(۶۹۲۳) آیا انتقام‌گیری حلال است یا حرام؟

(۶۹۲۳) سوال: آیا انتقام‌گیری حلال است یا حرام؟

جواب:

انتقام‌گیری بدون تجاوز و تعدی، اشکالی ندارد یعنی، اگر کسی به شما بدی کرد، می‌توانید به همان اندازه او را مجازات کنی همان‌طور که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فرموده است: {وَلَمَنِ ٱنتَصَرَ بَعۡدَ ظُلۡمِهِۦ فَأُو۟لَـٰۤىِٕكَ مَا عَلَیۡهِم مِّن سَبِیلٍ} [سوره الشورى: ۴۱]: (و کسی‌که پس از ستمی که بر او رفته است، انتقام بگیرد، پس اینانند که هیچ راه (ملامتی) بر آنان نیست) و: {فَمَنِ ٱعۡتَدَىٰ عَلَیۡكُمۡ فَٱعۡتَدُوا۟ عَلَیۡهِ بِمِثۡلِ مَا ٱعۡتَدَىٰ عَلَیۡكُمۡ} [سوره البقرة: ۱۹۴]: (پس هر کس تعدی و تجاوز کرد، همان گونه که بر شما تعدی کرده؛ بر او تعدی کنید).

اما اگر عفو و بخشش موجب اصلاح شود، بهتر است زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَأَن تَعۡفُوۤا۟ أَقۡرَبُ لِلتَّقۡوَىٰ} [سوره البقرة: ۲۳۷]: (آنکه ببخشید به پرهیزگاری نزدیکتر است) و: {وَإِنۡ عَاقَبۡتُمۡ فَعَاقِبُوا۟ بِمِثۡلِ مَا عُوقِبۡتُم بِهِۦۖ وَلَىِٕن صَبَرۡتُمۡ لَهُوَ خَیۡرࣱ لِّلصَّـٰبِرِینَ} [سوره النحل: ۱۲۶]: (و اگر خواستید مجازات کنید، پس چنان مجازات کنید که شما را مجازات کرده‌اند، و اگر صبر نمایید، مسلماً آن برای صابران بهتر است) البته به شرطی که عفو کردن موجب صلاح و اصلاح شود اما اگر عفو موجب اصلاح نشود، مثل زمانی که فردی در ظلم و شرارت شناخته‌شده باشد، در این حالت عفو او پسندیده نیست بلکه مجازات او بهتر است زیرا این کار هم او و هم دیگران را از تجاوز و ظلم باز می‌دارد اگرچه در این حالت مجازات فرد متجاوز به مانند کاری که انجام داده است واجب نباشد اما برای این است که اگر او عفو شود، به تجاوز و ظلم خود ادامه می‌دهد و به مردم ظلم می‌کند.

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل الثأر حلال أم حرام؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الأخذ بالثأر بدون تعد لا بأس به، يعني معناه: أن تجازي من أساء إليك بمثل إساءته، لقوله – تعالى -: ﴿ وَلَمَنِ ٱنتَصَرَ بَعۡدَ ظُلۡمِهِۦ فَأُو۟لَـٰۤىِٕكَ مَا عَلَیۡهِم مِّن سَبِیلٍ ﴾ [الشورى: ٤١]، وقوله: ﴿ فَمَنِ ٱعۡتَدَىٰ عَلَیۡكُمۡ فَٱعۡتَدُوا۟ عَلَیۡهِ بِمِثۡلِ مَا ٱعۡتَدَىٰ عَلَیۡكُمۡ ﴾ [البقرة: ١٩٤].

ولكن إن كان في العفو ،صلاح، فإنه أفضل، لقوله -تعالى-: ﴿ وَأَن تَعۡفُوۤا۟ أَقۡرَبُ لِلتَّقۡوَىٰ ﴾ [البقرة: ۲۳۷]، وقوله: ﴿ وَإِنۡ عَاقَبۡتُمۡ فَعَاقِبُوا۟ بِمِثۡلِ مَا عُوقِبۡتُم بِهِۦۖ وَلَىِٕن صَبَرۡتُمۡ لَهُوَ خَیۡرࣱ لِّلصَّـٰبِرِینَ ﴾ [النحل: ١٢٦]، ولكن بشرط أن يكون في العفو صلاح وإصلاح، فإن لم يكن فيه صلاح وإصلاح، مثل أن يكون المعتدي إنسانًا معروفًا بالشر والظلم، فإن العفو عنه هنا لا ينبغي، بل أخذه بعقوبته أفضل، لأن ذلك يَرْدَعُه ويردع أمثاله إن لم يكن في هذا الحال معاقبة المعتدي بمثل ما اعتدى واجبة لما في ذلك من استمراره في التطاول والعدوان على الناس إذا عُفي عنه.