقد يوضع شيء ويقال: هذا قبر فلان. كما ثبت ذلك.

ثانيا : إذا ثبت أنها قبور فإنه يحتاج إلى إثبات أن هؤلاء المقبورين كانوا أولياء الله؛ لأننا لا ندري هل هم أولياء الله أم أولياء للشياطين؟

ثالثا: وإذا ثبت أنهم من أولياء الله فإنهم لا يزارون من أجل التبرك بزيارتهم، أو دعائهم، أو الاستغاثة بهم، والاستعانة بهم في هذه الأمور، وإنما يزارون كما يزار غيرهم للدعاء لهم فقط، على أنه إذا كان في زيارتهم فتنة فإنه لا تجوز زيارتهم، ولو كان في زيارتهم مثلا خوف فتنة بالغلو فيهم فإنه لا تجوز زيارتهم، دفعا للمحظور، و درءا للمفاسد.

فحكم – يا أخي- عقلك هذه الأمور الثلاثة التي ذكرتُ، فلا بد أن تتحقق ثبوت القبر، وثبوت أنه ولي والزيارة لا لأجل الاستعانة بهم، ولكن لأجل الدعاء لهم؛ لأنهم الآن في حاجة، مهما كانوا، إلى الدعاء لهم، أما هم فهم أموات جثث لا ينفعون ولا يضرون.

ثم إن قلنا: إن زيارتهم لأجل الدعاء لهم جائزة ما لم تستلزم محذورًا، فإن استلزمت محذورًا بحيث يغتر بهم فإن زيارتهم لا تجوز، أما من زارهم على الوصف الذي ذكره السائل ليستغيث بهم، أو نذر لهم، فذبح لهم، فإن هذا شرك أكبر مخرج من الملة، يكون صاحبه به كافرًا مخلدًا في النار.