پنج‌شنبه 17 ربیع‌الثانی 1447
۱۷ مهر ۱۴۰۴
9 اکتبر 2025

(۶۷۸۸) حکم شرع در نظر شما در مورد اناشید اسلامی چیست؟

(۶۷۸۸) سوال: شیخ بزرگوار، حکم شرع در نظر شما در مورد اناشید اسلامی چیست؟

جواب:

حکم اناشید اسلامی بستگی به محتوای آن‌ها دارد و نمی‌توان درباره‌ی آن‌ها بدون شنیدن و بررسی، حکم داد و باید دید که آیا این اناشید به لحن آواز پست و بی‌ارزش خوانده شده است یا به صورت حداء[۱] و به دور از نغمه‌های شرم‌آور خوانده شده است همچنین آیا با صداهای زیبا و جذاب اجرا شده که فتنه‌انگیز باشد و حرکات تحریک‌آمیز ایجاد کند یا با صداهای معمولی که فتنه‌آفرین نیستند؟

اگر موضوع اناشید خوب است و حرامی در آن نیست و به سبک آهنگ‌های بی‌‌ارزش نباشد و در آن صداهایی که به فتنه منجر می‌شود وجود نداشته نباشد ایرادی ندارد به شرطی که این به عادت انسان تبدیل نشود که بسیار به آن مشغول شود و تنها منبع برای وعظ قلبش قرار ندهد که دیگر برای وعظ به قرآن و سنت مراجعه نکند پس این سه شرط عبارتند از:

شرط اول: موضوع اناشید باید خوب و غیر حرام باشد و به سبک آهنگ‌های بی‌حیایی نباشد و صداها نیز فتنه‌‌انگیز نباشند.

شرط دوم: نباید خود را بسیار به آن مشغول سازد.

شرط سوم: نباید تنها منبع وعظ برای قلبش باشد و از موعظه‌های قرآن و سنت روی گرداند.

اگر این سه شرط رعایت شود -و اگر خواستی آن را پنج‌تا قرار دهی- به نظر من مشکلی ندارد اما اگر یکی از این شروط نقض شود، باید از آن اجتناب کرد.


[۱] نوعی از آواز بدوی است که معمولا توسط شتربانان خوانده می‌شود تا شترها راحت‌تر راه بروند و با ریتم تند و سبک و خالی از آواهای موسیقی خوانده می‌شود.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: فضيلة الشيخ، ما حكم الشرع في نظركم في الأناشيد الإسلامية؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الأناشيد الإسلامية لا يمكن الحكم عليها حتى تُسمع ويُنظر ما موضوع الأنشودة، وهل أنشدت على وجه التلحين الغنائي الهابط، أو أنشدت على وجه الحداء البعيد عن نغمات الغناء الماجن وتلحينه؟ وهل أنشدت بأصوات جميلة جذابة تثير الفتنة، وتحرك الساكن، أم أنشدت بأصوات عادية، لا يحصل بها الفتنة؟

فإذا كان موضوع الأنشودة جيدًا، لا محذور فيه، ولم تلحن تلحين الأغاني السافلة الهابطة، ولم يكن فيها أصوات مؤدية إلى الفتنة، فإنه لا بأس بها، ولكن بشرط ألا تكون دَيْدَن الإنسان بحيث يُكِب عليها كثيرا، وألا يتخذها الواعظ الوحيد لقلبه، دون أن يرجع إلى وعظ الكتاب والسنة، فهذه ثلاثة شروط:

الشرط الأول: أن يكون موضوع الأناشيد موضوعا جيدا غير محظور، ويلتحق بهذا الشرط ألا تُلَحّن تلحين الأغاني الماجنة السافلة، وألا تكون بأصوات فاتنة.

الشرط الثاني: ألا يُكِب عليها كثيرا.

الشرط الثالث: ألا يجعلها هي الواعظ الوحيد لقلبه، بحيث يُعرض عن موعظة القرآن والسُّنَّة.

فإذا تمت هذه الشروط الثلاثة – وإن شئت فاجعلها خمسة- فأرى أنه لا بأس بها، أما إذا اختل شرط واحد منها، فليعدل عنها.

مطالب مرتبط:

(۶۸۰۹) حکم بازی شطرنج چیست؟

قول راجح این است که بازی شطرنج به اسباب زیر حرام است....

ادامه مطلب …

(۶۷۹۴) سن مناسب برای حفظ قرآن کریم برای کودکان چقدر است؟

به طور غالب سن هفت سالگی زمانی است که کودک آماده حفظ آنچه به او داده می‌شود، است به همین دلیل، هفت سالگی در نظر بیشتر علما سن تمییز است...

ادامه مطلب …

(۶۷۹۹) آیا شنیدن قصاید بادیه‌نشینان جایز است؟

شنیدن آواز خالی از موسیقی و آلات دیگر مانند ساز و نظیر آن، جایز است به شرط آنکه حاوی چیزهایی نباشد که موجب فتنه شود...

ادامه مطلب …

(۶۸۰۷) حکم بازی ورق اگر بدون شرط بندی باشد چیست؟

این بازی بدون شک بسیار سرگرم‌کننده است و زمان زیادی از بازیکنان می‌گیرد و ساعت‌ها می‌گذرد و آنها متوجه آن نمی‌شوند و در نتیجه بسیاری از منافع را از دست می‌دهند و به همین دلیل شیخ عبد الرحمن بن سعدی رَحِمَهُ‌الله این بازی را حرام دانسته است....

ادامه مطلب …

(۶۷۹۲) حکم گوش دادن به آنچه به عنوان “اناشید اسلامی” معروف است، برای جوان مسلمان چیست؟

به این سوال جوابی عام می‌دهم: اناشیدی که خالی از آلات لهو مانند موسیقی و نی (نوعی آلت موسیقی) و نظایر آن است، اگر موضوع آن مفید باشد و به شیوه‌ی معروف نزد عرب‌ها اجرا شود و در آن صداهای فتنه‌انگیز که شهوات را تحریک می‌کنند، وجود نداشته باشد، بدون اشکال است...

ادامه مطلب …

(۶۷۹۵) حکم نوشتن و خواندن شعر و همچنین گوش دادن به آن چیست؟

خواندن، نوشتن و گوش دادن به شعر بستگی به محتوای آن دارد لذا اگر محتوای آن خیر باشد، پس خیر است و اگر شر باشد، پس شر است اما اگر نه خیر است و نه شر، آن از جمله سخنان بیهوده‌ای است که انسان باید خود را از آن دور نگه دارد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه