شنبه 25 ذیحجه 1446
۳۰ خرداد ۱۴۰۴
21 ژوئن 2025

۴۷۳ – حکم گفتن این سخن چیست: «اوضاع چنین ایجاب کرد» یا «تقدیر این چنین خواست»

۴۷۳ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گفتن این سخن چیست: «ظروف چنین ایجاب کرد که چنین و چنان شود»، و «أقدار خواستند که چنین و چنان شود»؟

جواب دادند: گفتن: «أقدار خواستند»، یا «ظروف چنین ایجاب کرد»، الفاظی منکر هستند؛  زیرا ظروف، جمع ظرف و به معنی زمان است، و زمان هیچ مشیئت و اراده‌ای ندارد. همچنین، أقدار، جمع قدر است، و قدر دارای مشیئت و اراده نیست. بلکه این الله است که اراده می‌کند. بله، اگر انسان بگوید: «قدر الهی چنین و چنان اقتضا کرد»، اشکالی ندارد. اما جایز نیست مشیئت و اراده به اقدار اضافه شود. زیرا مشیئت همان اراده است، و صفت، هیچ اراده‌ای ندارد. بلکه اراده متعلق به موصوف است.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(473) وسئل فضيلة الشيخ: عن قول: “شاءت الظروف أن يحصل كذا وكذا”، “وشاءت الأقدار كذا وكذا”.

فأجاب قائلاً: قول: “شاءت الأقدار”، و “شاءت الظروف” ألفاظ منكرة، لأن الظروف جمع ظرف وهو الزمن، والزمن لا مشيئة له، وكذلك الأقدار جمع قدر، والقدر لا مشيئة له، وإنما الذي يشاء هو الله – عَزَّوَجَلَّ – نعم لو قال الإنسان: “اقتضى قدر الله كذا وكذا”. فلا بأس به. أما المشيئة فلا يجوز أن تضاف للأقدار لأن المشيئة هي الإرادة، ولا إرادة للوصف، إنما الإرادة للموصوف.

مطالب مرتبط:

۴۷۰ – توضیح حدیث رسول الله ﷺ که فرمودند: «سید، الله است»

۴۷۰ – از شیخ رحمه الله سوال شد: جمع بین حدیث عبدالله بن شِخِّیر رضی الله عنه که می‌گوید: «با وفد بنی عامر نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم رفتم. در آنجا گفتیم: شما سید ما هستید. فرمودند: «سید، الله تبارک و تعالی است»، و بین آنچه در تشهد آمده چیست که می‌گوییم:«اللهم صل […]

ادامه مطلب …

۴۶۳ – آیا جایز است به کسی گفته شود: «تو خلیفه‌ی الله بر روی زمینی»؟

۴۶۳ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم این سخن که شخصی به کسی بگوید: «ای فلانی، تو خلیفه‌ی الله بر روی زمینی»، چیست؟ جواب دادند: اگر راست باشد، اشکالی ندارد. یعنی این شخص، خلیفه باشد. یعنی دارای سلطنت کامل بر کشور باشد، و بالاترین مرجع قدرت بر اهل یک کشور باشد. در این […]

ادامه مطلب …

۴۷۷ – آیا لقب «شیخ الاسلام» جایز است؟

۴۷۷ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا لقب «شیخ الاسلام» جایز است؟ جواب دادند: لقب شیخ الاسلام اگر به صورت مطلق به کار برده شود، جایز نیست. یعنی شیخ مطلقی که اسلام به او باز می‌گردد، جایز نیست کسی این گونه خوانده شود. زیرا جز پیامبران، هیچ کسی در مورد آنچه از اسلام […]

ادامه مطلب …

۵۱۰ – حکم گفتن این سخن چیست: «ستاره‌ای که در فلان وقت طلوع می‌کند، نشانه‌ی خوبی است»؟

۵۱۰ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گفتن این سخن چیست: «ستاره‌ای که در فلان وقت طلوع می‌کند، نشانه‌ی خوبی است»؟ جواب دادند: این سخن جایز نیست، و شبیه این سخن است که کسی بگوید: «به خاطر فلان ستاره و بهمان ستاره، باران آمد». در این مورد رسول الله صلی الله علیه وسلم […]

ادامه مطلب …

۴۸۱ – حکم این عبارت چیست: «عصمت فقط برای الله است»، در حالی که در عصمت، حتما باید عاصم نیز وجود داشته باشد؟

۴۸۱ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم این عبارت چیست: «عصمت فقط برای الله است»، در حالی که در عصمت، حتما باید عاصم نیز وجود داشته باشد؟ جواب دادند: هر کس این عبارت را می‌گوید، منظورش این است که کلام الله عز و جل و حکم او، کاملا صواب است و خطایی در […]

ادامه مطلب …

۵۰۴ – حکم گفتن لفظ مسیحیت به جای نصرانیت چیست؟ حکم گفتن مسیحی به کسی که نصرانی است چیست؟

۵۰۴ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گفتن لفظ مسیحیت، به نصرانیت چیست؟ حکم گفتن مسیحی، به کسی که نصرانی است، چیست؟ جواب دادند: شکی نیست که انتساب نصاری بعد از بعثت رسول الله صلی الله علیه وسلم به مسیح، صحیح نیست. زیرا اگر صحیح بود، به محمد صلی الله علیه وسلم ایمان […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه