دوشنبه 21 ربیع‌الثانی 1447
۲۱ مهر ۱۴۰۴
13 اکتبر 2025

(۳۲۷) حقیقت دراویش

(۳۲۷) سوال: سؤال، متعلق به موضوع یا پدیده‌ای است که به (درویش‌گری) معروف است؛ کسانی که این کار را انجام می‌دهند ادعا می‌کنند که از نسل رسول الله ﷺ هستند. این افراد در مقابل جمعی از مردم به خود آزار می‌رسانند و با سلاح‌ گرم و کشنده به خود شلیک می‌کنند اما هیچ آسیبی نمی‌بینند و خون از بدنشان خارج نمی‌شود. آیا این‌، کرامت است یا سحر و جادو؟ آیا حدیث قدسی یا آیه‌ای از قرآن، وجود دارد که مشروعیت این کارها را اثبات کند؟ آیا این پدیده در دیگر سرمین‌های اسلامی هم وجود دارد؟

جواب:

درویشان واقعا چنین هستند. این ادعا که نسب آنان به پیامبر ﷺ می‌رسد فقط در صورتی پذیرفته می‌شود که دلایل تاریخی داشته باشند که این مسئله را اثبات کند؛ زیرا اگر این ادعا را بپذیریم، افراد زیادی چنین ادعایی می‌کنند. بنابراین ادعای‌ای که از نسل رسول الله ﷺ هستند پذیرفته نیست تا این که این مسئله را با روش‌های صحیح که چنین مسائلی را با آن اثبات می‌کنند، اثبات کنند.

این که خود را با آهن و… می‌زنند اما آسیبی به بدنشان نمی‌رسد نیز دلیلی برای  درست بودن ادعاهای آنان، این ‌که از اولياء الله هستند و کرامت دارند، نیست بلکه از انواع جادو است که چشمان مردم را با آن جادو می‌کنند. گاهی جادو چنین است و گاهی نیز صورت‌های دیگری دارد. زمانی که جادوگران فرعون، طناب‌ها، چوب‌دستی‌ها و دیگر ابزارشان را بر زمین انداختند، سحرشان چنین بود که موسی ﷺ خیال می‌کرد این وسایل، حرکت می‌کنند و مارهای افعی هستند همان طور که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {سَحَرُوا أَعْيُنَ النَّاسِ وَاسْتَرْهَبُوهُمْ وَجَاءُوا بِسِحْرٍ عَظِيمٍ} [الاعراف: ۱۱۶]: (چشمان مردم را جادو کردند و آنان را ترساندند و جادوی بزرگی آوردند) بدون شک، کاری که این دراویش انجام می‌دهند نوعی از انواع سحر و جادو است و کرامت نیست.

بدان که کرامت، فقط مخصوص کسانی است که اولياء الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ ‌باشند. اولیاء الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ کسانی هستند که بر دین او استقامت کنند که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ آنان را چنین وصف می‌کند: {أَلا إِنَّ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلا هُمْ يَحْزَنُونَ * الَّذِينَ آمَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَ} [یونس: ۶۲-۶۳]: (آگاه باشید که دوستان الله، هیچ ترسی بر آنان نیست و اندوهگین نمی‌شوند. آنان کسانی هستند که ایمان آورده و تقوا پیشه هستند).

هر کسی که ادعای کند از اولیاء الله است لزوما چنین نیست زیرا در این صورت، همه چنین ادعا می‌کنند! بلکه این شخص با کردار و عملش سنجیده می‌شود که اگر مبنی بر ایمان و تقوا باشد، آن فرد وليّ است اما این که فقط ادعا کند از اولياء الله است این رفتار، از تقواى الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ نیست زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {فَلا تُزَكُّوا أَنفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَى} [النجم: ۳۲]: (خود را پاک نخوانید و تزکیه نکنید، او به کسی‌ که تقوا پیشه هستند آگاه‌تر است) اگر ادعا کند از اولیاء الله است، خود را تزکیه کرده و پاک خوانده است که در این صورت، مرتکب گناه و نافرمانی از الله شده است که این با تقوا منافات دارد؛ لذا اولياء الله با چنین شهادت‌هایی خود را پاک نمی‌خوانند و تزکیه نمی‌کنند بلکه آنان به الله ایمان دارند، تقوا  پیشه می‌کنند، به طور کامل فرمان‌بردار او هستند و مردم را با چنین ادعاهایی فریب نمی‌دهند تا این که آنان را از راه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ گمراه کنند.

***


این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل من العراق من محافظة ذي قار: السؤال حول موضوع أو ظاهرة تعرف بالدروشة، يقوم بها بعض الناس الذين يدعون بأن نسلهم يرجع إلى الرسول صلى الله عليه وسلم حيث يقوم هؤلاء بإيذاء أنفسهم، وضربها بالأسلحة النارية والجارحة أمام جمع من الناس، دون أن يصيبهم أي أذى، أو خروج دم من أجسامهم. فهل هذه كرامةٌ أم سحر؟ وهل هناك حديث قدسي شريف أو نص قرآني يثبت ذلك؟ وهل هذه الظاهرة موجودة في الأقطار الإسلامية الأخرى؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: هذا السؤال حقيقة هو نفسه دروشة. وهؤلاء الدراويش الذين يعنيهم أولا لا تقبل دعواهم بأنهم ينتسبون إلى النبي عليه الصلاة والسلام إلا ببينة تاريخية تثبت ذلك، ولو قبلنا هذه الدعوى لادعاها رجال كثير، فدعواهم أنهم من نسل الرسول -عليه الصلاة والسلام- غير مقبولة، حتى يثبتوا ذلك بالطرق الصحيحة التي يثبت بها مثل هذا الأمر.

وأما كونهم يضربون أنفسهم بالحديد أو غير الحديد، ولا يتأثرون بذلك، فإن هذا لا يدل على صدقهم، ولا على أنهم من أولياء الله، ولا على أن هذا كرامة لهم، وإنما هذا من أنواع السحر الذي يسحرون به أعين الناس، والسحر يكون في مثل هذا وغيره، فإن موسى عليه الصلاة والسلام- لما ألقى سحرة فرعون حبالهم وعصيهم صارت من سحرهم يخيل إليه أنها تسعى، وأنها حياتٌ وأفاع، وكما قال الله -عز وجل-: ﴿ سَحَرُوا أَعين النَّاسِ وَاسْتَرَهَبُوهُمْ وَجَاهُ و بِسِحْرٍ عَظِيمٍ ﴾ [الأعراف: ١١٦].

فهذا الذي يفعلونه لا شك أنه نوع من أنواع السحر، وأنه ليس بكرامة. واعلم أيها السائل أن الكرامة لا تكون إلا لأولياء الله -عز وجل-، وأولياؤه هم الذين استقاموا على دينه وهم من وصفهم الله في قوله: ﴿ أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفُ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ الَّذِينَ ءَامَنُوا وَكَانُوا يَتَّقُونَ ﴾ [يونس: ٦٢-٦٣] .

وليس كل من ادعى الولاية يكون وليَّا، وإلا لكان كل أحد يدعيها، ولكن يوزن هذا المدعي للولاية بعمله فإن كان عمله مبنيا على الإيمان والتقوى فإنه ولي، لكن مجرد ادعائه أنه من أولياء الله فهذا ليس من تقوى الله -عز وجل-؛ لأن الله تعالى يقول: ﴿ فَلَا تُزَكُوا أَنفُسَكُمْ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنِ اتَّقَى ﴾ [النجم: ۳۲]. فإذا ادعى أنه من أولياء الله فقد زكى نفسه، وحينئذ يكون واقعا في معصية الله، فيما نهى الله عنه، وهذا ينافي التقوى وعلى هذا فإن أولياء الله لا يزكون أنفسهم بمثل هذه الشهادة، وإنما هم يؤمنون بالله ويتقونه، ويقومون بطاعته على الوجه الأكمل، ولا يغرون الناس ويخدعونهم بهذه الدعوى، حتى يضلوهم عن سبيل الله.

مطالب مرتبط:

(۳۲۶) باطل کردن سحر با روش‌های مباح

راه حل چنین است که می‌گوییم: باز کردن و باطل کردن سحر، دو نوع است: نوع اول: بدین صورت که با استفاده از وسیله‌های حرام باشد م: چنان که گشودن و باطل کردن سحر با روش‌های مباح...

ادامه مطلب …

(۳۲۹) درمان شرعی سحر

درمان شرعی سحر، رقیه کردن با کتاب الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است بدین صورت که سوره‌های {قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ} و {قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ} و دیگر آیاتی که در آن بیان شده است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ سحر را باطل می‌کند را بر فرد سحر شده بخوانند...

ادامه مطلب …

(۳۱۸) حکم رفتن نزد جادوگران

رفتن نزد چنین اشخاصی، حرام است، رفتن نزد آنان هرگز حلال و جایز نخواهد بود و هیچ خیر و خوبی در این گونه افراد وجود ندارد...

ادامه مطلب …

(۳۱۶) حکم انجام سحر و یادگیری آن

سحر دو نوع است: نوع اول: سحری که کفر است. نوع دوم: سحری که فسق است...

ادامه مطلب …

(۳۲۱) حکم استفاده از سحر و جادو برای آشتی دادن زن و شوهر

این کار نیز حرام است و جایز نیست...

ادامه مطلب …

(۳۳۸) حکم شریعت اسلامی در مورد کسانی که نزد پیش‌گویان و جادوگران می‌روند

عرّاف به تمام کسانی گفته می‌شود که ادعای شناخت امور از طریق غیب را دارند؛ لذا اگر نزد پیش‌گو برود و سخنانش را تأیید ‌کند، به آن‌ چه بر محمد ﷺ نازل شده، کفر ورزیده است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه