(۴۵۹۲) آیا فروش طلا با تأخیر در پرداخت از سوی خریدار جایز است؟

(۴۵۹۲) سوال: ای شیخ گرامی زنی در زمینهی خرید و فروش طلا کار میکند. او میگوید: گوشوارهی کوچک دخترانهای دارم همراه با چند انگشتر و النگو. بعضی از زنان از من طلا میگیرند و بعد از یک یا دو ماه پول آن را میپردازند، زیرا من به ایشان اعتماد دارم و ایشان همسایه و هم محل من هستند. آیا این امر جایز است؟

جواب:

طلا با طلا یا مبادلهی طلا با طلا تنها اگر دو شرط ذیل در آن رعایت شود مجاز است:

شرط اول: وزنها باید مشابه و برابر باشد. نباید یکی از آنها از دیگری چیزی زیادتر داشته باشد. حال این چیز زیاده خواه طلا، نقره یا اسکناس باشد. تمام این موارد ناجایز هستند.

شرط دوم: هر دو طرف مطالبات طرف مقابل خود را تمام و کمال در محل معامله و قبل از جدا شدن از هم بپردازند. و دلیل این شرط حدیث پیامبر است که میفرماید:“الذهب بالذهب، والفضة بالفضة، والبُر بالبُر، والشعير بالشعير، والتمر بالتمر، والملح بالملح، مثلًا بمثل، سواء بسواء، يدًا بيد، فإذا اختلفت هذه الأصناف فبيعوا كيف شئتم إذا كان يدًا بيد”

“طلا را در برابر طلا، نقره را در برابر نقره، گندم را در برابر گندم، جو را در برابر جو، خرما را در برابر خرما و نمک را در برابر نمک، مثل هم به طور مساوی و دست به دست بفروشید. اما اگر نوع آنها با هم تفاوت داشت (مثلا طلا را در برابر نقره خواستید بفروشید) هر گونه که فروختید اشکالی ندارد؛ به شرط اینکه دست به دست باشد.”

پس اگر فروش طلا به ازای نقره یا اسکناس انجام شود، هر دو طرف باید مطالبات طرف مقابل خود را تمام و کمال در محل معامله و قبل از جدا شدن از هم بپردازند.

و بنا بر موارد فوق الذکر در جواب این خانم میگوییم: فروش طلا به صورت نسیه جایز نیست زیرا ربا محسوب میشود. باید به مشتری خود بگوید که پول طلا را کامل بیاور تا معامله را انجام دهم. مشتری میتواند از کسی قرض بگیرد و این جواهرات را با پول قرض گرفته شده بخرد. اما اگر نتوانست ولی به این جواهرات نیاز داشت، پس باید با فروشنده توافق کند و به او بگوید: این طلا را نزد خود نگه دارتا پول آن را حاضر میکنم و آنگاه معامله خواهیم کرد. اگر اینگونه باشد جایز است. زیرا گاهی زنی از جواهری خوشش میآید و نگران میشود که کس دیگری آن را بخرد و دیگر دست او به آن جواهر نرسد. پس باید با فروشنده توافق کند تا آن را تا زمان آماده شدن مبلغ مورد نیاز، نزد خود نگاه دارد و هر گاه پول را حاضر کرد، با قیمت وقت خرید، آن را خریداری نماید.

تعداد بازدید: 1

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة فضيلة الشيخ امرأة تعمل في بيع وشراء الذهب، تقول: عندي حَلَق صغير للبنات وغَوَايش وخواتم، ويقوم بعض النسوة بأخذ ما يردن من الذهب، ويدفعن لي الثمن بعد شهر أو شهرين، لأنني أثق بهن وهُنَّ مِن جاراتي في الحارة، هل يصح هذا؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الذهب بالذهب وإن شئت فقل: مبادلة الذهب بالذهب لا تجوز إلا بشرطين:

الشرط الأول: التماثل والتساوي في الوزن، فلا يجوز بيع الذهب بالذهب، مع زيادة في أحدهما سواء كانت هذه الزيادة من جنس الذهب، أو من فضة، أو من أوراق عملة، كل هذا لا يجوز.

الشرط الثاني: التقابض في مجلس العقد، ودليل ذلك قول النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- «الذَّهَبُ بِالذَّهَبِ، وَالْفِضَّةُ بِالْفِضَّةِ، وَالْبُر بِالْبُرْ، وَالشَّعِيرُ بِالشَّعِيرِ ، وَالتَّمْرُ بِالتَّمْرِ، وَالْمَلْحُ بِالْمِلْحِ، مِثْلَا بِمِثْلٍ، سَوَاءً بِسَوَاءٍ، يَدًا بِيَدِ، فَإِذَا اخْتَلَفَتْ هَذِهِ الْأَصْنَافُ، فَبِيعُوا كَيْفَ شِئْتُمْ، إِذَا كَانَ يَدًا بیده».

فعلى هذا إذا بيع الذهب بفضة، أو بأوراق عملة، فإنه لا يجوز التفرق من مجلس العقد إلا بالتقابض من الطرفين.

وبناء عليه نقول في جواب هذه المرأة السائلة: إنه لا يجوز أن تعطي الذهب من يشتريه، ولا يُسَلَّم الثمن، إلا بعد مدة، لأن ذلك ربّا، ولكن عليها أن تقول للمشترية التي تطلب هذا الذهب انت بالثمن لكي يتم العقد.

والمشترية ربما تجد مَن يُقرضها، وتشتري به هذه الحلي، فإذا قدر أنها أيست، وأنها تحتاج إلى هذا الحلي فلها أن تتفق مع البائعة فتقول: اجعلي هذا الذهب عندك حتى آتي بالثمن، ثم نعقد البيع بعد أن أحضر الثمن. فإن هذا لا بأس ا به، لأن المرأة قد يُعجبها نوع من الحلي عند البائعة، وتخشى أن يُشترى ويفوتها، البائعة بأن تبقيه عندها حتى تحصل الثمن، ثم تأتي وتشتريه بالسعر

فلتتفق مع الذي يكون عند الشراء.