سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۲۹۹) حكم تمسخر حجاب

(۲۹۹) سوال: حکم کسی ‌که حجاب را مسخره می‌کند و خانواده‌اش را به رعایت آن امر نمی‌کند چیست؟

جواب:

حجاب عبارت از پوشاندن صورت و سایر اعضای بدن که موجب فتنه می‌شود است. این حجاب شرعی است بر خلاف چیزی که برخی مردم گمان می‌کنند که حجاب شرعی بدین معنا است که زن، تمام بدنش به جز صورت و دو کف دستش را بپوشاند. دلایل از قرآن و سنت، دلالت داده‌اند که برای زن، جایز نیست صورتش را به کسی غیر از شوهر و محارمش نشان دهد که در این باره کتابچه‌ای تألیف نموده و آن را الحجاب نامیده‌ام. همچنین دیگران نیز کتابچه‌هایی در این موضوع نوشته‌اند و الحمدلله تألیفات زیادی در این زمینه به رشته‌ی تحریر در آمده است.

کسی که حجاب را بدین خاطر که حکمی شرعی و سنتی از سنت‌های رسول الله ﷺ است مسخره کند، در معرض خطر بزرگی قرار دارد و بیم آن می‌رود که این رفتارش، ارتداد از دين الله باشد؛ زیرا مسخره کردن الله، آیاتش و پیامبرش کفر است چنان که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللَّهِ وَآيَاتِهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ * لا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمَانِكُمْ} [التوبه: ۶۵-۶۶]: (اگر از آن‌ها بپرسی پاسخ می‌دهند که: ما به مزاح و سرگرمی سخن می‌گفتیم. بگو: آیا الله، آیاتش و پیامبر او را مسخره می‌کردید؟ عذر نیاورید که شما بعد از ایمانتان، کافر شدید).

اگر حجاب را به عنوان یک حکم شرعی مسخره نمی‌کند بلکه آن را به عنوان دیدگاه شخصی می‌بیند که آن ‌را برگزیده و حجاب می‌پوشد؛ در این صورت، کافر نمی‌شود اما مرتکب اشتباه بسیار بزرگی شده است زیرا مسخره کردن دیدگاه دیگران از اهل علم حتی اگر خودت عالم باشی مادامی که مسئله اجتهادی است جایز نیست؛ زیرا اجتهاد تو از اجتهاد دیگری به درست‌ بودن، اولویت ندارد و اجتهاد دیگری نیز از اجتهاد تو به درست‌ بودن، اولویت ندارد و اجتهاد درست اجتهادی است که موافق با قرآن و سنت باشد. ما نیز می‌دانیم که تمام خیر و نیکی در آن است که زن، چهره‌اش را از مردان بیگانه بپوشاند. حتی اگر از دلالت قرآن و سنت و نظر صحیح که دلالت بر وجوب این مسئله دارد چشم پوشی کنیم، حتی از نظر عقلی نیز بدون شک، این که زن چهره‌اش را از مرد غریبه بپوشاند او را حفظ کرده و در امان می‌دارد و فتنه را نیز دور می‌کند.

اگر انسان عاقل به جوامعی که زن‌ها در آن، چهره‌هایشان را نمی‌پوشانند بنگرد که به چه شرور و مصیبت‌هایی گرفتار شده‌اند؛ درمی‌یابد که سراسر خیر و نیکی در پوشاندن صورت است که حتی اگر چنان در نظر بگیریم که دلایل شرعی در این زمینه وجود نداشته باشد که دلالت بر وجوب دهد، این مسئله از نظر عقلی، واجب و لازم است؛ حال آن که دلایل شرعی در این زمینه وجود دارد که دلالت بر وجوب می‌دهد و شکی در آن نیست. به آن جوامع نگاه کن! آیا زنان آنان فقط به کشف صورت و دو کف دست‌ اکتفا کرده‌اند؟ خیر؛ بلکه صورت‌ها، گردن‌ها، موها، بازوان، پاها و ساق پاها را برهنه کرده‌اند که در اثر آن، شرور زیادی اتفاق افتاده است. اما به زنان باحجاب که نقاب پوشیده و چهره‌اش را پوشانده بنگر! می‌بینی که در سلامتی، امنیت، حشمت و وقار به سر می‌برد، طمع کاران در او طمع نمی‌کنند و افراد پست، گرد او نمی‌چرخند؛ هر کدام را می‌خواهی برای خود برگزین! توصیه و نصیحتم به این مرد چنین است که از کردارش به درگاه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ توبه نماید و خانواده‌اش اعم از دختران، خواهران و همسران را به آن چه دلایل شرعی بر آن دلالت داده از پوشاندن صورت، ملزم نماید تا این که زنانش سالم بمانند، دینش سالم بماند و بدین صورت از آنان به حق، مراقبت کرده باشد زیرا انسان در روز قیامت، در مورد خانواده‌‌ی خویش مسئول است چنان که پیامبر ﷺ فرمود: «الرجُلُ رَاعٍ فِي أهلِهِ وَ هو مَسئُولٌ عَن رَعِيَّتِهِ»۱ : (مرد، نگاه‌بان خانواده‌اش است و نسبت به آن‌چه بر آن نگهبان است، مورد سؤال قرار می‌گیرد).

***


  1. صحیح بخاری: كتاب الجمعة باب الجمعة في القرى والمدن شماره (۸۹۳) / صحیح مسلم: كتاب الإمارة، باب فضيلة الإمام العادل وعقوبة الجائر، والحث على الرفق بالرعية والنهي عن إدخال المشقة عليهم، شماره (۱۸۲۹). ↩︎

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حكم من يستهزئ بالحجاب، ولا يأمر أهله به؟

فأجاب – رحمه الله تعالى -: الحجاب عبارة عن ستر الوجه، وما تكون به الفتنة من بقية الأعضاء، هذا هو الحجاب الشرعي، خلافًا لما يظنه بعض الناس من أن الحجاب الشرعي أن تستر المرأة كل بدنها إلا الوجه والكفين، وقد دلت الأدلة من الكتاب والسنة على أنه لا يجوز للمرأة أن تكشف وجهها لغير زوجها ومحارمها، ولنا في ذلك رسالة أسميناها الحجاب، ولغيرنا في ذلك أيضًا رسائل، وقد ألفت في هذا مؤلفات كثيرة، والحمد لله.

فمن استهزأ بالحجاب فإن كان قصده الاستهزاء به بوصفه شريعة، و سنة من سنن الرسول عليه الصلاة والسلام، فإنه على خطر عظيم، ويخشى أن يكون هذا ردةً عن دين الله؛ لأن الاستهزاء بالله وآياته ورسوله كفر، كما قال الله -تبارك وتعالى -: ﴿وَلَئن سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللَّهِ وَعَايَلِهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِهُونَ لَا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُم بَعْدَ إِيمَنكُمْ﴾ [التوبة: ٦٥-٦٦] .

وأما إن كان يستهزئ به لا على أنه شريعة، لكن على أنه قول اختاره من يفعله ويتحجب فهذا لا يكفر، لكنه أخطأ خطاً عظيمًا؛ لأن الاستهزاء بقول غيرك من أهل العلم وإن كنت عالما لا يحل ما دامت المسألة مبنية على الاجتهاد، فإنه ليس اجتهادك أولى بالصواب من اجتهاد الآخر، وليس اجتهاده أولى بالصواب من اجتهادك والصواب من اجتهاديكما ما وافق الكتاب والسنة. ونحن نعلم أن الخير كل الخير بستر الوجه عن الرجال الأجانب، بقطع النظر عن دلالة الكتاب والسنة، والنظر الصحيح على وجوب ستر الوجه، لكنه من الناحية العقلية – لا شك- أحفظ للمرأة، وأبعد للفتنة.

والإنسان العاقل إذا رأى ما وقعت فيه المجتمعات، التي لا تستر الوجه من الشر يعرف أن الخير كل الخير في ستر الوجه، وأنه واجب عقلا، وإن قدر أنه ليس فيه أدلة شرعية تدل على الوجوب، مع أن فيه أدلة شرعية تدل على الوجوب لا شك عندنا في ذلك.

وانظر إلى تلك المجتمعات؛ هل اقتصر نساؤها على كشف الوجه فقط والكفين فقط؟ لا، بل كشفوا الوجوه والنحور والشعور والأذرعة والأقدام والسيقان، وحصل بذلك شر كثير، لكن انظر إلى المرأة المختمرة المغطية وجهها تجد أنها في سلامة، وفي أمان، و في حشمة ووقار، لا يطمع فيها الطامعون، ولا يحوم حولها السافلون، واختر لنفسك ما شئت.

ونصيحتي لهذا الرجل أن يتوب إلى الله -عز وجل- مما صنع، وأن يلزم أهله من بنات وأخوات وزوجات بما تدل عليه الأدلة الشرعية من ستر الوجه؛ حتى تسلم نساؤه، ويسلم دينه، ويكون قد رعاهن حق الرعاية، فإن الإنسان مسئول عن أهله يوم القيامة، كما قال النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم -: «الرَّجُلُ رَاعٍ فِي أَهْلِهِ وَهُوَ مَسْئُولٌ عَنْ رَعِيَّتِهِ».

مطالب مرتبط:

(۲۷۸) بعضی از اموری که موجب خروج از دین می‌شود

محدود کردن چیزهایی که موجب خروج از دین می‌شود، ممکن نیست؛ زیرا بسیار هستند؛ اما می‌توان این قاعده را قرار داد که محور آن‌ چه موجب خروج از اسلام می‌شود این دو امر هستند: انکار و استكبار....

ادامه مطلب …

(۲۸۳) الحاد در مورد اسماء و صفات الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ

الحاد در لغت به معنای میل و انحراف است و به همین خاطر، حفره‌ا‌ی که در گوشه‌ی قبر است را لَحد می‌گویند زیرا به یک گوشه‎‌ از قبر، متمایل شده است....

ادامه مطلب …

(۳۰۴) تعریف فاسق

فاسق کسی است که مرتکب گناه کبیره شود و توبه نکند یا بر انجام گناه صغیره اصرار ورزد...

ادامه مطلب …

(۲۹۱) حکم کردن و حکم خواستن از غیر شرع الله

خروج انسان از حاکم قرار دادن دستور الله و پیامبرش: بر خلاف هدف آفرینش بندگان از جانب الله است، بر خلاف رهنمود الله است که داوری بر اساس حکم او باشد، بر خلاف طاعتی است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ برای والیان امور قرار داده...

ادامه مطلب …

(۲۸۷) حکم کسی که معراج را انکار کند

بر کسی که معراج را انکار کرده چنین حکم می‌کنیم که اگر حق برایش آشکار گشته و نصوص شرعی از سنت صریح و ظاهر آیات قرآن که وارد شده را می‌داند، با این انکار، کافر است...

ادامه مطلب …

(۲۹۲) توضحیاتی در مورد آیه ۴۴ سوره مائده

گفته شده: این آیه، عام است که یهود و دیگران را شامل می‌شود؛ که این دیدگاه، درست است زیرا اعتبار به عموم لفظ است نه به خصوص سبب...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه