سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

۴۸۰ – چرا گذاشتنِ اسم «عبدالحارث» شرک است، با اینکه الله، «حارث» است؟

۴۸۰ – از شیخ رحمه الله سوال شد: چرا گذاشتنِ اسم «عبدالحارث» شرک است، با اینکه الله، «حارث» است؟

جواب دادند: در گذاشتنِ اسم عبدالحارث، نسبت عبودیت برای غیر الله وجود دارد. زیرا حارث، همان است، چنان که رسول الله صلی الله علیه وسلم می‌فرماید: «همه‌ی شما حارث، و همه‌ی شما همّام هستید». بنا بر این وقتی انسان، عبودیت را به مخلوق نسبت دهد، نوعی شرک است. اما به درجه‌ی شرک اکبر نمی‌رسد. به همین خاطر اگر کسی خود را به این اسم نامید، بر او واجب است آن را تغییر دهد و آن را به اسم الله سبحانه و تعالی اضاف نماید، یا آن را به اسمی تغییر دهد که مضاف نباشد. همچنین از رسول الله صلی الله علیه وسلم ثابت است که فرمودند: «دوست داشتنی‌ترین اسم‌ها نزد الله، عبدالله و عبدالرحمن هستند». اما سخنی که نزد عوام مشهور است و می‌گویند: «دوست داشتنی ترین اسم‌ها نزد الله، آنهایی هستند که دال بر عبودیت و حمد باشند»، و آن را به رسول الله صلی الله علیه وسلم نسبت می‌دهند، درست نیست. یعنی نسبت دادن این سخن به رسول الله صلی الله علیه وسلم درست نیست. زیرا چنین چیزی با این لفظ، از رسول الله صلی الله علیه وسلم وارد نشده. بلکه آنچه وارد شده، این است که فرمودند: «دوست داشتنی‌ترین اسم‌ها نزد الله، عبدالله و عبدالرحمن هستند».

اما اینکه سائل در سوالش گفت: «حارث نیز یکی از اسم‌های الله است»، من چنین چیزی در میان اسماء الله سراغ ندارم. بلکه وصفی که در این مورد آمد، زارع است، و به آن نامیده نمی‌‌شود. چنان که در قران آمده: {أَفَرَأَيْتُمْ مَا تَحْرُثُونَ. أَأَنْتُمْ تَزْرَعُونَهُ أَمْ نَحْنُ الزَّارِعُونَ}[۱]، یعنی: { آیا به آنچه می‌کارید، توجه کرده‌اید؟ آیا شما، آن را می‌رویانید یا ما می‌رویانیم}؟


[۱] – سوره واقعه، آیات «۶۳و۶۴».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(480) وسئل فضيلة الشيخ: لماذا كان التسمي بعبد الحارث من الشرك مع أن الله هو الحارث؟

فأجاب قائلاً: التسمي بعبد الحارث فيه نسبة العبودية لغير الله – عَزَّوَجَلَّ – فإن الحارث هو الإنسان كما قال النبي، ﷺ: “كلكم حارث وكلكم همام” فإذا أضاف الإنسان العبودية إلى المخلوق كان هذا نوعاً من الشرك، لكنه لا يصل إلى درجة الشرك الأكبر، ولهذا لو سمي رجل بهذا الاسم لوجب أن يغيره فيضاف إلى اسم الله ـ سُبْحَانَهُ‌وَتعالى ٰ ـ أو يسمى باسم آخر غير مضاف وقد ثبت عن النبي، ﷺ، أنه قال: “أحب الأسماء إلى الله عبدالله وعبدالرحمن” وما اشتهر عند العامة من قولهم: خير الأسماء ما حمد وعبد ونسبتهم ذلك إلى رسول الله، ﷺ، فليس ذلك بصحيح أي ليس نسبته إلى النبي، ﷺ، صحيحة فإنه لم يرد عن النبي، ﷺ، بهذا اللفظ وإنما ورد “أحب الأسماء إلى الله عبدالله وعبدالرحمن”.

أما قول السائل في سؤاله: “مع أن الله هو الحارث” فلا أعلم اسماً لله تعالى بهذا اللفظ، وإنما يوصف – عَزَّوَجَلَّ – بأنه الزارع ولا يسمى به كما في قوله تعالى : (أفرأيتم ما تحرثون. أأنتم تزرعونه أم نحن الزارعون) (سورة الواقعة، الآيتان “63-64”).

مطالب مرتبط:

۴۶۷ – منظور از روح و نفْس چیست؟ و فرق بین روح و نفس چیست؟

۴۶۷ – از شیخ رحمه الله سوال شد: منظور از روح و نفس چیست؟ همچنین، فرق بین این دو در چیست؟ جواب دادند: غالبا روح به آن چیزی اطلاق می‌شود که دارای حیات است. چه این حیات، حسّی باشد یا معنوی. قرآن، روح نامیده شده. الله تعالی می‌فرماید: {وَكَذَلِكَ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ رُوحًا مِنْ أَمْرِنَا}[۱]، یعنی: […]

ادامه مطلب …

۴۲۱ – حکم پناه بردن به رسول الله ﷺ چیست؟

۴۲۱ – از شیخ رحمه الله سوال شد: نظرتان در مورد کسی که می‌گوید: «به الله ایمان آوردم، و بر او توکل کردم، و به او اعتصام جستم، و به رسول الله صلی الله علیه وسلم پناه بردم»، چیست؟ جواب: گفتن: «به الله ایمان آوردم، و بر او توکل کردم، و به او اعتصام جستم» […]

ادامه مطلب …

۴۷۷ – آیا لقب «شیخ الاسلام» جایز است؟

۴۷۷ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا لقب «شیخ الاسلام» جایز است؟ جواب دادند: لقب شیخ الاسلام اگر به صورت مطلق به کار برده شود، جایز نیست. یعنی شیخ مطلقی که اسلام به او باز می‌گردد، جایز نیست کسی این گونه خوانده شود. زیرا جز پیامبران، هیچ کسی در مورد آنچه از اسلام […]

ادامه مطلب …

۴۵۳ – حكم گذاشتن اسم‌هایی مانند «کریم» و «عزیز» و امثال آن چیست؟

۴۵۳ – حكم نهادن اسم‌هایی مانند «کریم»، و «عزیز» و امثال آن، چیست؟ جواب دادند: نام گزاری به اسم‌های الله متعال، بر دو وجه است: وجه اول: دو نوع است: نوع اول: با «الف و لام» باشد. در این صورت کسی جز الله این گونه نامیده نمی‌شود. کما اینکه اگر کسی را «العزیز» و «السید» […]

ادامه مطلب …

۵۱۵ – خواندن الله ﷻ با منادای «یا هادی» و «یا دلیل»

۵۱۵ – از شیخ رحمه الله سوال شد: نظرتان در مورد سخن برخی مردم که می‌گویند: «یا هادی»، «یا دلیل»، چیست؟ جواب دادند: «یا هادی»، و «یا دلیل»، از اسم‌های الله نیست. اگر قصد انسان از آن، صفت باشد، اشکالی ندارد. چنان که می‌گوید: «ای حرکت دهنده‌ی ابرها»، یا «ای نازل کننده‌ی کتاب»، و صفاتی […]

ادامه مطلب …

۴۶۳ – آیا جایز است به کسی گفته شود: «تو خلیفه‌ی الله بر روی زمینی»؟

۴۶۳ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم این سخن که شخصی به کسی بگوید: «ای فلانی، تو خلیفه‌ی الله بر روی زمینی»، چیست؟ جواب دادند: اگر راست باشد، اشکالی ندارد. یعنی این شخص، خلیفه باشد. یعنی دارای سلطنت کامل بر کشور باشد، و بالاترین مرجع قدرت بر اهل یک کشور باشد. در این […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه