(۶۳۷۳) سوال: زمان مشخص اذکار صبحگاه و شامگاه که در سنت مطهر وارد شده، چه زمانی است؟ مثلاً آیا زمان اذکار شامگاه بین مغرب و عشاء است یا بین عصر و مغرب؟
جواب:
آنچه ظاهر است این میباشد که هر دو زمان (یعنی بین عصر تا مغرب و بین مغرب تا عشاء) از وقت شام محسوب میشوند؛ زیرا الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ دستور داده که او را پیش از طلوع آفتاب و پیش از غروب آن تسبیح بگوییم.
پس بهترین زمان برای اذکار صبحگاه، بین نماز فجر و طلوع خورشید است، و بهترین زمان اذکار شامگاه، بین نماز عصر تا غروب خورشید است؛ اما این زمانها گستردهتر از این نیز هست، زمان اذکار صبحگاه ممکن است تا اشراق خورشید ادامه یابد، و همچنین زمان اذکار شامگاه ممکن است تا بخشی از آغاز شب امتداد یابد، و انر در این مسئله واسع است ولی آنچه که مقید به «شب» وارد شده، در روز انجام نمیشود مثل آیهالکرسی که در آن آمده است: «مَنْ قَرَأَهَا فِي لَيْلَةٍ لَمْ يَزَلْ عَلَيْهِ مِنَ اللَّهِ حَافِظٌ، وَلَا يَقْرَبُهُ شَيْطَانٌ حَتَّى يُصْبِحَ»[۱]: (هر کس آن را در شبی بخواند، پیوسته از جانب الله محافظی بر او خواهد بود و شیطان تا صبح به او نزدیک نمیشود) چنین نصی بهروشنی دلالت بر اختصاص دادن این ذکر به شب دارد.
[۱] تخریج آن گذشت.