سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۵۰۶) حکم گریه بر میت

(۳۵۰۶) سوال: اخیراً پدرم از دنیا رفته است. بسیاری از مردم مرا نصیحت می‌کردند که به خاطر وفات وی گریه نکنم. آیا گریه کردن من به خاطر او زیانی به او می‌رساند؟ نظر به این که گاهی نمی‌توانم خود را از گریه کردن باز دارم، خصوصاً زمانی که لباس و وسایلش را ببینم و پشتیبانی‌های او از ما را به یاد بیاورم. لطفاً در این باره توضیح دهید، الله À به شما اجر دهد.

جواب:

بر اثر گریه کردن بر پدرش گناهی بر وی نیست. زیرا این امری فطری است که انسان نمی‌تواند آن را دفع کند به ویژه زمانی که مصیبت را به یاد آورد یا چیزی از آثارش مثل کتاب، لباس، مجلس و چنین چیزهایی را ببیند اما برای انسان شایسته است به الله À پناه ببرد، صبر و شکیبایی کرده و مصیبتش و آنچه از دست داده را زیاد یاد نکند زیرا هر چه بیش‌تر مصیبت را یاد کند اندوهش تازه می‌شود در حالی که انسان امر شده اندوه را از خودش دور کند و تا جایی که می‌تواند خوشحالی را به خود وارد سازد اما کسی که خودش را به گریه وا می‌دارد از این کار باز داشته می‌شود خصوصاً اگر گریه‌اش همراه با نوحه‌سرایی و یاد کردن از خوبی‌های میت باشد. نوحه‌سرایی بدین صورت است که با صدا گریه کند مانند نوحه سرایی کبوتر. تعریف کردن از خوبی های میت نیز بدین صورت است که بگوید: پدرم! حالا چه کسی فلان چیز را برای ما می‌آورد؟ چه کسی فلان چیز را برای خانه تهیه می‌کند؟ و غیره.

به همین مناسبت دوست دارم برادران مسلمانم را به آنچه در بعضی از روزنامه‌ها رخ می‌دهد -هر چند که الحمدالله کم است- یادآور شوم. می‌بینی که نویسنده پیرامون دوستش که از دنیا رفته در نوشته‌اش او را مخاطب قرار داده و می‌گوید: فلانی! ای کسی که در مجالسمان با او انس می‌گرفتیم، ای کسی که صبحگاهان و شامگاهان با او خلوت می‌کردیم، ای کسی که با ما سخنان نیک می‌گفت و غیره که این کار از جمله همان تعریف کردن از خوبی های میت است که از آن نهی شده است.

 بنابراین برای انسان شایسته است اندوه را در خودش و دیگران شعله‌ور نکند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: تُوُفِّي والدي قريبا، وقد نصحني كثير من الناس بأن لا أبكي عليه، فهل بكائي عليه يضره؟ علما بأني أحيانًا لا أستطيع أن أمنع نفسي من البكاء، وخصوصا إذا رأيت ثيابه وأغراضه وتذكرت ما كان يقوم به من مساندة لنا. وَجهُونًا مأجورين.

فأجاب رحمه الله تعالى: إنه ليس عليها حَرَجٌ في بكائها على أبيها؛ لأن هذا أمر فطري ولا يمكن للإنسان أن يدفعه، لا سيما إذا تذكر الإنسان مصابه أو رأى شيئًا من آثاره من كتب أو ثياب أو مجالس أو ما أشبه ذلك.

ولكن الذي ينبغي للإنسان أن يعتصم بالله تبارك وتعالى، وأن يتصبر ولا يُكثر ذكر مصابه بمفقوده؛ لأنه كلما أكثر تذكره تجدد الحزن، والإنسان مأمور بأن يَطْرُدَ الأحزان عن نفسه، وأن يُدْخِلَ عليها السرور بقدر المستطاع، أما الإنسان الذي يستجلب البكاء فهذا هو الذي يُنْهَى عن فعله، لا سيما إذا كان معه نياحة أو ندبة، فالنياحة أن يأتي بصوت البكاء كنوح الحمام، والندبة: أن يندب الميت فيقول: يا أبتاه! يا من يأتي إلينا بكذا، ويأتي للبيت بكذا، وما أشبه ذلك.

وإنني بهذه المناسبة أود أن أُذكِّرَ إخواني المسلمين بما قد يقع -وهو قليل والحمد لله – في بعض الصُّحف تجد الكاتب يكتب عن صاحب له مات، فيخاطبه ويقول: يا فلان يا من نستأنس به في مجالسنا، يا من نخلو معه صباحًا ومساء، يا من يعلمنا بأحاديثه الطيبة، وما أشبه ذلك، وهذا من الندب المنهي عنه، فينبغي للإنسان أن لا يثير الأحزان في نفسه، ولا في غيره أيضًا.

مطالب مرتبط:

(۳۵۰۱) حکم تعزیه گفتن در مکانی غیر از قبرستان

انسان هر کجا یافته شود تعزیه گفته می‌شود: در مسجد، بازار یا قبرستان. مادامی که مصیبت را از یاد نبرده در هر جایی تعزیه گفته می‌شود اما هرگاه مصیبت را از یاد برده و اثرش از او از بین رود تکرار تعزیه فایده‌ای ندارد...

ادامه مطلب …

(۳۵۰۸) حکم رفتن از شهری به شهر دیگر برای تعزیه گفتن یا نماز خواندن بر میت

اصل بر این است که اشکالی ندارد اما می‌ترسم درِ فخر فروشی بر مردم باز شود و خود و دیگران را خسته کنند زیرا اگر این کار به عادت تبدیل شد کسی که این کار را انجام ندهد در معرض سخن مردم و ریختن آبرویش قرار می‌گیرد.....

ادامه مطلب …

(۳۵۳۸) حکم اطعام اهل میت توسط همسایگان در سه روز اول

یک بار آن جایز است اما به شرط اینکه اهل میت به نسبت درست کردن غذا، مشغول باشند...

ادامه مطلب …

(۳۵۳۳) آیا اطعام در ایام تعزیه برای روح میت جایز است؟

این عمل ( یعنی جمع کردن این صدقات) صحیح نمی‌باشد ولی اما جمع شدن نزدیکان و دوستان برای تشیع جنازه و همراهی جنازه‌اش اشکالی ندارد و بلکه از سنت است مخصوصا اگر نزدیکانش یا دوستانش و یا غیره از کسانی که حقی بر او دارند، باشد....

ادامه مطلب …

(۳۵۲۲) چگونه بین غذا دادن برای میت و صدقه فرق بگذاریم؟

شام دادن برای میت در روز اول یا دوم یا سوم از مرگش و یا با گذشت یک هفته و یا گذشت یک سال و مانند آن، همه‌اش بدعت است ....

ادامه مطلب …

(۳۵۴۴) حكم ختم قرآن و دعای ختم از کتاب احمد البراک برای میت

از این کتابی که سوال کننده گفتند چیزی در نزد من نیست و از آن نمی‌دانم اما جمع شدن اهل میت برای عزا به مدت سه روز و قرائت قرآن و اهدای ثواب آن از بدعت می‌باشد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه