سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۳۹۴) حکم قرائت قرآن بعد از دفن میت بر قبر چیست؟

(۳۳۹۴) سوال: حکم قرائت قرآن بعد از دفن میت بر قبر چیست؟ حکم قرائت قرآن برای میت در خانه‌ها چیست؟ ما این کار را رحمت فرستادن برای مردگان نامیده و به قاریان مبلغی از مال عطا می‌کنیم. حکم شرع پیرامون این کار چیست؟

جواب:

راجح از اقوال اهل علم این است که قرائت بر قبر میت بعد از دفن وی بدعت است زیرا در زمان پیامبر ﷺ نبوده است و پیامبر ﷺ بدان دستور نداده و خودش نیز این کار را انجام نداده است بلکه نهایت آنچه پیرامون این مسئله وارد شده این است که هرگاه میت دفن شد ایشان بر قبر ایستاده و می‌فرمود: «استغفروا لأخيكم و سلوا له التثبيت فإنه الآن يُسأل»[۱] يعنی: (برای برادرتان طلب آمرزش کنید و برایش ثابت قدم بودن را درخواست کنید زیرا او اکنون سؤال می‌شود). اگر قرائت نزد قبر خوب و مشروع بود پیامبر ﷺ بدان دستور داده یا آن را انجام می‌داد تا امت بدانند. اگر مردم در خانه‌ها برای قرائت بر روح میت جمع شوند نیز این کار اصلی ندارد و سلف صالح É آن را انجام نداده‌اند. بر انسان واجب است هرگاه دچار مصیبتی شد صبر کرده و نزد الله B امید اجر داشته باشد و آنچه صابران می‌گویند بگوید: «إنا لله وإنا إليه راجعون اللهم أجُرني في مصيبتي و أخلف لي خيرا منها»[۲] يعنی: (ما برای الله هستیم و به سوی او باز می‌گردیم، بارالها من را در مصیبتی که بدان دچار شده‌ام اجر بده و بهتر از آن را برایم جایگزین قرار ده). جمع شدن نزد خانواده‌ی میت، قرائت قرآن، پخت غذا و غیره از جمله بدعت‌هایی است که از رسول الله ﷺ و اصحابش H هیچ اصلی ندارد بنابراین واجب است از این کارها دوری و خودداری شود.


) [تخریج آن گذشت] 

) [أخرجه مسلم: كتاب الجنائز،  باب ما يقال عند المصيبة، رقم ٩١٨]

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حكم قراءة القرآن على القبر بعد دفن الميت؟ وما حكم قراءة القرآن للميت في البيوت؟ فنحن نسمي ذلك رحمية للأموات، ونعطي القراء مالا، فما حكم الشرع في عملنا هذا؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الراجح من أقوال أهل العلم أن القراءة على قبر الميت بعد دفنه بدعة؛ لأنها لم تكن في عهد الرسول صلى الله عليه وسلم، ولم يأمر بها النبي صلى الله عليه وسلم، ولم يكن هو نفسه يفعلها، بل غاية ما ورد في ذلك أنه دفن الميت ووقف عليه وقال: «اسْتَغْفِرُوا لِأَخِيكُمْ، وَسَلُوا لَهُ بِالتَّثْبِيتِ، فَإِنَّهُ الْآنَ يُسْأَلُ». ولو كانت القراءة عند القبر خيرًا وشرعا لأمر بها النبي صلى الله عليه وسلم، أو فَعَلَهَا؛ حتى تعلم الأمة ذلك. وكذلك إذا اجتمع الناس في البيوت على القراءة على روح الميت فإن هذا أيضًا لا أصل له ، وما كان السلف الصالح رضي الله عنهم يفعلون هذا. والواجب على الإنسان إذا أصيب بمصيبة أن يصبر ويحتسب عند الله، ويقول ما قاله الصابرون: «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ، اللهُمَّ أَجُرْنِي فِي مُصِيبَتِي، وَأَخْلِفْ لِي خَيْرًا مِنْهَا». وأما الاجتماع عند أهل الميت، وقراءة القرآن، وصنع الطعام، وما أشبه ذلك، فكله من البدع التي لا أصل لها عن رسول الله صلى الله عليه وسلم ولا عن أصحابه، فالواجب الحذر منها، والبعد عنها.

مطالب مرتبط:

(۳۳۹۹) حکم دسته جمعی خواندنِ سوره‌‌ی یاسین با صدای بلند در قبرستان

این کار در سنت وارد نشده است نه با صدای بلند و نه با صدای پایین و نه با صدای دسته جمعی و نه با صدای انفرادی. ....

ادامه مطلب …

(۳۳۹۳) حکم قرائت قرآن بر قبر تا روز جمعه و تأثیر آن بر حسابرسی میت

این صحیح نیست زیرا اصل این عمل -همان طور که قبلاً گفتیم- از جمله سنت نیز بلکه از جمله بدعت‌ها است و بدعت سودی ندارد. نه شخص را به الله نزدیک می‌کند و نه ثواب و رزقی را به ارمغان می‌آورد.

ادامه مطلب …

(۳۳۹۲) حکم قرائت قرآن بر قبر میت در ازای اجرت

این قرائت مورد قبول نیست بلکه از بین رفته و اجر و ثوابی ندارد. بنابراین میت از ثواب قرائت که به او هدیه شده سودی نمی‌برد زیرا اصلاً ثوابی بدان تعلق نگرفته است. بنابراین این کار تلف کردن مال و وقت و خارج شدن از مسیر سلف صالح است....

ادامه مطلب …

(۳۳۸۹) حکم قرائت قرآن برای مردگان در قبرستان چیست؟

قرائت قرآن بر مردگان در قبرستان بدعت است و مشروع برای کسی که از قبور زیارت می‌کند این است که آن چیزی را بگوید که رسول الله ﷺ گفته است....

ادامه مطلب …

(۳۳۸۸) آیا قرآن به مرده فایده می‌رساند یا نه؟

نزد قبر میت بیاید و در نزد قبر قرآن بخواند و این به میت فایده نمی‌رساند به این علت شنیدنی فایده دارد که آن شخص در حال حیات باشد زیرا که شنیدن قرآن اجر دارد همانطور که خواندن قرآن اجر دارد اما اینجا بحث مرده است. مرده، مرده است و عملش قطع شده است...

ادامه مطلب …

(۳۴۰۰) حکم قرائت سوره یاسین بر سر قبر

قرائت بر قبرها مشروع نیست زیرا از پیامبر ﷺ وارد نشده است بلکه مشروع فقط آن است که شخص هرگاه به زیارت قبرستان  رفت چنان که پیامبر ﷺ گفته بگوید....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه