(۳۶۴۵) حکم زکات خانه اجاره‌ای پس از وفات مالک

(۳۶۴۵) سوال: شخصی وفات کرده و دو دختر و یک منزل از خود به جای گذاشته است که البته این خانه‌ به دو دخترش رسیده است؛ ‌دو دختر، خانه را ماهیانه اجاره می‌دهند اما زکاتش را نمی‌پردازند. حکم شرع در این باره چیست؟

جواب:

انحصار ارث در این دو دختر در این سؤال برایم واضح نیست لذا شایسته است که بپرسیم آیا میت، وارثی غیر از آن دو دختر دارد یا خیر؟ یا آیا میت از میان ورثه‌اش، خانه را برای این ‌دو وصیت نموده است؟ یا ارث منحصر به این دو دختر است و وارث دیگری از کسانی که بر اساس فرض یا تعصیب ارث می‌برند، ندارد؟ به هر حال می‌گوییم: اگر وارث دیگری نیز دارد باید به وی مراجعه و در مبلغ حاصل از اجاره‌ی منزل شریک شود یا این که آن ‌دو دختر سهم وی را خریداری کنند تا خانه فقط برای خودشان باشد.

اگر میت از میان تمام وارثان خود، وصیت کرده که خانه فقط برای این دو دختر باشد، این وصیت باطل و حرام است و تا زمانی که ورثه اجازه نداده‌اند واجب است به ارث ارجاع داده شود: اگر ورثه‌ که عاقل و بالغ هستند اجازه دادند، ایرادی ندارد که منزل فقط برای دو دختر باشد. به هر حال من با توجه به سؤالی که مطرح شد، پاسخ می‌دهم و بر این دو دختر واجب است به سؤالاتی که مطرح کردم توجه نمایند. مبلغی که از اجاره‌ دادن خانه دریافت می‌کنند: اگر یک سال کامل از قرارداد اجاره بگذرد، زكات دارد؛ لذا مثلا اگر ماهیانه اجاره‌ دهند و مبلغ را دریافت و مصرف کنند، در این حالت زكات ندارد زیرا از جمله شروط وجوب زکات، سپری شدن یک سال کامل است که در این حالت، یک سال از این مبلغ نگذشته است.

تعداد بازدید: 4

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: شخص تُوُفِّيَ وترك ابنتين ومنزلا، وهذا المنزل عائد لبنتيه الاثنتين، فهما يُكْرِيان هذا المنزل شَهْرِيًّا ولكن لا يتصدقان عنه، فما هو الحكم في ذلك؟

فأجاب رحمه الله تعالى: أولا: إنه لا يتضح لي الآن حسب السؤال انحصار الإرث في هاتين البنتين، فينبغي أن نسأل: هل للميت وارث سوى هاتين البنتين، أو هل أوصى بهذا البيت لهما دون سائر الورثة؟ أو أن الإرث منحصر فيهما ولا يوجد له أحدٌ يرثه سواهما بفَرْض ولا تَعْصِيب؟ وعلى كل حال نقول: إن كان له وارث سواهما فإنه ينبغي مراجعة هذا الوارث بحيث يشاركهما في تأجير البيت، أو إذا كانتا قد اشترتاه منه واختصتا به. أما إذا كان قد أوصى به الميت لهما دون سائر الورثة فإن هذه الوصية باطلة ومُحرَّمة، ويجب أن يُرَدَّ في التركة ما لم تُجزه الورثة، فإن أجازه الورثة الراشدون فلا حرج أ تختص به البنتان وعلى كل حال فأنا أجيب على حسب السؤال، وهذه الأسئلة التي طرحتها يجب أن تكون موضع اهتمام هاتين البنتين. أما الأجرة التي تحصلانها من هذا البيت إذا كان يمضي عليها الحول من العقد فإن عليهما زكاة، أما إذا كان لا يمضي عليها الحول، مثل أن يكون البيت يُكْرَى بالشهر وكُل شهر تأخذان الأجرة وتنفقانها، فإنه في هذه الحال ليس عليهما في ذلك زكاة؛ لأن من شروط وجوب الزكاة تمام الحول، وهنا لم يتم الحول على هذه الأجرة.