دوشنبه 22 جمادی‌الثانی 1446
۲ دی ۱۴۰۳
23 دسامبر 2024

(۱۱۰) مذهب اهل سنت و جماعت در مورد اسماء و صفات

(۱۱۰) سوال: مذهب اهل سنت و جماعت در مورد اسماء و صفات چیست؟ معنای «أمروها كما جاءت» چیست؟

جواب:

مذهب اهل سنت و جماعت در مورد اسماء و صفات، اثبات همان چیزی است که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ  در قرآن کریم برای خود اثبات نموده یا از پیامبرﷺ در سنت مطهرش ثابت شده باشد. بنابراین هرچه از اسماء و صفات الله در قرآن بیان شده، حق و حقیقت است و هرچه روایت صحیحی که از پیامبرﷺ نقل شده، درست و حقیقت است.

اهل سنت و جماعت، از چهار امر برائت جسته و خودداری می‌کنند: تمثیل، تحریف، تعطیل و تکییف. صفات الله را به صفات مخلوقاتش تشبیه نمی‌کنند، قرآن و سنت را از ظاهر آن با تأویل و تفسیر ناجایز، تحریف و دچار تغییر نمی‌کنند، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را از صفاتی که برای خود اثبات کرده، تعطیل و تهی نمی‌کنند، نصوص را از دلالتی که مقصود الله بوده، تعطیل و نفی نمی‌کنند، چنان که برای صفات مخلوقات، کیفیت تصور می‌شود برای صفات الله کیفیتی یاد نمی‌کنند بلکه ایمان می‌آورند که چیزی مانند الله نیست و او شنوا و بینا است. اهل سنت و جماعت، در کاوش و تفحص پیرامون اسماء و صفات الله، تعمق نمی‌کنند و چیزی که الله و رسولش ﷺ در مورد آن سکوت نموده‌اند و صحابه رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُم نیز درباره‌ی آن سکوت نموده‌اند سکوت می‌نمایند.

عبارت «أمروها كما جاءت بلا كيف» یعنی (این نصوص را بدون بیان کیفیت و همان طور که وارد شده اثبات کنید) به عبارت دیگر: جلال و شکوه و بزرگی آن را بر همان چیزی که هست، باقی بگذارید و آن‌ چه را بر اثباتش دلالت می‌کند اثبات کنید، کیفیت صفات الله را مانند صفات مخلوقات ندانید، صفات الله را به صفاتی‌ که تصورش می‌کنید، کیفیت ندهید، هرچند مخالف صفت مخلوقات باشد، نباید کیفیت قرار دهید؛ زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ ما را از صفات خود با خبر نموده اما در مورد کیفیت آن به ما خبر نداده است.

***

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: يا فضيلة الشيخ ما مذهب أهل السنة والجماعة في الأسماء والصفات؟ وما معنى أمروها كما جاءت؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم مذهب أهل السنة والجماعة في باب الأسماء والصفات إثبات ما أثبته الله لنفسه في القرآن الكريم، أو صح عن النبي صلى الله عليه وسلم في سنته المطهرة، فكل ما جاء في القرآن من أسماء الله وصفاته فهو حق، وكل ما جاء في السنة مما صح عن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- فهو حق.

ويتبرؤون من أمور أربعة التمثيل، والتحريف، والتعطيل، والتكييف. فلا يمثلون صفات الله بصفات خلقه، ولا يحرفون القرآن والسنة عن ظاهرهما بتأويل ليس بسائغ، ولا يعطلون الله -تعالى- من صفاته التي أثبتها لنفسه، ولا يعطلون النصوص من دلالتها التي أراد الله بها، ولا يكيفون صفات الله بصفات خلقه، بل يؤمنون بأن الله ليس كمثله شيء وهو السميع البصير، ولا يتعمقون في البحث عن أسماء الله وصفاته، بل يسكتون عما سكت الله عنه ورسوله، وعما سكت عنه الصحابة رضي الله عنهم.

ومعنى قولهم: أمروها كما جاءت بلا كيف أبقوا جلالتها على ما هي عليه، وأثبتوا ما دلت عليه من الإثبات ولا تكيفوا صفات الله بصفات الخلق، أو تكيفوا صفات الله بصفة تتخيلونها وإن خالفت صفة الخلق، لأن الله – تعالى – أخبرنا عن صفاته ولم يخبرنا عن كيفيتها.

مطالب مرتبط:

(۱۰۴) مذهب اهل سنت درباره‌ی اثبات صفات برای الله

برای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ همان چیزی را اثبات می‌کنند و اعتقاد دارند که الله برای خود اثبات نموده است هر چند که عقل‌ها پیرامونش متحیر بمانند و چیزهایی که الله از خود نفی کرده را نیز نفی می‌کنند هر چند که عقل‌ها ثبوتش را گمان کنند....

ادامه مطلب …

(۱۲۸) تصحیح بعضی شبهات در فهم آیات قرآن

مذهب اهل سنت و جماعت بر این است که الله را همان‌ گونه که خودش یا رسول اللهﷺ توصیف نموده بدون تحریف، وصف می‌نمایند بلکه کلام بر معنای ظاهری آن فهم و تفسیر می‌شود چون کسی که آن کلام را بیان نموده (الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ) به ذات خودش آگاه‌تر از دیگران است.

ادامه مطلب …

(۱۲۱) انواع استواء در لغت عرب

استواء در لغت عرب به صورت لازم و نیز به صورت متعدی به حرف جر و همراه با واو معیت می‌آید. سه حالت برای استواء وجود دارد: ....

ادامه مطلب …

(۱۲۷) حکم نوشتن اسماء الله بر روی کاغذ

کارت‌هایی که برادرمان اشاره کرد که قرآن بر آن نوشته می‌شود؛ باید گفت این‌ کارت‌ها در بازارها، زباله‌ها و زیر پا انداخته می‌شود لذا کسی که چنین کارت‌هایی تهیه می‌کند باید بداند که این کار جایز نیست چون شامل اهانت به قرآن کریم است...

ادامه مطلب …

(۱۱۴) آیا «حنّان، منّان و محسن» از اسماء الله هستند؟

ثابت نشده که حنّان از اسماء الله باشد؛ ولی منّان و محسن هر دو از اسماء الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ هستند.

ادامه مطلب …

(۱۱۳) آیا «الحق» از اسماء الله است؟

بله، یکی از اسامی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ، الحق است.

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه