سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۶۵۲۲) می‌خواهم که برای مردم حقوق أقارب (نزدیکان) شیری را واضح کنید و آیا حقوق آن‌ها مانند أقارب (نزدیکان) نسبی است؟

(۶۵۲۲) سوال: از شما شیخ بزرگوار می‌خواهم که برای مردم حقوق أقارب (نزدیکان) شیری را واضح کنید و آیا حقوق آن‌ها مانند أقارب (نزدیکان) نسبی است؟

جواب:

تعبیر سوال کننده به أقارب شیری اشتباه است چون رضاعت، قرابت نیست و قرابت فقط در نسب می‌باشد یعنی سبب اتصال در آن، ولادت است مانند: پدران، مادران، پسران، دختران، برادران، خواهران، عمه‌ها، عموها، خاله‌ها و دایی‌ها اما این که رضاعت نوعی صله می‌باشد شکی نیست ولی قرابت محسوب نمی‌گردد و حقوقی که در قرابت قرار دارد را ندارند و برای همین نفقه، دیه، صله و دیگر چیز‌ها در آن واجب نیست و فقط با آن، نکاح حرام می‌شود زیرا رسول اللهﷺ فرمودند: «يَحْرُمُ مِنَ الرَّضَاع مَا يَحْرُمُ مِنَ النسب»[۱]: (آنچه را كه خويشاوندیِ نسبی حرام می‌كند، رضاعت نيز حرام می‌گرداند) یا فرمودند: «إنَّ الرضاعةَ تُحَرِّمُ ما يحرمُ من الولادةِ»[۲]: (حقیقتا آنچه را كه خويشاوندیِ نسبی حرام می‌كند، رضاعت نيز حرام می‌گرداند).

ولی برای انسان شایسته است که صله‌ی مادر شیری خود که به او شیر داده است و خاله‌ی شیری و دختر خواهر و پسر خواهر شیری و مانند آن را به جا آورد چون آن‌ها نیز حقی دارند ولی حق نسب را ندارند.


[۱] صحیح بخاری: كتاب الشهادات، باب الشهادة على الأنساب، والرضاع المستفيض، والموت القديم، شماره (۲۵۰۲)، ومسلم كتاب الرضاع، باب تحريم ابنة الأخ من الرضاعة، شماره (١٤٤٧).

[۲]صحیح بخاری: كتاب الشهادات باب الشهادة على الأنساب، والرضاع المستفيض، والموت القديم، شماره (٢٥٠٣)، وصحیح مسلم: كتاب الرضاع، باب يحرم من الرضاعة ما يحرم من الولادة، شماره(١٤٤٧).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: أرجو من فضيلة الشيخ، أن يوضح للناس حقوق الأقارب من الرضاعة، وهل لهم نفس حقوق الأقارب من النسب؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: تعبير هذه السائلة بقولها «الأقارب من الرضاعة خطأ، لأن الرضاعة ليست قرابة القرابة إنما هي في النسب، أي ما كان سبب الاتصال فيه الولادة: كالآباء والأمهات والأبناء والبنات والإخوة والأخوات والأعمام والعمات والأخوال والخالات، وأما الرضاع، فهو نوع صلة لا شك، لكن لا يُعَدُّ قرابة، وليس فيه من الحقوق ما في القرابات، ولهذا لا تجب فيه النفقة، ولا تحمل الدّيّة، ولا الصلة، ولا غير ذلك، لكن فيه تحريم النكاح فقط، لقول النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم-: «يَحْرُمُ مِنَ الرَّضَاعِ مَا يَحْرُمُ مِنَ النَّسَبِ». أو قال: «إِنَّ الرَّضَاعَةَ تُحَرِّمُ مَا يَحْرُمُ مِنَ الوِلَادَةِ».

لكن ينبغي للإنسان أن يصل الأم التي أرضعته، وخالته من الرضاعة، وبنت أخته، وابن أخته من الرضاعة، وما أشبه ذلك، لأن لهم شيئا من الحق، لكنه ليس حق النسب.

مطالب مرتبط:

(۶۵۱۷) حکم شرعی و راهکارهای حفظ صله رحم در مواجهه با قطع رابطه خویشاوندان

صله‌ی رحم خود را ادامه دهد و از اللهÀ به خاطر اذیتی که از جانب آن‌ها به او می‌رسد امید اجر داشته باشد...

ادامه مطلب …

(۶۵۲۰) آیا اجر به جا آوردن صله‌ی ارحام نزدیکان شیری مانند به جا آوردن صله‌ی ارحام نزدیکان نسبی است؟

رای پسر واجب نیست  همانطور که صله‌ی رحم مادر نسبی خود را به جا می‌آورد، صله‌ی رحم مادر شیری خود را نیز به جا آورد و در حقیقت رضاعت موجب نزدیکی و خویشاوندی در بعضی امور می‌گردد اما مانند نسبی نیست.....

ادامه مطلب …

(۶۵۲۷) آیا صله‌ی رحم شامل پسر خاله‌ها نیز می‌شود یا فقط شامل دختران و زنان آن‌ها می‌شود؟

بر انسان واجب است که صله‌ی رحم  عمو‌ها و دایی‌ها را به جا آورد ولی اگر زن می‌باشد، برای او حلال نیست که برود با مصافحه‌ کردن به کسانی که محرم او نیستند...

ادامه مطلب …

(۶۵۱۶) توصیه‌های شرعی در جبران کدورت‌های گذشته و استمرار صله رحم

تو را نصیحت می‌کنم که سعی در از بین رفتن کینه‌ای که در قلب‌هایشان از تو دارند داشته باشی و این با زیاد زیارت کردن آن‌ها، دعوت کردن و اکرامشان در خانه، دادن هدیه‌هایی که کنیه را از بین می‌برد و دیگر اسباب مودت و از بین برد معاشرت بد می‌باشد، صورت می‌پذیرد ...

ادامه مطلب …

(۶۵۱۲) حکم ترک صله‌ رحم به سبب دوری مسافت و مشغله‌ کاری

الحمدلله الان در عصر حاضر وسایل ارتباطی زیادی و جود دارد و اگر بخواهد می‌تواند هر روز به آن‌ها زنگ بزند لذا مهم این است که حد صله‌ی رحم در شرع تعیین نگشده است بلکه مرجع آن به عرف است....

ادامه مطلب …

(۶۵۰۹) گناه کسی که سبب قطع صله‌ی رحم می‌شود، چگونه است؟

کسی که امر به قطع کردن صله‌ی رحم می‌کند با اللهÀ و رسولش مخالفت کرده چون اللهÀ امر به صله‌ی ارحام می‌کند و رسول اللهﷺ به آن تشویق می‌نماید و اللهÀ در قرآن قطع کردن صله‌ی رحم را از اسباب لعنت بیان نموده...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه