(۶۵۵۲) سوال: من پدر شش پسر هستم و شغل آزاد با درآمد کمی داشتم ولی چون کسبم حلال بود، اللهÀ در آن برای من برکت انداخت و آن را (برای آنها) هزینه میکردم و من و مادرشان آنچه مقتضای واجبمان و غریزهی پدرانه بوده است، برای آنها سعی نمودیم تا اینکه بزرگ شدند و استقلال یافتند لذا برخی از آنها کارمند و برخی صاحب شغل آزاد و برخی معلم گشتند ولی با تأسف بسیار، در نیکی کردن و احسان به ما موفق نشدهاند وای کاش فقط همین بود بلکه ما را آزار میدهند و به ما دشنام و ناسزا میگویند و گاهی بدون ترس و حیا از اللهÀ ما را کتک میزنند و ما را از هر وسیلهی تماس و مکالمه محروم کردهاند که حتی در عیدهای مسلمانان نیز آنها را نمیبینیم در حالی که من با پدرم چنین نبودهام تا بگویم: این عقوبت من در دنیا میباشد بلکه عکس آن، تا لحظهی آخر حیاتشان به پدر و مادر خود نیکی و احسان نمودم و در حالی از دنیا رفتند که از من راضی بودند و من از این پسرانی که آزارم میدهند بسیار ناراضی و ناراحت هستم تا جایی که نزد اللهÀ دعا میکنم هلاکشان گرداند، آیا در آن بر من (گناهی) میباشد؟ و آنها در این اذیت کردنشان چه گناهی را متحمل میشوند؟
جواب:
شکی نیست که اذیت کردن پدر و مادر از بزرگترین گناهان کبیره است-والعیاذ بالله- این فرزندان در شر بزرگی واقع شدند و باید به سوی اللهÀ توبه نمایند و به سویش برگردند و نیکی پدر و مادر خود را بکنند و اللهÀ حق پدر و مادر را عظیم شمرده تا جایی که بعد از حق خود و حق رسولش قرار داده و فرموده است: {وَٱعۡبُدُوا۟ ٱللَّهَ وَلَا تُشۡرِكُوا۟ بِهِۦ شَیۡـࣰٔاۖ وَ بِٱلْوَٰلِدَيْنِ إِحۡسَـٰنࣰا} [سوره النساء: ۳۶]: (و الله را بپرستید، و چیزی را با او شریک مگردانید. و به پدر و مادر نیکی کنید).
اما به نسبت تو از آزاری که به شما میدهند، واجب است که صبر نمایی و از اللهÀ امید ثواب داشته باشی و هنگامی که صبر نمودی و از اللهÀ امید اجر داشتی به نیکیهایی که صبر کنندگان به آن دست مییابند، دست یافتی: {إِنَّمَا یُوَفَّى ٱلصَّـٰبِرُونَ أَجۡرَهُم بِغَیۡرِ حِسَابࣲ} [سوره الزمر: ۱۰]: (جز این نیست که صابران، پاداش خود را بیشمار و تمام دریافت میدارند. (
شایسته نیست که به آنچه به ضرر آنها میباشد دعا کنی بلکه آنچه به نفعشان و نفع خودت میباشد، دعا کن و نزد اللهÀ برای آنها، دعا کن که به نیکی کردن به شما و عدم آزردنتان برگردند تا این که با این دعا به آنها و خودت احسان کرده باشی و انسان ممکن است به مصیبتهایی دچار گردد اگرچه سببش آن چیزی نباشد که گمان میکند و شاید اسبابی داشته باشد که آن را نمیدانی و شاید اللهÀ انسان را با مصیبتش آزمایش نماید و جزای عمل بدی که از او سر زده است، نباشد بلکه به خاطر این باشد که با آن درجه و جایگاهش بالا رود و به مقام صبر کنندگان دست بیابد چون صبر مرتبهی بالایی است که انسان به آن دست نمییابد مگر با اسبابی که بر آن صبر نماید تا وصف صبر کنندگان بر او محقق شود.