سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۶۸۹) حکم پرداخت کمتر از مزد توافق شده به کارگر

(۴۶۸۹) سوال: اگر شخصی کارگری را با حقوقی توافقی استخدام نماید، اما در آخر ماه و هنگام پرداخت حقوق، با توجیه اینکه کار انجام شده کمتر از مقدار مطلوب بوده، پول کمتری به کارگر برداخت کند، آیا مرتکب گناه شده است؟ لطفا پاسخ بدهید خداوند به شما اجر اخروی عنایت بفرماید.

جواب:

بله. اگر کسی کارگری به کار بگمارد و به صورت کامل از او کار بکشد، سپس دستمزد او را کامل به او ندهد، خداوند در روز قیامت دشمن او خواهد بود. الله تعالی در حدیثی قدسی می­فرماید: ”  ثلاثةٌ أنا خَصمُهُم يَومَ القِيامَةِ : رَجُلٌ أعطى بي ثُمّ غَدَرَ ، و رَجُلٌ باعَ حُرّا فَأكَلَ ثَمَنَهُ ، و رجُلٌ استَأجَرَ أجِيرا فَاستَوفى مِنهُ العَمَلَ و لم يُوَفِّهِ أجرَه .

“سه كسند كه روز قيامت من دشمن آنها هستم : مردى كه با من پيمان بندد و سپس خيانت كند، مردى كه انسان آزادى را [برده كند و او را] بفروشد و بهايش را بخورد و مردى كه مزدورى را اجير كند و از او كاملاً كار بكشد و مزدش را به طور كامل نپردازد.”

اما اگر کارگر در کار کم و کاستی نشان داده است، ممکن است دلیل موجهی داشته باشد (مثلا به نحوی کارفرما مسبب باشد)، یا اینکه هیچ دلیلی نداشته و انسان اهمال کاری بوده است که برای هر کدام تدبیر و راه حلی وجود دارد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما توجيه فضيلة الشيخ إلى رجل استأجر عاملًا براتب اتفقا عليه فيما بينهم، ولكن عند نهاية الشهر نقص من أجره بحجة أن عمله قليل، أثابكم الله؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم إذا استأجر الإنسان أجيرا، واستوفى حقه من الأجير كاملا، ونقص من أجره، يعني لم يعطه الأجرة كاملة، فإن الله -تعالى- خصمه يوم القيامة، قال الله -تعالى- ثلاثة في الحديث القدسي: «ثَلَاثَةٌ أَنَا خَصْمُهُمْ يَوْمَ القِيَامَةِ: رَجُلٌ أَعْطَى بِي ثُمَّ غَدَرَ، وَرَجُلٌ بَاعَ حُرًّا فَأَكَلَ ثَمَنَهُ، وَرَجُلٌ اسْتَأْجَرَ أَجِيرًا فَاسْتَوْفَى مِنْهُ، وَلَمْ يُعْطِ أَجْرَهُ».

أما إذا كان الأجير قد نقص شيئًا من العمل المتفق عليه، فهذا يُنظر فيه قد يكون لعذر، وقد يكون السبب المستأجر، وقد يكون لغير عذر، ولكنه متلاعب، ولكل حال حكمه.

مطالب مرتبط:

(۴۶۹۴) حکم ساخت تالار عروسی با احتمال انجام محرمات در آن

اگر نمی­تواند از این محرمات جلوگیری به عمل آورد و مردم در تالاری که از او اجاره می­گیرند هر چه بخواهند انجام می­دهند، پس نباید اقدام به ساخت این تالار نماید...

ادامه مطلب …

(۴۷۰۷) آیا مجاز است از کارگران تحت کفالت درصدی از سود یا مبلغی ثابت دریافت کنیم؟

جذب کارگر از خارج کشور، در شرایطی که بین واردکننده و بین حکومت (خداوند به حکومت توفیق دهد) شروط معینی وجود داشته باشد:...

ادامه مطلب …

(۴۶۹۹) حکم دریافت پول برای خواندن قرآن به نیت شفا

انسان نباید به ازای قرائت قرآن پولی از کسی بگیرد. قرائت قرآن جزو عبادات است و عبادات باید به صورت خالص برای خدای تعالی انجام شوند و انسان نباید آن را به منظوری دنیوی انجام دهد....

ادامه مطلب …

(۴۶۸۷) حکم استثمار کارگر نیازمند توسط کارفرما و نقض قرارداد کاری

این کار کاملا حرام است و در شان مومنان نیست...

ادامه مطلب …

(۴۷۱۳) آیا گرفتن مبلغ اضافه بر حقوق از کارفرما جایز است؟

اگر کاری انجام نداده که هدیه ای به او داده شود، و این کار وی، مزدی دارد که بر شرکت واجب است، او نباید چیزی را قبول کند و همانا این سالم تر و پرهیزکارتر است....

ادامه مطلب …

(۴۷۱۲) آیا پرداخت درصدی به کارگر علاوه بر حقوق ماهیانه جایز است؟

اگر به او اجازه  معامله درصدی با کارگران را دادند پس بر او در این معامه باکی نیست به شرطی که کار را بپذیرد و آنچه که خواسته شده انجام بدهد..

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه