سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۶۵۱۷) حکم شرعی و راهکارهای حفظ صله رحم در مواجهه با قطع رابطه خویشاوندان

(۶۵۱۷) سوال: خاله و دایی‌ام با مادرم که خیر آن‌ها را می‌خواهد دچار مشکلاتی شده‌اند و در بسیاری از اوقات با مادرم صحبت نمی‌کنند و او را دشنام می‌دهند ولی مادرم قطع کردن صله‌ی رحم را دوست ندارد و به صله‌ی رحم رغبت دارد ولی آن‌ها در مقابل، آن‌ها نمی‌خواهند که با مادرم صحبت کنند و رابطه داشته باشند و دایی‌ام بیش از ۷ سال است با مادرم قطع رابطه کرده است، با این وجود، مادرم چکار کند؟ جزاکم الله خیرا.

جواب:

بر مادرت واجب است که صله‌ی رحم را با آن‌هایی که با او قطع رابطه کرده‌اند به جا آورد چون رسول اللهﷺ فرموده است: «لَيْسَ الْوَاصِلُ بِالْمُكَافِئِ»: (به جا آوردن پيوند خويشاوندى به طور متقابل صله‌ی رحم راستين نيست) و او کسی می‌باشد که فقط در صورتی صله‌ی رحم را به جا می‌آورد که در مقابل، صله‌ی رحمش را به جا آورند و رسول اللهﷺ فرمودند: «وَلَكِنِ الْوَاصِلُ الَّذِي إِذَا قَطَعَتْ رَحِمُهُ وَصَلَهَا»[۱]: (بلكه صله‌ی رحم (راستين) هنگامى است كه اگر خويشاوندان ارتباط خويش را با كسى قطع كردند، او همچنان پيوند خويشاوندى را با آنان حفظ مى كند) لذا او صله‌ی رحم را در صورتی به جا می‌آورد که حتی آن‌ها نیز با او قطع رابطه کرده‌اند و در این حالت او اجر صله‌ی رحم و اجر صبر بر قطع رابطه‌‌ای که آن‌ها کرده‌اند را دارد و همچنین اجر صبر بر بد کلامی آن‌ها از دشنام و غیره را نیز دارد لذا به صله‌ی رحم خود را ادامه دهد و از اللهÀ به خاطر اذیتی که از جانب آن‌ها به او می‌رسد امید اجر داشته باشد.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: لديّ خال وخالة، يحصل منهما مشكلات مع والدتي التي تُحب الخير لهما، وهما كثيرًا ما يتكلمان على والدتي ويَسبَّانِها، ولأن والدتي لا تحب قطيعة الرحم، فهي ترغب في صلتهما، إلا أنهما لا يريدان مقابلتها، والتحدث معها، علما بأن خالي قاطع والدي أكثر من سبع سنوات، فماذا تعمل والدتي جزاكم الله خيرا؟

فأجاب – رحمه الله تعالى -: الواجب على والدتك أن تصل هؤلاء الأقارب القاطعين، لأن النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم- قال: «لَيْسَ الوَاصِلُ بِالْمُكَافِي». وهو الذي لا يصل رحمه إلا إذا وصله، قال -عليه الصلاة والسلام-: «وَلَكِنِ الوَاصِلُ الَّذِي إِذَا قُطِعَتْ رَحِمُهُ وَصَلَهَا». فهي إذا واصلتهم، وهم يقاطعونها، فلها الأجر على صلتها، ولها الأجر على الصبر على مقاطعتهم، ولها الأجر على الصبر على ما يتفوهون به عليها من السب وغيره، فلتَمْضِ في صلتها، ولتحتسب الأجر من الله -تعالى- على ما يحصل من هؤلاء الأقارب من أَذِيَّة.

مطالب مرتبط:

(۶۵۰۹) گناه کسی که سبب قطع صله‌ی رحم می‌شود، چگونه است؟

کسی که امر به قطع کردن صله‌ی رحم می‌کند با اللهÀ و رسولش مخالفت کرده چون اللهÀ امر به صله‌ی ارحام می‌کند و رسول اللهﷺ به آن تشویق می‌نماید و اللهÀ در قرآن قطع کردن صله‌ی رحم را از اسباب لعنت بیان نموده...

ادامه مطلب …

(۶۵۲۹) خویشاوندانی که بر من واجب است صله‌ی رحم آن‌ها را به جا آورم و قطع رابطه‌ی خویشاوندی با آن‌ها حرام است، چه کسانی می‌باشند؟

خویشاوندانی که واجب است صله‌ی رحم آن‌ها را به جا آوری، نزدیکان پدر یا مادر هستند و کسانی که انسان در جد چهارم با آن‌ها جمع می‌شود و هرآنچه نزدیک‌تر باشد، به جا آوردن صله‌ی رحم او نیز واجب‌تر است....

ادامه مطلب …

(۶۵۳۳) حکم ترک دیدار خویشاوندان به سبب پرهیز از شنیدن غیبت

بر تو واجب است که صله‌ی رحمت را به جا آوری و با طوری نیک نزدشان بروی و از صله‌ی رحم تو بر آن‌ها، این است که وقتی غیبت کردند، آن‌ها را نصیحت کنی...

ادامه مطلب …

(۶۵۰۷) حکم قطع رحم به‌ سبب اختلافات خانوادگی و تبعیت از دیگران

قطع صله‌ی رحم حرام و از گناهان کبیره است و مراد از رحم، خویشاوند می‌باشد که هرچه خویشاوندی نزدیک‌تر باشد، وصل کردن آن تأکید بیشتری دارد ...

ادامه مطلب …

(۶۵۱۰) چندین سال است که با برادرم صحبت نمی‌کنم، حکم آن چیست؟

برای هیچ کس حلال نیست که از نزدیکانش قطع رابطه کند زیرا رسول اللهﷺ فرموده است...

ادامه مطلب …

(۶۵۱۵) حکم محدودیت دیدار با خویشاوندان و مسئولیت شرعی صله‌رحم

اللهÀ بر بندگانش صله‌ی ارحام یعنی ارتباط خویشاوندی را واجب گردانیده است و وعده داده، هر آن‌که صله‌ی رحم را به جا آورد اللهÀ به او خیر و برکت برساند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه