چهارشنبه 2 ربیع‌الثانی 1447
۲ مهر ۱۴۰۴
24 سپتامبر 2025

۲۱۰ – آیا حدیثِ «بیشتر شدن رزق و عمْر با صله‌ی رحم» منافاتی با تقدیر دارد؟

۲۱۰ – از شیخ رحمه الله سوال شد: معنای این فرموده‌ی رسول الله صلی الله علیه وسلم چیست: «کسی که دوست دارد رزقش بیشتر و عمرش طولانی‌تر شود، پس صله‌ی رحم را به جای آورد». متفق علیه. و آیا به این معناست که انسان اگر صله‌ی رحم را به جای آورد، عمرش بیشتر از زمانی است که صله‌ی رحم را به جای نیاورد؟

جواب دادند: به این معنی نیست که انسان دارای دو عمر است: عمری که وقتی صله‌ی رحم را به جای آورد، و عمری که اگر صله‌ی رحم را به جای نیاورد. بلکه عمر، یکی و آنچه مقدر شده هم یکی است. انسانی که الله مقدر کرده صله‌ی رحم را به جای آورد، اینکار را خواهد کرد، و کسی که الله مقدر کرده صله‌ی رحمش را قطع کند، حتما اینکار را خواهد کرد. اما رسول الله صلی الله علیه وسلم خواسته‌اند که امت را تشویق به کاری کنند که در آن خیر وجود دارد. همان طور که می‌گوییم: کسی که دوست دارد بچه دار شود، ازدواج کند. ازدواج، برای شخص مقدر شده، و فرزند نیز همین طور. وقتی الله اراده کند که بچه‌ای نصیبت شود، اراده می‌کند که ازدواج کنی، و با این حال، هم ازدواج و هم فرزند، هر دو برای تو از قبل نوشته شده‌اند. رزق و روزی‌ات نیز از قبل نوشته شده. این نیز نوشته شده که تو صله‌ی رحم را به جای می‌آوری. اما خودت از این چیزی که برایت نوشته شده، بی خبری. برای همین رسول الله صلی الله علیه وسلم تو را تشویق می‌کند و بیان می‌کند که وقتی صله‌ی رحم خود را به جای آوردی، الله روزی‌ات را بیشتر کرده و اجلت را به تاخیر می‌اندازد. و الا همه چیز مکتوب است. اما چون صله‌ی رحم، امری است که شایسته است انسان آن را انجام دهد، رسول الله صلی الله علیه وسلم این گونه به آن تشویق می‌فرماید که اگر کسی دوست دارد روزی‌اش بیشتر شده و عمرش درازتر شود، صله‌ی رحم خود را به جای آورد، و گرنه، کسی که صله‌ی رحم را به جای می‌آورد، به جای آوردن صله‌‌ی رحمش قبلا نوشته شده، و نوشته شده که عمرش تا زمانی که الله عز و جل اراده کند به درازا می‌انجامد. این را نیز باید بدانی که طول عمر و گسترش روزی، یک امر نسبی است. به همین خاطر است که برخی را می‌بینیم که صله‌ی رحم را به جای می‌آورد، و در بعضی امور، رزق و روزی‌اش بیشتر می‌شود، اما عمرش کوتاه است. این چیزی است که مشاهد می‌شود. می‌گوییم: این شخص که با وجود به جای آوردن صله‌ی رحم، عمرش کوتاه بود، اگر صله‌ی رحم را به جا نمی‌آورد، عمرش از این نیز کوتاه‌تر می‌بود. اما الله از ازل برای او چنین نوشته که این شخص، صله‌‌ی رحم را به جای می‌آورد و انتهای عمرش در فلان وقت خواهد بود.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(210) سئل- حَفِظَهُ‌الله تعالى -: ما معنى قوله ، ﷺ : “من أحب أن يبسط له في رزقه وينسأ له في أثره فليصل رحمه” . متفق عليه من حديث أنس . وهل معنى ذلك أن الإنسان يكون له عمر إذا وصل رحمه ، وعمر إذا لم يصل؟

فأجاب بقوله : ليس معنى ذلك أن الإنسان يكون له عمران : عمر إذا وصل رحمه وعمر إذا لم يصل ، بل العمر واحد ، والمقدر واحد والإنسان الذي قدر الله له أن يصل رحمه سوف يصل رحمه، والذي قدر الله أن يقطع رحمه سوف يقطع رحمه ولا بد ، ولكن الرسول ، عَلَيْهِ‌الصَّلَاةُوَالسَّلَام ، أراد أن يحث الأمة على فعل ما فيه الخير ، كما نقول : من أحب أن يأتيه ولد فليتزوج ، فالزواج مكتوب، والولد مكتوب ، فإذا كان الله قد أراد أن يحصل لك ولد أراد أن تتزوج ، ومع هذا فإن الزواج والولد كلاهما مكتوب ، كذلك هذا الرزق مكتوب من الأصل ، ومكتوب أنك ستصل رحمك ، لكنك أنت لا تعلم عن هذا فحثك النبي ، ﷺ ، وبين لك أنك إذا وصلت الرحم فإن الله ، يبسط لك في الرزق ، وينسأ لك في الأثر ، وإلا فكل شيء مكتوب لكن لما كانت صلة الرحم أمراً ينبغي للإنسان أن يقوم به حث النبي ، عَلَيْهِ‌الصَّلَاةُوَالسَّلَام على ذلك بأن الإنسان إذا أحب أن يبسط له في رزقه ، وينسأ له في أثره فليصل رحمه ، وإلا فإن الواصل قد كتبت صلته وكتب أن يكون عمره إلى حيث أراد الله –عَزَّوَجَلَّ- ثم اعلم أن امتداد الأجل ، وبسط الرزق أمر نسبي ، ولهذا نجد بعض الناس يصل رحمه ، ويبسط له في رزقه بعض الشيء ، ولكن عمره يكون قصيراً وهذا مشاهد ، فنقول : هذا الذي كان عمره قصيراً مع كونه واصلاً للرحم لو لم يصل رحمه لكان عمره أقصر ، ولكن الله قد كتب في الأزل أن هذا الرجل سيصل رحمه وسيكون منتهى عمره في الوقت الفلاني.

مطالب مرتبط:

۲۱۵ – آیا چشم زخم با قرآن کریم منافاتی دارد؟

۲۱۵ – از شیخ رحمه الله سوال شد: بعضی مردم در مورد چشم زخم، اختلاف دارند و می‌گویند: چون با قرآن کریم مخالفت دارد، تاثیری ندارد. قول درست در این باره چیست؟ جواب دادند: قول حق و درست، آن است که رسول الله صلی الله علیه وسلم گفته‌اند، که: «چشم زخم، حق است»، و این […]

ادامه مطلب …

۲۱۴ – آیا چشم زدن یا چشم خوردن حقیقت دارد؟ درمان چشم زخم چیست؟

۲۱۴ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا چشم زخم به انسان می‌رسد؟ و چگونه معالجه می‌شود؟ آیا پرهیز از آن، با توکل، منافات دارد؟ جواب دادند: نظرم در مورد چشم زخم این است که: چشم زخم حق است و شرعا و حسّا ثابت شده. الله تعالی می‌فرماید: {وَإِنْ يَكَادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَارِهِمْ}[۱]، […]

ادامه مطلب …

۲۰۸ – چگونه الله چیزی می‌آفریند که دوست ندارد؟

۲۰۸ – از شیخ رحمه الله سوال شد: چگونه الله، کوناً چیزی را مقدر می‌کند که دوست ندارد؟ جواب دادند: محبوب دو نوع است: نوع اول: آنچه در ذات خود، محبوب است. نوع دوم: آنچه به خاطر دیگری، محبوب است. آنچه به خاطر دیگری، محبوب است، گاهی در ذات خود، مکروه است. اما به خاطر […]

ادامه مطلب …

۲۱۱ – پاسخ به شخص گناهکاری که وقتی او را از گناه باز می‌دارند می‌گوید: ﴿إِنَّ اللهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ﴾

۲۱۱ – از شیخ رحمه الله در مورد شخص نافرمانی سوال شد که وقتی او را از گناه، باز می‌دارند، می‌گوید: {إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ}؟ جواب دادند: وقتی چنین گفت، ما نیز چنین دلیل می‌آوریم: {نَبِّئْ عِبَادِي أَنِّي أَنَا الْغَفُورُ الرَّحِيمُ . وَأَنَّ عَذَابِي هُوَ الْعَذَابُ الْأَلِيمُ}[۱]، یعنی: {بندگان را خبر ساز که من غفور […]

ادامه مطلب …

۲۱۳ – اگر از تشاؤم نهی شده، چرا فرموده است «از شخص جذامی فرار کن»؟

این چهار چیزی که رسول الله صلی الله علیه وسلم آنها را نفی کرده، دال بر وجوب توکل بر الله عز و جل و عزم صادقانه است و اینکه مسلمان نباید در مقابل این امور، از خود ضعف نشان دهد...

ادامه مطلب …

۲۰۵ – حکمت وجود گناهان و کفر

۲۰۵ – از شیخ رحمه الله در مورد حکمت وجود گناهان و کفر سوال شد؟ جواب دادند: حکمت‌های بسیاری برای وجود معاصی و کفر وجود دارد. از جمله: ۱ . حتمی شدن سخن الله تعالی. چون وعده داده که جهنم پر خواهد شد. الله تعالی می‌فرماید: {وَلَا يَزَالُونَ مُخْتَلِفِينَ . إِلَّا مَنْ رَحِمَ رَبُّكَ وَلِذَلِكَ […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه