۳۵۶ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم برپا کردن جشنی برای تودیع شخص کافر هنگام به پایان رسیدن کارش، چیست؟ حکم تعزیهی کافر چیست؟ حکم حضور در اعیاد کفار چیست؟
جواب دادند: این سوال متضمن چند مساله است:
اول: شکی نیست که برپا کردن جشن تودیع برای کافر، از باب اکرام او یا اظهار تاسف از دوری اوست، و همهی اینها در حق مسلمان حرام است. رسول الله صلی الله علیه وسلم میفرماید: «در سلام کردن به یهود و نصاری، پیش دستی نکنید، و هنگامی که آنها را در راهی دیدید – كه شلوغ و ازدحام است – آنها را به قسمت تنگ راه مجبور کنید». کسی که مومن حقیقی است، امکان ندارد یکی از دشمنان الله را اکرام کند، و به نص قرآن، کفار دشمنان الله هستند. الله تعالی میفرماید: {مَنْ كَانَ عَدُوًّا لِلَّهِ وَمَلَائِكَتِهِ وَرُسُلِهِ وَجِبْرِيلَ وَمِيكَالَ فَإِنَّ اللَّهَ عَدُوٌّ لِلْكَافِرِينَ}[۱]، یعنی: {کسی که دشمنِ الله و فرشتگانش و (نیز) دشمن پیامبران الهی و جبرئیل و میکائیل است، بداند که الله دشمن کافران میباشد}.
دوم: تعزیهی کافر، وقتی که یکی از نزدیکان یا دوستانش مرده است؛ در این مساله بین علما اختلاف وجود دارد:
برخی از علما گفتهاند تعزیهی کفار، حرام است. و عدهای دیگر گفتهاند جایز است.
برخی دیگر نیز در این مورد قائل به تفصیل بوده، گفتهاند: اگر در این کار، مصلحتی باشد؛ مثلا امید به مسلمان شدن آنها باشد، یا منظور از آن، دفع شرّ آنها باشد که جز به تعزیهی آنها حاصل نمیشود، جایز است، و در غیر این صورت، حرام است.
اما راجح این است که اگر از تعزیهی آنها، عزت و کرامت آنها فهمیده شود، حرام است، و در غیر این صورت، به مصلحت نگاه میشود.
سوم: حضور در اعیاد آنها و مشارک با آنها در جشنهایشان؛ اگر اعیاد دینی باشد، مانند عید میلاد، حضور یافتن در آن، بدون هیچ شک و شبههای حرام است. ابن قیم رحمه الله میگوید: به اتفاق اهل علمی که واقعا اهل علم هستند، حضور با آنها جایز نیست، و فقهای مذاهب چهارگانه بر این امر اتفاق دارند. والله الموفق.
[۱] – سوره بقره، آیه «۹۸».