(۴۵۶۵) سوال: حکم فروش عینه و فروش با تورق چیست؟

جواب:

فروش عینه آن است که انسان چیزی را به نسیه بفروشد سپس با قیمت کمتر و به صورت نقدی همان کالا را دوباره بخرد. مثلا خودرویی را به قیمت شصت هزار به صورت قسطی بفروشد و سپس همان را به قیمت چهل هزار و به صورت نقد بخرد. این همان مساله “عینه” است و حرام است زیرا یک حیله ربوی بوده و خرید به حالت صوری انجام می­گیرد. اما اگر مشتری ماشین را به کس دیگری (با قیمت کمتر و نقدی) بفروشد تورق کرده است. درباره مساله تورق بین علما اختلاف وجود دارد. برخی آن را زیرمجموعه­ی عینه دانسته­اند و برخی دیگر آن را بلااشکال می­دانند اما می­گویند شرط احتیاط این است که از آن دوری گزیده شود.