(۶۷۶۹) سوال: من جوانی ۱۵ ساله هستم و نمازهایم را با تمامی فرایض آن به جا میآورم اما با مشکلی مواجه هستم و آن وسوسههای مربوط به خالق است با اینکه مؤمن و متحمس هستم این وسواس مرا بسیار دلخور کرده است؛ چگونه میتوانم از آنها خلاص شوم؟ الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ شما را پاداش دهد.
جواب:
این وسواسهایی که به انسان مؤمن دست میدهد، غیرعادی و تازه نیست بلکه قدیمی است و صحابه نیز از آن به رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم شکایت کردند و هرگاه ایمان در قلب وارد شود و در آن استقرار یابد، این وسواس نیز میآیند زیرا شیطان میخواهد ایمان انسان را خراب کند، لذا این وسواس به قلب انسان وارد میشود اما مؤمن به آنها تکیه نمیکند حتی اگر به قلبش وارد شوند، آنها را رد میکند و نمیپذیرد و به همین دلیل اگر صریحاً از او پرسیده شود: آیا به آنچه که اکنون در مورد الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ وسوسه میشدی، اعتقاد داری؟ قطعاً خواهد گفت: قطعا نه.
این نشان میدهد که قلب او این وسوسههایی را که شیطان در دلش انداخته، را رد کرده است اما شیطان تا جایی که میتواند این وسوسهها را که تاریکی است بر قلب او میافکند ولی مؤمن قاطعانه آنها را رد میکند.
داروی آن این است که به الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ از شیطان رانده شده پناه ببری و از این وسوسهها دست برداری و کاملاً از آنها رویگردان شوی زیرا پناه بردن به الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ از شیطان رانده شده یعنی پناه بردن به خالقی که مالکیت همه چیز در دست اوست و دست برداشتن از این وسوسهها یعنی قطع کردن وسوسههای شیطانی که او در قلبت میاندازد و به همین دلیل به ابن عباس رَضِيَاللهُعَنْهُ گفته شد: یهودیان ادعا میکنند که در نمازهایشان وسوسه نمیشوند، او پاسخ داد: شیطان با قلب خراب چه کاری دارد؟ [۱]
یعنی، چون قلب یهودیان خراب است، چه قلبشان در نماز حاضر باشد یا نباشد، نماز آنها فاسد و غیرقابل قبول است زیرا آنها کافر هستند و حضور قلبشان فایدهای ندارد؛ بنابراین مؤمنی که ایمان خالص دارد، کسی است که شیطان به او چنین وسوسههایی میآورد تا او را مشوش کند و در ایمانش شک کند اما اگر به الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ از شیطان رانده شده پناه ببرد و از این وسوسهها دست بردارد و رویگردان شود، آنها هیچ آسیبی به او نخواهند رساند.
همانطور که قبلاً نیز گفتم، نشانه اینکه این وسوسهها به تو ضرر نمیرسانند این است که اگر کسی از تو بپرسد: آیا به این در مورد الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ، دین الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ، یا رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم اعتقاد داری؟ پاسخ تو بهطور قاطعانه رد خواهد بود و این نشان میدهد که اینها وسوسههایی هستند که هیچ اساسی ندارند و واقعیت ندارند.
[۱] کتاب وابل الصیب ابن قیم (۲۵).