چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

منهیات لفظی

۴۸۴ – اصطلاح «فکر اسلامی» و «متفکر اسلامی» درست است؟

۴۸۴ – از شیخ رحمه الله سوال شد: اصطلاح «فکر اسلامی» و «متفکر اسلامی»، چه حکمی دارد؟ جواب داند: کلمه‌ی «فکر اسلامی» از کلماتی است که از آن تحذیر داده می‌شود. چرا که مقتضای آن، این است که ما اسلام را عبارت از افکاری بدانیم که قابلیت قبول و رد دارند. این خطری بسیار بزرگ […]

ادامه مطلب …

۴۸۵ – توضیح بیشتر در مورد اصطلاح «متفکر اسلامی»

در فتوای شماره‌‌ی «484» فرمودید که کلمه‌ی فکر اسلامی جایز نیست. زیرا به این معناست که اسلام عبارت از افکاری است که ممکن است درست یا نادرست باشند. اما در مورد اطلاق کلمه‌ی «متفکر اسلامی» فرمودید که اشکالی ندارد. چون فکر شخص تغییر می‌کند و ممکن است صحیح باشد یا بر عکس. اما کسانی که اصطلاح «متفکر اسلامی» را به کار می‌برند، می‌گویند: منظور ما، فکر اشخاص است و در مورد اسلام به عنوان یک کلّ، یا در مورد شریعت اسلامی، حرف نمی‌زنیم. آیا با این تفسیری که ذکر شد، باز هم اصطلاح «متفکر اسلامی» جایز است یا خیر؟ و اگر خیر، چه اصطلاحی جایگزین آن شود؟

ادامه مطلب …

۴۸۶ – حکم این سخن که به شخص گناهکاری می‌گویند: «فلانی از هدایت دور شده» یا «از بهشت دور شده» یا «از مغفرت الله دور شده»

۴۸۶ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم این سخن چیست که برخی مردم وقتی کسی را می‌بینند که در ارتکاب گناهان، زیاده روی می‌کند، می‌گویند: «فلانی از هدایت دور شده»، یا «از بهشت دور شده»، یا، «از مغفرت الله دور شده»؟ جواب دادند: گفتن این سخنان جایز نیست و نوعی تصمیم گیری به […]

ادامه مطلب …

۴۸۷ – حکم این سخن در مورد شخصی که به تازگی مرده می‌گویند: «الله به او اندیشید»

۴۸۷ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم این سخن چیست که وقتی در مورد شخص که به تازگی مرده، از کسی سوال می‌شود، می‌گوید: «فلان؟ الله به او اندیشید»؟ جواب دادند: اگر منظورش از این سخن، این باشد که الله تعالی او را به یاد آورد، و سپس او را از دنیا برد، […]

ادامه مطلب …

۴۸۸ – حکم لقب «قاضی القضات» چیست؟

۴۸۸ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گفتن «قاضی القضاة» چیست؟ جواب دادند: قاضی القضاة، با این معنای برای الله عز و جل شایسته‌ است. کسی که خود را این گونه نام گذاری کند، خود را در چیزی شریک الله عز و جل قرار داده که فقط مختص الله تعالی است. او قاضی […]

ادامه مطلب …

۴۸۹ – حکم تقسیم دین به قشور و لُبّ چیست؟

۴۸۹ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم تقسیم دین به قشور و لُبّ چیست؟ جواب دادند: این چنین تقسیمی، اشتباه و باطل است. تمامِ دین لُبّ است. همه‌اش برای بنده سودمند است و او را به الله عز و جل نزدیک می‌کند. بنده به خاطر عمل به همه‌ی دین ثواب می‌برد و با […]

ادامه مطلب …

۴۹۰ – حکم گفتن عبارت «کلّ عام و أنتم بخیر» چیست؟

۴۹۰ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم عبارت «کلّ عام و أنتم بخیر» چیست؟ جواب دادند: اگر قصد از گفتنِ «کل عام و أنتم بخیر»، دعای خیر باشد، اشکالی ندارد.

ادامه مطلب …

۴۹۱ – حکم لعنت کردن شیطان چیست؟

۴۹۱ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم لعنت کردن شیطان چیست؟ جواب دادند: به انسان دستور داده نشده که شیطان را لعنت کند. بلکه دستور دارد که از او پناه برد؛ چنان که الله تعالی می‌فرماید: {وَإِمَّا يَنْزَغَنَّكَ مِنَ الشَّيْطَانِ نَزْغٌ فَاسْتَعِذْ بِاللَّهِ إِنَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}[۱]، یعنی: {و اگر وسوسه‌ای از سوی شیطان […]

ادامه مطلب …

۴۹۲ – حکم سخنانی در عصبانیت مانند: «اگر چنین کرده بودم، چنان می‌شد» یا «لعنت الله بر این مریضی که مرا زمین‌گیر کرده»

۴۹۲ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم اینکه انسان با عصبانیت بگوید: «اگر چنین کرده بودم، چنان می‌شد»، یا بگوید: «لعنت الله بر مریضی که مرا زمین گیر کرده»، چیست؟ جواب دادند: اگر با پشیمانی و عصبانیت از قَدَر بگوید: «اگر چنین کرده بودم، چنان می‌شد»، حرام است، و جایز نیست انسان آن […]

ادامه مطلب …

۴۹۳ – حکم گفتن «الله برای تو» چیست؟

۴۹۳ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گفتن «الله برای تو»، چیست؟ جواب دادند: ظاهرا لفظ «الله برای تو»، از جنس این سخن است: «خوبی‌های او از الله است». اگر از جنس این باشد، گفتنش جایز است و نزد اهل علم و غیره استعمال می‌شود. همچنین در مورد این سخن و سخنانی امثال […]

ادامه مطلب …

۴۹۴ – حکم گفتن این عبارات چیست: «شرایط به من اجازه ندادند» و «وقت اجازه نداد»؟

۴۹۴ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم گفتن این عبارات چیست: «شرایط به من اجازه ندادند»، و «وقت اجازه نداد»؟ جواب دادند: اگر منظور این است که وقت میسر نشد که فلان کار را انجام دهد، اشکالی ندارد. اما اگر منظورش این است که وقت، به خودیِ خود تاثیر دارد، جایز نیست.

ادامه مطلب …

۴۹۵ – حکم به کار بردن کلمه‌ی «اگر» چیست؟

۴۹۵ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم به کار بردن کلمه‌ی «اگر»، چیست؟ جواب دادند: برای استعمال کلمه‌ی «اگر»، تفصیل وجود دارد. به این صورت: اول: منظور از آن، فقط خبر باشد. در این صورت اشکالی ندارد. مثلا شخصی به شخص دیگری بگوید: «اگر به ملاقاتم بیایی، تو را اکرام خواهم کرد»، یا […]

ادامه مطلب …