۴۷۴ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گفتن این سخن چیست: «قدرت الهی چنین خواست»، و «قَدَر چنین خواست»؟
جواب دادند: درست نیست بگوییم: «قدرت الهی چنین خواست». زیرا مشیئت، اراده است، و قدرت، معنا است، و معنا، دارای اراده نیست. بلکه اراده متعلق به اراده کننده، و مشیئت برای کسی است مشیئت کند. اما می‌توانیم بگوییم: «حکمت الهی چنین اقتضا کرد»، یا در مورد چیزی که اتفاق افتاده، بگوییم: «این قدرت الله است»، یعنی چیزی است که برای الله مقدور است. چنان که می‌گویی: این خلق الله است؛ یعنی مخلوق اوست. اما اینکه چیزی را به قدرت نسبت دهیم که مقتضای فعل اختیاری است؛ خیر، جایز نیست.
مثل همین در مورد «قدر چنین و چنان خواست»، صادق است، و گفتنش جایز نیست. زیرا قدر و قدرت، دو چیز معنوی هستند و مشیئت و اراده‌ای ندارند. بلکه مشیئت برای کسی است که قادر و مقدر کننده است. والله اعلم.
