سه‌شنبه 15 ربیع‌الثانی 1447
۱۵ مهر ۱۴۰۴
7 اکتبر 2025

۴۵ – حکم آویزان کردن تمیمه و حجب

۴۵ – از شیخ رحمه الله در مورد حکم آویزان کردن تمیمه[۱] و حجب[۲] سوال شد.

جواب دادند: این مساله، یعنی آویزان کردن حجب و تمیمه، به دو نوع تقسیم می‌شوند:

نوع اول: چیزی که آویزان می‌شود، از قرآن است، و اهل علم از گذشته و حال، در این مورد اختلاف نظر دارند. گروهی از آنها این کار را جایز می‌دانند و بر این هستند که اين مورد داخل این قول الله تعالی است که می‌فرماید: {وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ}[۳]، یعنی: {و از قرآن چیزی نازل کردیم که برای مومنان شفا و رحمت است}، و نیز این فرموده‌ی الله تعالی: {كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ}[۴]، یعنی: {کتابی مبارک به سوی تو نازل کرده‌ایم}، و از برکت آن، این است که آویزان شود تا به وسیله‌ی آن، دفع بدی و شر شود.

گروه دیگری هم آن را منع کرده‌اند و می‌گویند که آویزان نمودن آن از رسول الله صلی الله علیه وسلم ثابت نیست که سببی شرعی برای دفع شر و بدی یا از بین بردن آن باشد. در مورد چنین اموری نیز اصل بر این است که توقیفی[۵] هستند. این قول، قول راجح است و آویزان کردن تمیمه‌ها حتی اگر از قرآن کریم باشند، جایز نیست. همچنین جایز نیست زیر بالش مریض قرار داده شود یا به دیوار یا چیزهای دیگری آویزان شوند. بلکه تنها کاری که برای مریض انجام می‌شود، این است که برایش دعا  کرده و مستقیما بر او قرآن یا دعا خوانده می‌شود؛ چنان که رسول الله صلی الله علیه وسلم انجام می‌دادند.

نوع دوم: چیزی که آویزان می‌شود، هر چیزی غیر از قرآن کریم باشد. از چیزهایی باشد که مردم معنای آن را نمی‌فهمند. این نوع در هیچ صورتی جایز نیست. زیرا معلوم نیست که چه نوشته است. زیرا برخی مردم طلسم و چیزهایی پیچیده‌ای را می‌نویسند که حروف نامفهومى هست که نه آن را می‌شناسی و نه می‌توانی آن را بخوانی. این از جمله‌ی بدعت‌ها بوده و حرام است و در هیچ صورتی جایز نیست. والله اعلم.


[۱] – تمیمه به چیزی گفته می‌شود که به گردن یا بازوی بچه‌ها بسته می‌شود تا آنها را از چشم زخم در امان دارد، و غالبا در آن چیزهایی نوشته می‌شود که نامفهوم است و ممکن است آیات قرآن یا ادعیه در آن نوشته شود.

[۲] – به برگه یا پوست یا هر چیز دیگری گفته می‌شود که آیات قرآن یا ادعیه بر آن نوشته شده که جلوی اسلحه یا جن را بگیرد.

[۳] – سوره إسراء، آیه «۸۲».

[۴] – سوره ص، آیه «۲۹».

[۵] – یعنی باید الله و رسولش به آن اجازه داده باشند و اجتهاد در این زمینه، درست نیست.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(45) وسئل حَفِظَهُ‌الله : عن حكم تعليق التمائم والحجب؟

فأجاب بقوله : هذه المسألة أعني تعليق الحجب والتمائم تنقسم إلى قسمين:

القسم الأول : أن يكون المعلق من القرآن وقد اختلف في ذلك أهل العلم سلفاً وخلفاً. فمنهم من أجاز ذلك ورأى أنه داخل في قوله تعالى : ( وننزل من القرآن ما هو شفاء ورحمة للمؤمنين) (سورة الإسراء، الآية ” 82″) وقوله تعالى : ( كتاب أنزلناه إليك مبارك‌) (سورة ص، الآية ” 29″) ، وأن من بركته أن يعلق ليدفع به السوء .

ومنهم من منع ذلك وقال : إن تعليقها لم يثبت عن النبي ﷺ أنه سبب شرعي يدفع به السوء أو يرفع به ، والأصل في مثل هذه الأشياء التوقيف، وهذا القول هو الراجح وأنه لا يجوز تعليق التمائم ولو من القرآن الكريم، ولا يجوز أيضاً أن تجعل تحت وسادة المريض، أو تعلق في الجدار وما أشبه ذلك، وإنما يدعى للمريض ويقرأ عليه مباشرة كما كان النبي ﷺ يفعل.

القسم الثاني: أن يكون المعلق من غير القرآن الكريم مما لا يفهم معناه فإنه لايجوز بكل حال لأنه لا يدري ماذا يكتب فإن بعض الناس يكتبون طلاسم وأشياء معقدة، حروف متداخلة ما تكاد تعرفها ولا تقرأها فهذا من البدع وهو محرم ولا يجوز بكل حال. والله أعلم.

مطالب مرتبط:

۴۲ – تعلق خاطر داشتن به اسباب

آنچه که در اصل خود با توحید منافات دارد این است که انسان به چیزی تعلق خاطر داشته باشد که امکان ندارد تاثیری داشته و بشود کاملا بر آن اعتماد کرد و از الله تعالی هم روی گردان باشد؛ مثل تعلق قبر پرستان در هنگام بروز مصائب و مشکلات به کسی که در قبر خوابیده است...

ادامه مطلب …

۴۶ – حکم دمیدن در آب

دمیدن در آب بر دو نوع است. نوع اول: منظورش از دمیدن در آب، تبرک جستن به آب دهان شخص دمنده باشد. بدون شک این کار حرام و نوعی از شرک است. نوع دوم: انسان با نفسی که با آن قرآن تلاوت کرده است، در آب بدمد. این اشکالی ندارد و برخی از سلف آن را انجام داده‌اند.

ادامه مطلب …

۴۸ – آیا نوشتن برخی آیات قرآن کریم مثل «آیة الکرسی» در ظرف‌ها با هدف مداوا کردن، جایز است؟

واجب است بدانیم که کتاب الله عز و جل، عزیزتر و جلیل‌تر از آن است که تا این حد مورد اهانت و ابتذال قرار گیرد. چگونه یک مومن می‌تواند راضی شود که کتاب الله و بزرگ‌ترین آیه در آن که آیت الکرسی است، را در ظرفی قرار دهد که در آن آب می‌خورد، و مورد اهانت قرار گرفته و در خانه انداخته شود و بازیچه‌ی بچه‌ها شود؟!

ادامه مطلب …

۴۱ – آیا استفاده از اسباب دنیوی، منافاتی با توکل دارد؟

پیامبران از اسباب شرعی و اسباب قَدَری حسّی که الله به آنها دستور داده است، استفاده کرده‌اند. زیرا گرفتن اسبابی که جلب خیر کرده و مانع از شر می‌شود، جزئی از ایمان به الله تعالی و حکمت اوست و هیچ منافاتی با توکل ندارد.

ادامه مطلب …

۳۹ – آیا می‌شود که به کلمات الله پناه برد؟

بله، جایز است. زیرا کلمات الله جزئی از صفات اوست، و به همین خاطر برخی از علما به این فرموده‌ی رسول الله صلی الله علیه وسلم استدلال کرده‌اند که می‌فرماید: «کسی که در منزلگاهی فرود آمد و گفت: پناه می‌برم به کلمات الله از شر آنچه که خلق کرده است، چیزی به او آسیبی نمی‌رساند تا اینکه آنجا را ترک کند»...

ادامه مطلب …

۳۹ – مذهب اهل سنت و جماعت در مورد خوف و رجا

علما بر اینکه آیا خوف بر رجا یا رجا بر خوف مقدم هستند، دارای اختلاف هستند و اقوال مختلفی از آنها نقل شده است. مثلا امام احمد رحمه الله می‌گوید: «شایسته است که خوف و رجائش با هم مساوی باشد. نه خوف غالب باشد و نه رجا»...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه