(۲۶۵۱) نماز اشراق چیست؟

(۲۶۵۰) سوال: نماز اشراق چیست؟

جواب:

نماز اشراق نمازی است که بعد از بالا آمدن خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه خوانده می‌‌شود و مقدار آن با ساعت، بعد از سپری شدن تقریبا ربع ساعت از طلوع خورشید است. این نماز اشراق همچنین نماز ضحی است، زیرا نماز ضحی از بالا آمدن خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه شروع شده و تا کمی قبل از زوال ادامه دارد و خواندن نماز ضحی در آخر وقت بهتر از اول وقت آن است.

اما آنچه در حدیث بدان اشاره شده که: «أن من صلی الفجر فی جماعة، ثم جلس فی مصلاه یذکر الله، ثم صلی رکعتین -یعنی: إذا ارتفعت الشمس- فهو کما لو أتی بعمرة و حجة تامة»[۱](کسی که نماز صبح را با جماعت بخواند، سپس در محل نمازش بنشیند و الله را ذکر کند سپس دو رکعت بخواند -یعنی: هنگامی که خورشید بالا رفت- مانند این است که عمره و حج کامل را انجام داده است) این حدیث ضعیف است و بسیاری از حفاظ آن را تضعیف نموده‌‌اند، اما از پیامبر ﷺ در صحیح مسلم ثابت است که می‌_‌فرماید: «أنه کان إذا صلی الفجر جلس فی مصلاه حتی تطلع الشمس حسنا»[۲](ایشان هنگامی که نماز صبح را می‌‌خواندند در محل نماز می‌‌نشستند تا اینکه خورشید کامل طلوع نماید) و در این حدیث ذکر خواندن دو رکعت نیست.

خلاصه‌‌ی جواب: دو رکعت ضحی همان دو رکعت اشراق است، اما اگر دو رکعت را در اول وقت یعنی بعد از بالا رفتنم خورشید به اندازه‌‌ی یک نیزه مقدم نمودی، نماز اشراق و ضحی است و اگر آن را به آخر وقت انداختی، نماز ضحی است و اشراق نیست.

اما حداقل ان دو رکعت است و حداکثر آن حدی ندارد و انسان بر اساس نشاطش می‌‌خواند.

[۱] ترمذی: کتاب الصلاة، باب ذکر ما یستحب من الجلوس فی المسجد بعد صلاة الصبح حتی تطلع الشمس، شمارهی (۵۸۶).

[۲] مسلم: کتاب المساجد و مواضع الصلاة، بابا فضل الجلوس فی مصلاه بعد الصبح، و فضل المساجد، شمارهی (۶۷۰).

تعداد بازدید: 7

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ماذا تقولون يا فضيلة الشيخ في صلاة الضحى؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نقول في صلاة الضحى: ما تبين لنا من الأدلة أنها سُنَّة دائمة، والعلماء -رحمهم الله – اختلفوا فيها، لكن الذي أرى أنها سُنَّة دائمة يفعلها الإنسان كل يوم؛ لأنه لو لم يكن من ذلك إلا أنها تجزئ عن الصدقات التي تكون على كل سلامى من الناس كل يوم تطلع فيه الشمس، فإن كل يوم تطلع فيه الشمس يصبح على كل عضو من أعضاء الإنسان صدقة، وأعضاء الإنسان قيل : إنها ثلاثمئة وستون عضوا، كل عضو يحتاج إلى صدقة منك في كل يوم تطلع فيه الشمس، كما ثبت ذلك عن النبي عليه الصلاة والسلام، ولكنها ليست صدقة المال، بل هي صدقة المال وغيره، ففي كل تسبيحةٍ صدقة وكل تهليلة صدقة، وكل تحميدة صدقة، وكل تكبيرة صدقة، وأمر بالمعروف صدقة، ونهي عن المنكر صدقة، وإعانة الرجل على مهمته صدقة، وإماطة الأذى عن الطريق صدقة، وكل قول يُقَرِّبُ إلى الله صدقة، وكل فعل يُقَرِّب إلى الله صدقة، وبَسْطُ الوجه صدقة، وحُسْنُ الخلق صدقة كل هذه ،صدقات كل فعل الخير حتى قال النبي -عليه الصلاة والسلام-: «وفي بضع أحدكم صدقة» يعني الرجل إذا أتى أهله فهو صدقة – قالوا: يا رسول الله أيأتي أحدنا شهوته ويكون له فيها أجر؟ قال: «أرأيتم لو وَضَعَهَا في حرام أكان عليه وزر»؟ يعني: نعم يكون عليه وزر إذا وضعها في الحرام، قال: «فكذلك إذا وضعها في الحلال كان له أجر»، أخبر النبي – عليه الصلاة والسلام- في حديث آخر أنه يجزئ عن ذلك ركعتان يركعهما من الضحى فلو لم يكن من فوائد المحافظة على صلاة الضحى إلا هذا الحديث لكان كافيًا، فأرى أن الإنسان يستمر عليها.