(۳۶۳۶) سوال: کارمند یک شرکت هستم که سیستم پسانداز در آن اجرا میشود؛ یعنی ماهانه مبلغی که کارمند، قصد پساندازش دارد را میگیرند. این مبلغ، حدّاقل هشتصد ريال از درآمد ماهانه است. من نیز ماهانه هشتصد ریال و گاهی بیشتر پسانداز میکنم؛ یعنی گاهی هزار ریال، گاهی هزار و دویست ريال و گاهی نیز نهصد ریال پسانداز میکنم. حدود هفت سال است که الحمدلله بدون دریافت سود با این سیستم کار میکنم و البته نمیدانم از آغاز کارم در این شرکت تا الان، مبلغ پساندازم به چه مقدار رسیده است. آیا باید زكات این مبالغ متفاوتی که بیش از هفت سال پسانداز شده را بپردازم؟ نظر به این که وقتی کارم در این شرکت به پایان برسد به آن مبلغ پسانداز نیاز خواهم داشت. اگر زکاتش بر من واجب است، روش شرعی برای رفع مسئولیت از عهدهام چیست؟ شایان ذکر است مبالغی که ماهیانه پرداخت کردهام را ثبت نکرده و به خاطر ندارم.
جواب:
مبالغی که در شرکت پسانداز کرده و به عنوان ودیعه و امانت نزد آنان میگذاری تا هر گاه به آن نیاز داشتی آن را باز پس بگیری، زکات دارد؛ لذا مانند این است که این مبالغ را در گاو صندوق خود قرار داده باشی و هر وقت بخواهی آن را برداشته و از آن استفاده کنی. واجب است برای پرداخت زکات، میزان پسانداز سالانه را محاسبه نمایی؛ مثلا اگر در سال اول، سه هزار ريال پسانداز کرده و یک سال بر آن گذشت، زكاتش را بپرداز. اگر در سال دوم، هشت هزار ريال پسانداز کرده و یک سال بر آن گذشت، زکات مبلغ سال دوم و مبلغ سال اول را بپرداز زیرا زکات، هر سال تکرار میشود. اگر در سال سوم همان مقدار را پسانداز کردی و یک سال بر آن گذشت، زکات مبالغ هر سه سال را بپرداز. خلاصه این که واجب است پسانداز هر سال را محاسبه کرده و زکات هر سال را بپردازی.