چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۸۸۸) حکم و کفاره هم‌بستری مکرر در روزهای رمضان

(۳۸۸۸) سوال: در ماه رمضان سال ۱۳۹۸ هجری قمری تازه ازدواج کرده بودم، سه بار در روز رمضان با همسرم هم‌بستر شدم. چه کاری باید انجام دهم؟ آیا كفاره بر من واجب است؟ اگر كفاره بر من واجب است، آیا در ازای هر روز، باید دو ماهِ پیاپی را روزه بگیرم؟ اگر چنین باشد، برایم بسیار دشوار است زیرا باید شش ماهِ پیاپی را روزه بگیرم.

جواب:

بر فردی که به الله À و روز آخرت ایمان دارد، واجب است در مورد هر کاری که می‌خواهد انجام دهد یا انجام ندهد، عقلش را حاکم کند و شهوت بر او چیره نشود تا مرتکب حرام‌های الله À نشود. انسان متأهل، هر چند که تازه ازدواج کرده باشد، چگونه نمی‌تواند برای مدت کوتاهی به اندازه‌ی صبح تا غروب، خود را نگاه دارد؟ اما هوس و شهوت بر شخص عاقل مسلط شده و او را گرفتار چیزی می‌کند که موجب پشیمانی‌اش می‌شود. کاری که در رمضان مرتکب شده‌ای، یعنی هم‌بستری با همسرت در روز رمضان، دو جنبه دارد:

جنبه‌ی اول: بر خود تو واجب است که با آزاد کردن یک برده، کفاره بپردازی؛ این در صورتی است که برده وجود داشته باشد اما چون در این زمانه برده‌ای وجود ندارد، به گزینه‌ی دوم منتقل می‌شوی که باید دو ماهِ پیاپی را روزه بگیری، اگر نتوانستی باید شصت مسکین را غذا دهی. اگر این کار را چند مرتبه و در چند روز تکرار کرده‌ای، علما درباره‌ی حکم آن اختلاف‌نظر دارند که آیا برای سه روز، یک کفاره کافی است یا باید برای هر روز، یک کفاره‌ی جداگانه پرداخت شود؟ برخی معتقد هستند که باید برای هر روز، یک كفاره انجام شود؛ زیرا روزه‌ی هر روز، یک عبادت مستقل از روز دیگر است و با باطل شدن روز اول، روز دوم باطل نمی‌شود و با کامل بودن روز دوم، روز اول نیز کامل نمی‌شود لذا یک عبادت مستقل است و اگر حرمت یک روز را شکستی، باید كفاره‌اش را انجام دهی، اگر حرمت روز دوم را شکستی كفاره‌ی دیگری دارد و اگر حرمت روز سوم را شکستی نیز باید کفاره‌ی سوم پرداخت شود.

برخی از علما نیز بر این نظر هستند که فقط یک كفاره بر تو واجب است؛ زیرا تمامی آن کفاره‌ها از یک جنس هستند و کفاره‌هایی که از یک جنس باشند، تداخل پیدا کرده و یک کفاره برای همه کفایت می‌کند همان طور اگر چند نجاست بر انسان باشد، یک بار پاک کردن برای تمام آن نجاست‌ها کافی است.

احتياط این است که در ازای هر روز، كفاره‌ی جداگانه انجام دهی زیرا این‌کار برای رفع مسئولیت بهتر است؛ اما نمی‌گوییم که این کار، واجب است بلکه فقط برای احتياط است؛ لذا اگر این کار برایت سخت و دشوار است، انجام یک کفاره، کافی است.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: في رمضان عام ١٣٩٨ هـ كنتُ حديث عهد بزواج، فوقعتُ على زوجتي ثلاث مرات في فترات متقطعة من نهار رمضان، فماذا أفعل؟ فهل عليَّ كفارة؟ وإذا كان عليَّ كفارة فهل أصوم عن كل يوم شهرين متتابعين، وعند ذلك سأكون في حرج؛ لأنني أحتاج إلى ستة شهور متتابعة؟

فأجاب رحمه الله تعالى: يجب على المرء المؤمن بالله واليوم الآخر أن يُحكم عقله فيما يفعله وفيما يَذَرُ، وألا تغلبه شهوته حتى يقع فيما حرم الله عليه، فالإنسان المتزوج وإن كان حديث عهد بزواج، كيف لا يملك أن يحبس نَفْسَه مدة قصيرة وهي أثناء النهار، ولكن الهوى والشهوة قد يسيطران على العاقل حتى يقع في أمر يَندَمُ عليه، هذا الأمر الذي فعلت؛ وهو إتيان أَهْلِك في رمضان له جانبان:

الجانب الأول: من جهتك، فالواجب عليك أن تكفر بإعتاق رقبة إن وُجِدَتْ، ولن تجد في عهدنا الحاضر، وإذن تنتقل إلى المرتبة الثانية؛ وهي صيام شهرين متتابعين، فإن لم تستطع فتُطعِم ستين مسكينا، وإذا كان هذا الأمر تكرر منك في أيام متعددة فإن العلماء اختلفوا هل تكفيك كفارة واحدة عن الأيام الثلاثة، أم لكل يوم كفارة؟ فمنهم من يرى أنه يجب عليك لكل يوم كفارة؛ لأن كل يوم عبادة مستقلة عن اليوم الآخر؛ لأن هذه العبادة لا تفسد بفساد اليوم الثاني، ولا تكمل بكمال اليوم الثاني، فهي عبادة مستقلة، فإذا انْتَهَكَ حرمة يوم وجبت عليه كفارته، وحرمة ثانٍ وجب عليه كفارة ثانية، وحرمة ثالث يجب عليه كفارة ثالثة، وهكذا.

ومن العلماء من يقول : يجب عليك كفارة واحدة فقط؛ لأنها كَفَّارات من جنس واحد، وكل كفارات من جنس واحد لم يُكفّر عن الأول منها فإنها تتداخل، كما لو اجتمع على الإنسان أحداث من أجناس.

والاحتياط لك أن تُكفّر عن كل يوم كفارة؛ لأنه أبرأ لذمتك، ولكن لا نقول هذا على سبيل الوجوب بل على سبيل الاحتياط، فإذا كان يَشُقُ عليك الأمر فكفارة واحدة تُجزئك.

مطالب مرتبط:

(۳۸۸۵) حکم هم‌بستری در ماه رمضان به دلیل ناآگاهی از حکم آن

اگر واقعا جاهل بوده و تصور می‌کرده که روزه فقط با خوردن و نوشیدن باطل می‌شود و هم‌بستری روزه را باطل نمی‌کند، چیزی بر او واجب نیست....

ادامه مطلب …

(۳۸۸۴) کفاره باطل کردن عمدی روزه

اگر باطل شدن روزه‌اش در رمضان با چیزی غیر از هم‌بستری بوده است، فقط باید قضای آن روزه را انجام دهد اما اگر با هم‌بستری بوده باشد، بر وی واجب است که توبه نماید، قضا را انجام دهد و کفاره بپردازد؛ کفاره‌اش آزاد کردن برده است که اگر نیافت، دو ماهِ پیاپی را روزه بگیرد و اگر نتوانست، شصت مسکین را غذا دهد....

ادامه مطلب …

(۳۸۷۶) حکم شنا کردن در آب و تأثیر آن بر روزه‌داری

برای روزه‌دار جایز است که برای کم کردن شدت گرما و تشنگی‌اش در آب فرو رود، در برابر کولر بخوابد و لباس و بدنش را خیس کند....

ادامه مطلب …

(۳۸۵۵) حکم استفاده از روغن مو در زمان روزه‌داری

روزه‌ی زن به خاطر استفاده از روغن، باطل نمی‌شود. ...

ادامه مطلب …

(۳۸۸۱) حکم روزه‌داری در صورت اختلاف زمانی بین کشور مبدأ و مقصد هنگام سفر در ماه رمضان

در این حالت باید همچنان روزه باشی تا این که خورشید غروب کند....

ادامه مطلب …

(۳۸۴۰) حکم تزریق آمپول تقویتی برای روزه‌دار

تزریق آمپول تقویتی که فرد روزه‌دار را از خوردن و نوشیدن بی‌نیاز کند، جایز نیست مگر در مواقع اضطراری که در این حالت، تزریق می‌کند و باید قضای آن روزه را به جا آورد.....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه