۵۱۶ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم این سخن که عده‌ای از مردم می‌گویند: «الله می‌داند که چنین و چنان است»، چیست؟
جواب دادند: گفتن این سخن، بسیار خطرناک است. تا جایی که حتی در کتاب‌های احناف دیده‌ام که اگر کسی در مورد چیزی بگوید: الله می‌داند، و قضیه بر خلاف آن باشد، کافر گشته و از اسلام خارج می‌شود. وقتی بگویی: «الله می‌داند که من چنین نکرده‌ام»، در حالی که چنین کرده‌ای؛ معنایش این است که الله از این قضیه اطلاع ندارد. «الله می‌داند که فلانی را ندیده‌ام»، در حالی که او را دیده‌ای، و در این صورت، انگار الله از این مساله خبر ندارد. معلوم است کسی که علم را از الله نفی کند، کافر می‌شود. به همین خاطر امام شافعی رحمه الله در مورد قَدَریه می‌گوید: «با آنها در مورد صفت علم الله مجادله کنید. اگر آن را انکار کردند، کافر می‌شوند، و اگر به آن اقرار نمودند، با آن مورد مخاصمه قرار می‌گیرند». خلاصه اینکه وقتی کسی بگوید: «الله می‌داند»، و قضیه بر خلاف چیزی که می‌گوید، باشد، بسیار خطرناک بوده و بدون شک، حرام است.
اما اگر درست بگوید و قضیه همان طور باشد که می‌گوید، در این صورت اشکالی ندارد. زیرا در گفته‌اش صادق است، و چون الله به همه چیز آگاهی دارد. چنان که در سوره‌‌ی یس آمده که پیامبران فرمودند: {قَالُوا رَبُّنَا يَعْلَمُ إِنَّا إِلَيْكُمْ لَمُرْسَلُونَ}[۱]، یعنی: {(پیامبران) گفتند: پروردگارمان می‌داند که ما به‌سوی شما فرستاده شده‌ایم}.
[۱] – سوره یس، آیه «۱۶».
