دوشنبه 21 ربیع‌الثانی 1447
۲۱ مهر ۱۴۰۴
13 اکتبر 2025

(۱۴۸۸) حکم شرعی تأخیر در وضو به‌ سبب تقطیر بول پس از خروج از خلاء

(۱۴۸۸) سوال: من از مشکلی رنج می‌برم که موجب نگرانی من شده است؛ بعد از خروج از سرویش بهداشتی در حال وضو گرفتن، نماز خواندن یا قبل و یا بعد از آن، احساس می‌کنم چند قطره ادرار از من خارج می‌شود. این احساس تا حدود نیم ساعت ادامه دارد. سپس این قطره‌ها قطع شده و کاملا خشک می‌شود. چند سال است که به این بیماری دچار شده‌ام. برای درمان نیز اقدام کردم اما ‌فایده‌ای نداشت. آیا وضو و نمازم درست است یا باید منتظر بمانم تا این قطره‌ها قطع شده و کاملا خشک ‌شود؟ نظر به این که این قطره‌ها بعد از نیم ساعت، قطع می‌شود اما این منتظر ماندن برایم سخت است و گاهی آزارم می‌دهد.

جواب:

ابتدا بهتر است در مورد سبب دچار شدن به چنین بیماری بپرسیم؛ از جمله این اسباب موارد آتی هستند:

۱) برخی افراد پس از پایان ادرار، آلت تناسلی خود را می‌چکانند و چه بسا انگشت را از ابتدای آلت تناسلی بر مجرای ادرار می‌کشند و گمان می‌کنند که این کار، منجر به خالی شدن این مجاری از ادرار می‌شود. این کار سبب شُل و سست شدن عضلات آلت تناسلی شده و چه بسا به پارگی آن‌ بیانجامد که این به انسان زیان می‌رساند. لذا کسانی که این کار را انجام می‌دهند، خیلی زود به همین سلس البول (بیماری خروج ادرار به طور غیر ارادی) که سؤال کننده اشاره کرد، دچار می‌شوند.

۲) برخی افراد خیال می‌کنند که چیزی از آنان خارج می‌شود و شیطان در قلبش وسوسه‌ می‌کند که چیزی از وی خارج شده است لذا به آلت تناسلی می‌نگرد و آن را می‌فشارد و سر آلتش را می‌چکاند که البته این کار اشتباهی است.

درمان دو سبب مذکور چنین است:

۱) درمان سبب اول: از انجام این کار، دست بکشد، آلت تناسلی خود را فشار ندهد و نچکاند؛ فقط وقتی ادرارش تمام شد، سر آلت تناسلی را بشوید و بدین ترتیب همه چیز تمام شده است.

۲) درمان شک و تردید در مورد این که ادرار از وی خارج شده است یا خیر؛ درمانش همان است که از رسول الله ﷺ ثابت است که از ایشان درباره‌ی مردی پرسیده شد که در شکمش چیزی را احساس می‌کند و شک می‌کند که بادی از وی خارج شده است یا خیر؟ رسول الله ﷺ فرمود: «لا يَنصَرِف حتى يَسمَعَ صوتاً أو يَجِدَ رِيحاً»[۱] : (نباید نمازش را رها کند تا این‌ که صدایی بشنود یا بویی استشمام کند). این درمان به خواست الله À سودمند و کارساز است زیرا نسخه‌ی پزشکی است که خودش ﷺ رسول الله و پیامبر الهی می‌باشد.

دوم: در مورد جواب به این سؤال باید گفت: علما می‌گویند: اگر شخص دچار به سلس البول چنین باشد که ادرارش معمولا بعد از ربع ساعت، نیم ساعت یا در زمانی که هنوز فرصت نماز وجود دارد و وقتش خارج نشده است قطع می‌شود، وی منتظر می‌ماند تا این قطرات قطع شوند. هرگاه قطع شد، عورت خود را پاک نموده، وضو می‌گیرد و نمازش را ادا می‌کند.

بنابراین به این برادر می‌گوییم: سعی کن ادرارت قبل از دخول وقت نماز باشد تا در همان اول وقت نماز، ادرار متوقف شود و بتوانی نماز را با جماعت ادا کنی. با وجود دشوار بودن این کار باید دانست که اجر و پاداش نیز به اندازه‌ی مشقت است و این سختی کشیدن از بین نمی‌رود؛ زیرا فرد به خاطر بر پا کردن عبادت الله B این سختی و مشقت را به جان خریده است و وقتی چنین باشد، انسان به خاطر آن پاداش دریافت می‌کند چنان که در حديث آمده است: «أجرُكِ على قَدرِ نَصَبِك»[۲] : (اجر و پاداشت به اندازه‌ی سختی و مشقتی است که تحمل می‌کنی).

این سؤال کننده باید از الله B کمک بخواهد، در برابر این سختی و دشواری، صبر کند و اجر و عافیت را از الله B درخواست کند. ما نیز از الله B برای وی خواستار عافیت و شفا هستیم زیرا که او بر هر کاری بسیار توانا است.


[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] صحیح بخاری: کتاب الحج، باب أجرة العمرة علی قدر النصب، شماره (۱۷۸۷). صحیح مسلم: کتاب الحج، باب بیان وجوه الإحرام…، شماره (۱۲۱۱).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أنا أعاني من مشكلة تُسبب لي الهم، وهي: أنني وبعد الخروج من الخلاء دورة المياه أُحِسُّ بنزول قطرات من البول في أثناء الوضوء، أو في الصلاة، أو قبل ذلك، أو بعد ذلك، وتستمر إلى نصف ساعة، ثم تنقطع هذه القطرات، وتجف تماما، وأنا مريض بهذا المرض منذ سنوات، وقد عولجت، ولكن لم ينفع العلاج، فهل وضوئي صحيح وكذلك صلاتي ؟ أم على أن أنتظر حتى تجف القطرات، علما بأنها تجف وتنقطع بعد نصف ساعة، ولكن هذا الانتظار يشق علي، ويُسبب لي الحرج في بعض المرات؟

فأجاب رحمه الله تعالى-: أولا: ينبغي أن نسأل عن السبب الذي يُوجب مثل هذا المرض. فمن أسبابه:

1 – أن بعض الناس إذا فرغ من بوله جعل يعصر ذَكَره، وربما أَمَرَّ يده من أصل الذكر على قنوات البول، زعما منه أن ذلك يؤدي إلى فراغ هذه القنوات من البول، وهذا يوجب استرخاء هذه العضلات، وربما تتمزّق فيحصل بذلك ضرر على الإنسان، ولهذا كان الذين يفعلون هذا الشيء يسرع إليهم هذا السَّكس الذي أشار إليه هذا السائل.

2- أن بعض الناس يتوهم أنه خرج منه شيء، ويُلقي الشيطان في قلبه أنه خرج شيء، فيذهب يُفتِّش في ذكره، ويَعصِر رأس الذكر، وهذا خطأ

وعلاج هذين السببين :

أما الأول: فعلاجه أن يكف عنه، وألا يعصر الذكر، وإذا انتهى البول غسل رأس الذكر، وانتهى كل شيء.

وأما الثاني: وهو الشك في نزول شيء أم عدمه؛ فدواؤه ما ثبت عن النبي أنه سئل عن الرجل يجد في بطنه شيئًا، فيُشكل عليه أَخَرَج منه شيء أم لا؟ فقال -عليه الصلاة والسلام: «لَا يَنْصَرِفْ حَتَّى يَسْمَعَ صَوْنًا أَوْ يَجِدَ ريحا»، وهذا دواء ناجع بإذن الله ؛ لأنه وَصفَةٌ من طبيب هو رسول الله صلى الله عليه وسلم.

ثانيا: ما يتعلَّق بالجواب على هذا السؤال أن أهل العلم يقولون: إن صاحب السلس إذا كان له عادة أن ينقطع سلسه بعد ربع ساعة، أو نصف ساعة، أو في زمن يتسع للصلاة قبل خروج وقتها، فإنه ينتظر حتى ينقطع، فإذا انقطع استنجى، ثم توضأ، وصلى.

وعلى هذا نقول للأخ: احرص على أن يكون بولك قبل دخول وقت الصلاة بزمن ينقطع فيه هذا البول في أول الوقت، حتى تُدرك صلاة الجماعة، وهذا وإن حصل فيه مشقة على الإنسان فإن الأجر على قدر المشقة، ولن تضيع هذه المشقة سُدّى؛ لأنها مشقة من أجل إقامة عبادة الله -عز وجل-، ومتى حصلت المشقة من أجل إقامة العبادة فإنه يُؤجر الإنسان عليها، كما جاء في الحديث: «أَجْرُكِ عَلَى قَدْرِ نَصَبِك».

فليستعن هذا السائل بالله عز وجل، ويصبر على ما يحصل له من المشقة، ويسأل الله المثوبة والعافية، ونحن نسأل الله له العافية والشفاء، إنه على كل شيء قدير.

مطالب مرتبط:

(۱۵۱۸) حکم دست زدن به عورت (شرمگاه پشت یا جلو) در حال وضو داشتن چیست؟

صحیح به نظر من، این است که لمس کردن عورت، وضو را باطل نمی‌کند زیرا احادیث در این باره متفاوت است و اصل بر عدم بطلان می‌باشد. ...

ادامه مطلب …

(۱۵۵۷) آیا جایز است که قرآن را بدون وضو از حفظ تلاوت کنم؟

بله، جایز است که حافظ قرآن، قرآن را بدون وضو تلاوت کند اما بهتر است که وضو داشته باشد....

ادامه مطلب …

(۱۵۴۵) حکم و راهکار شرعی وسواس در وضو و نماز

راه حل این است که هرگاه انسان دچار وسوسه شد، از شیطان رانده شده به الله À پناه ببرد و اگر این شک و تردیدها برایش پیش آمد، هرگز به آن توجه نکند و به طور کلی از آن رویگردان شود...

ادامه مطلب …

(۱۵۳۱) حکم تماس پزشک با بیمار زن و تأثیر آن بر وضو

پاسخ این پرسش، مستلزم دو مطلب است: ...

ادامه مطلب …

(۱۵۲۹) آیا لمس کردن همسر، وضو را باطل می‌کند؟

لمس کردن همسر، وضو را باطل نمی‌کند مگر این‌ که چیزی از فرد لمس کننده خارج شود؛ اگر مذی بود، واجب است که آلت تناسلی و بیضه‌هایش را بشوید و وضو بگیرد اما اگر منی بود، واجب است که غسل نماید....

ادامه مطلب …

(۱۵۰۶) آیا خونریزی در صورتی که شخص زخمی شود، وضو را باطل می‌کند؟

صحیح این است که خروج خون از جایی غیر از محل خروج ادرار و مدفوع، وضو را باطل نمی‌کند و تفاوتی ندارد که این خون مانند خون دماغ از بینی، از یک زخم یا برای انجام آزمایش خون خارج شود. کم یا زیاد بودن خون نیز تفاوتی ندارد.....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه