پنج‌شنبه 17 ربیع‌الثانی 1447
۱۷ مهر ۱۴۰۴
9 اکتبر 2025

(۴۳۴۶) آیا وکالت در رمی برای حاجیِ مقیم در مکه در ایام تشریق جایز است؟

(۴۳۴۶) سوال: بعضی از حجاجی که از مصر برای حج آمده‌ بودند در ایام تشریق در مکه شب را گذرانده و یکی از نزدیکشان را برای رمی کردن وکیل کرده بودند، آیا این جایز است؟ لطفاً ما را راهنمایی کنید جزاکم الله خیرا.

جواب:

رمی جمرات از اعمال حج و از واجبات است و جایز نیست که در رمی کردن کسی را وکیل گرفت همانطور که جایز نیست در طواف یا سعی یا وقوف در عرفه یا شب گذراندن در مزدلفه کسی را وکیل گرفت زیرا اللهÀ می‌فرماید: {وَأَتِمُّوا۟ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِ} [سوره البقرة: ۱۹۶] : (و حج و عمره را برای الله به اتمام برسانید): و اتمام حج و عمره یعنی انجام دادن تمام افعال و اقوالی را که واجب است بر سبیل وجوب و تمام أفعال و اقوالی که سنت است بر سبیل استحباب ، بله اگر شخصی به دلیل مریضی یا چیز دیگر نتواند به جمرات برسد، کسی را از جای خود وکیل می‌کند که از جانب او رمی کند زیرا که از صحابه وارد شده است از جانب کودکان رمی می‌کردند و اگر از صحابه وارد نشده بود که از جانب کودکانشان رمی می‌کرده‌اند می‌گفتیم: کسی که توانایی رمی ندارد از او ساقط می‌شود زیرا واجبات با قادر نبودن بر آن ساقط می‌شود ولی وقتی صحابه از جانب کودکانشان رمی می‌کردند، گفتیم کسی که توانایی رمی ندارد کسی را برای رمی کردن وکیل بگیرد ولی اگر می‌گوید که می‌توانم اما از شلوغی می‌ترسم به او می‌گوییم: رمی خود را به وقتی که در آن شلوغی نیست به تأخیز بیانداز و اگر فرض بگیریم که برای رمی جمرات سه‌گانه بعد زوال و بعد عصر شلوغی شدت می‌یابد آن را تا شب به تأخیز بیاندازیم زیرا رمی کردن در شب جایز می‌باشد مخصوصا زمانی که نیاز باشد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: يقوم بعض الْحُجَّاج الذين قدموا من مصر لأداء فَرِيضَةِ الْحَجِّ بالمبيت في مَكَّة أيام التشريق، وتوكيل أحد الأقارب للرجم مكانهم، فهل هذا جائز؟ أفيدونا جزاكم الله خيرًا.

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الْجَمَرَاتِ من أعمال الْحَجِّ، وهو من رمي واجبات الحج فلا يجوز لأحد أن يُوَكَّل من يرمي عنه، كما لا يجوز له أن يُوَكَّلَ من يطوف عنه، أو يَسْعَى عنه، أو يقف بِعَرَفَةَ عنه، أو يبيت في مُزْدَلِفَةً عنه، لأن الله تعالى قال: ﴿ وَأَتمُوا الْحَجَ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ ﴾ [البقرة: ١٩٦]، وإتمام الْحَجِّ وَالْعُمْرَةِ أن يأتي بجميع أفعالهما وأقوالهما وجوبا في الواجب، وندبا في المستحب، نعم لو فرض أن الإنسان لا يستطيع الوصول إلى الْجَمَرَاتِ لمرض أو غيره، فله أن يُنيب عنه، لأنه ورد عن الصحابة رضي الله عنهم كانوا يرمون عن الصغار، ولولا أنه من يرمي . ورد عن الصحابة أنهم يرمون عن الصغار لقلنا: إن من عجز عن الرمي فليس لأن الواجبات تَسْقُطُ بالعجز، لكن لما كان الصحابة يرمون عن الصغار قلنا إن من عجز عن الرمي فإنه يُوَكَّلُ من يرمي عنه، لكن لو قال: أنا قادر عليه شيء إلا أني أخشى من الزحام. قلنا له: أجل الرمي إلى وقت لا يكون فيه الزحام، فإذا قَدَّرْنَا أن الزحام يشتد في رمي الْجَمَرَاتِ الثلاث بعد الزوال وبعد العصر، فليؤجله إلى الليل لأن الرمي بالليل جائز، ولا سيما عند الحاجة.

مطالب مرتبط:

(۴۳۸۶) حکم کسی که ارکانی از رکن‌های حج را انجام ندهد چیست؟

هنگامی که یکی از ارکان را به جا نیاورد، از روی حصر باشد یا از روی غیر حصر باشد و معنی حصر: مانعی برای انسان پیش آید  که نتواند حجش را تمام کند....

ادامه مطلب …

(۴۳۰۴) رمی ناقص به‌ علت ازدحام و انحراف سنگ‌ریزه‌ها

زدن به جمره واجب نیست زیرا آن ستون‌های موجود در آن حوض‌ها جمار مجرد علامت‌هایی برای مکان رمی هستند و واجب این است که سنگ‌ریزه به آن حوض برسد ...

ادامه مطلب …

(۴۳۰۸) حکم وکالت در رمی جمره اول برای حاجی ناتوان

واجب است که خودش رمی کند مگر این که آن مرد یا زن مریض باشد یا این که حامله باشد و برای فرزندش بترسد یا مانند آن که کسی از او نیابت می‌کند....

ادامه مطلب …

(۴۳۲۳) حکم تراشیدن سر پیش از ذبح قربانی در روز عید

تراشیدن سرت قبل از ذبح اشکالی ندارد و حرجی در آن نیست و فدیه‌ای برای تو لازم نمی‌باشد ...

ادامه مطلب …

(۴۲۹۵) حکم شک در محل مبيت مزدلفه پس از انجام اعمال حج

اگر برای شما روشن شده که قبل از مزدلفه پایین گشته‌اید حکم شما در حکم کسی که شب ماندن در مزدلفه را ترک کرده است زیرا برای انسان واجب است که احتیاط کند و در مکانی نشیند مگر این که یقین داشته باشد که غالب ظنش آن است که در مزدلفه است....

ادامه مطلب …

(۴۳۴۰) حکم تأخیر در اتمام طواف افاضه تا بعد از نماز صبح روز عید

کفاره‌ای بر او نیست زیرا او طواف افاضه را در وقتش به جا آورده است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه