(۶۴۱۷) سوال: ضوابط امر به معروف و نهی از منکر چیست؟ و چه زمانی انکار به‌صورت آشکار جایز است و چه زمانی انکار پنهانی جایز است؟
جواب:
امر به معروف و نهی از منکر یک فریضه‌ی کفایی است، اما اگر جز یک نفر کسی نباشد، آن‌گاه بر او به‌صورت عینی واجب می‌شود ولی شرط آن این است که منکر به چیزی بدتر و بزرگ‌تر تبدیل نشود، اگر منکر به چیزی بزرگ‌تر تبدیل شود، در این صورت باید از آن دست برداشت، به دلیل فرموده‌ی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ: {وَلَا تَسُبُّوا۟ ٱلَّذِینَ یَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ فَیَسُبُّوا۟ ٱللَّهَ عَدۡوَۢا بِغَیۡرِ عِلۡمࣲۗ كَذَ ٰلِكَ زَیَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمۡ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِم مَّرۡجِعُهُمۡ فَیُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُوا۟ یَعۡمَلُونَ} [سوره اﻷنعام: ۱۰۸]: (و [ای مؤمنان، هرگز] به آنها [=معبودهای باطل] که [مشرکان] به جای الله [به نیایش] مى‌خوانند دشنام ندهید [چرا كه] آنان نیز از روى دشمنى [و] نادانى به الله دشنام می‌دهند. این گونه براى هر امتى كردارشان را آراستیم؛ سپس بازگشت آنان [در قیامت] به سوى پروردگارشان است و آنان را از آنچه انجام مى‌دادند آگاه می‌سازد) برای مثال: اگر کسی سیگار می‌کشد و ما بدانیم که اگر او را از سیگار بازداریم، به شراب‌خواری روی خواهد آورد، در این حالت بر او انکار نمی‌کنیم زیرا سیگار کشیدن کمتر از شراب‌خواری است یا اگر کسی شیفته‌ی نگاه به زنان و دنبال‌کردن آن‌هاست، و اگر او را نهی کنیم به فتنه‌ی پسران کم سن بیفتد، در این صورت بر او انکار نمی‌کنیم، با این حال، باید مراقب بود و در هر فرصتی تلاش کرد که او را از منکر نهی کرد.
